“Xẻ thịt” động vật hoang dã ngâm rượu: Kẽ hở chế tài

ANTĐ - Ngoài thu mua hàng tươi sống để chế biến các món ăn, nấu cao, động vật hoang dã (ĐVHD) còn được dân buôn tìm kiếm để “xẻ thịt” ngâm rượu. Thực trạng trên diễn ra ngày càng phổ biến, công khai, song chế tài xử lý lại  bộc lộ những kẽ hở.

Dân buôn tích cực tìm kiếm rắn hổ mang chúa để ngâm rượu

Đại diện Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm (PCTP) về môi trường - CATP Hà Nội cho hay: Tội phạm mua bán, vận chuyển ĐVHD trên địa bàn Thủ đô vẫn diễn biến phức tạp, “hàng” chủ yếu thẩm lậu từ một số nước lân cận vào Việt Nam, trong đó hổ vẫn là “món hàng” được chuộng nhất. Từ đầu năm 2012 đến nay, lực lượng PCTP về môi trường đã phát hiện, bắt giữ 5 vụ các đối tượng mua bán, vận chuyển, giết thịt hổ, sản phẩm từ hổ trên địa bàn Thủ đô. Điển hình phải kể đến vụ Đội 2 - Phòng Cảnh sát PCTP về môi trường, bắt Nguyễn Thị Thanh (SN 1967), cùng 3 đối tượng đang tổ chức xẻ thịt, róc xương cá thể hổ nặng 150kg, nấu cao tại khu bếp nhà hàng Tây Bắc Quán (phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân).

So với các loài ĐVHD khác, buôn hổ đem lại lợi nhuận cao, nhưng vận chuyển dễ bị phát hiện. Cơ quan công an đang xác minh thông tin về một đường dây buôn hổ tinh vi từ nước ngoài vào Việt Nam. Tài liệu ban đầu cho thấy, ngay từ biên giới, hổ được các đối tượng sơ chế, róc thịt, chặt nhỏ xương, chia lẻ rồi vận chuyển vào nội địa. Thậm chí, các đối tượng còn tổ chức nấu cao từ nước ngoài rồi mang vào Việt Nam tiêu thụ - một cán bộ Đội 3, Phòng Cảnh sát PCTP về môi trường - CATP Hà Nội nói.

Mua bán ĐVHD trên địa bàn Hà Nội vẫn diễn biến phức tạp

Ngoài thu mua hàng tươi sống để chế biến làm món ăn, nấu cao, ĐVHD đang được dân buôn tích cực tìm kiếm để “xẻ thịt” ngâm rượu. Trên địa bàn Hà Nội hiện có rất nhiều nhà hàng, quán ăn bày công khai các bình rượu ngâm với rắn hổ mang chúa, tay gấu, kỳ đà, bất chấp các quy định của pháp luật.

Dẫn chứng vụ thu giữ 11 bình rượu ngâm động vật hoang dã tại một cửa hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống ở khu tập thể Thành Công, quận Ba Đình, cuối tháng 4-2012 vừa qua, Trung úy Lê Ngọc Thái - cán bộ Đội 3 cho biết: Qua kiểm tra, lực lượng công an phát hiện cửa hàng bày bán 3 bình rượu ngâm 3 cá thể rắn hổ mang chúa - loài động vật nhóm IB, nghiêm cấm mua bán, vận chuyển, săn bắt, giết mổ vì mục đích thương mại; 5 bình ngâm 5 cá thể rắn hổ mang thường; 3 bình ngâm 3 cá thể kỳ đà hoa - đều thuộc nhóm IIB, các loài động vật hạn chế khai thác vì mục đích thương mại.

Ông Khuất Phú Hưởng - chủ cửa hàng cho hay, ông mua các bình rượu ngâm động vật hoang dã trên của một người không quen biết, không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ.

Theo Trung úy Lê Ngọc Thái: hành vi kinh doanh động vật hoang dã nhóm I, IIB, chế biến thành hàng hóa, sản phẩm của ông Hưởng có dấu hiệu của tội: “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dã quý hiếm”. ĐVHD ngâm rượu được các chuyên gia nhận định là sản phẩm động vật. Tuy nhiên, hơn 3 tháng qua, cơ quan có thẩm quyền chưa thể định giá loại “rượu bổ” này vì chưa có căn cứ, hướng dẫn định giá. “Nếu không có biện pháp tháo gỡ kịp thời, đây chính là kẽ hở để tội phạm lợi dụng hoạt động” - đại diện Phòng Cảnh sát PCTP về môi trường thẳng thắn. Thử hình dung, lợi dụng kẽ hở này, quá trình vận chuyển, “giao dịch” ĐVHD, các đối tượng đối phó cơ quan công an bằng cách ngâm các cá thể động vật quý hiếm vào dung dịch cồn, xử lý ra sao? 

Một trong những khó khăn trong đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán động vật, sản phẩm ĐVHD hiện nay chính là việc nhiều địa phương cho phép phát triển ồ ạt các trại nuôi nhốt động vật quý hiếm. Số loài, cá thể ĐVHD đang tăng lên đáng kể, song việc kiểm soát “đầu ra” của các trang trại này thiếu chặt chẽ. Cơ quan công an từng phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển ĐVHD, song các đối tượng xuất trình được đầy đủ các giấy tờ chứng minh nguồn gốc, có xác nhận của cơ quan kiểm lâm. Việc quay vòng giấy phép vận chuyển, “độn” ĐVHD ngoài tự nhiên với động vật nuôi nhốt, đến các chuyên gia cũng khó phân định, chưa nói đến Cảnh sát PCTP về môi trường - đại diện cơ quan công an chia sẻ.