Tránh tư duy "nhiệm kỳ" trong quy hoạch

ANTD.VN - Trong phiên thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Quy hoạch sáng 21-11, ĐB Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội) đề nghị “cần khắc phục tình trạng quy hoạch cho có, có quy hoạch nhưng không dùng được, làm trái quy hoạch hoặc điều chỉnh quy hoạch tràn lan vì lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ trong quy hoạch hoặc tân quan tân quy hoạch”.

Tránh tư duy "nhiệm kỳ" trong quy hoạch ảnh 1ĐB Ngọ Duy Hiểu (đoàn Hà Nội) phát biểu tại phiên thảo luận

Quy định phải rõ ràng, khả thi

Cũng theo ĐB Ngọ Duy Hiểu, việc ban hành Luật Quy hoạch là rất cần thiết và không thể chậm trễ. Tuy vậy, các quy định liên quan đến việc lập quy hoạch phải thể hiện rõ ràng: “Quy hoạch không chỉ dừng lại ở việc chỉ sử dụng đất đai, tài nguyên mà phải tính toán sử dụng có hiệu quả các nguồn nhân lực, tài nguyên khác, các yêu tố văn hóa truyền thống, đặc điểm dân cư”. Ban soạn thảo phải thể hiện rõ phương án đổi mới quy hoạch theo hướng tích hợp liên ngành. Đồng thời, cần nghiên cứu sâu để hình thành các quy định trách nhiệm cơ quan quản lý, nhất là khâu tổ chức thực hiện, nếu không sẽ dễ xảy ra đùn đẩy, bất hợp tác, mạnh ai nấy làm trong quá trình địa phương thực hiện quy hoạch vùng. 

Cùng với đó, ĐB Ngọ Duy Hiểu cũng đề nghị bổ sung hành vi bị cấm “điều chỉnh quy hoạch trái với quy định của pháp luật”, căn cứ lập quy hoạch - yêu cầu không thể thiếu trong lập quy hoạch, bổ sung quy hoạch khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất. “Công tác quy hoạch cần dành nhiều hơn khu đất đẹp, con đường đẹp, hàng cây, công viên, trường học cho cộng đồng, chứ không phải những khu siêu thị chật kín người”.

Về lý do để xảy ra quy hoạch “treo”, ĐB Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam) phát biểu, việc triển khai, phê duyệt quy hoạch nước ta còn rất chậm, có những quy hoạch phê duyệt xong đã không còn phù hợp nên phải điều chỉnh. Khi điều chỉnh thì các dự án lại phải chờ. Đó là lý do nhiều quy hoạch bị “treo” không được thực hiện, nhiều công trình dở dang, tạm dừng chờ điều chỉnh quy hoạch hoặc đến lúc triển khai không theo quy hoạch bị xử lý gây lãng phí lớn cho xã hội.

Bên cạnh đó, ở nước ta hiện nay có tình trạng mỗi địa phương quy hoạch một kiểu, lai căng, chắp vá không có bản sắc, dấu ấn riêng. Do vậy, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần nghiên cứu xây dựng Bộ quy chuẩn tiêu chuẩn thống nhất cho hoạt động quy hoạch trong phạm vi cả nước. Về mối quan hệ giữa các loại quy hoạch, ĐB Phùng Đức Tiến nêu quan điểm, quy hoạch cấp dưới phải phù hợp với cấp trên, đảm bảo tính thống nhất trong quy hoạch, tránh chồng chéo, chắp vá. Trường hợp quy hoạch cấp dưới được lập trước quy hoạch cấp trên (thời điểm trước khi Luật Quy hoạch có hiệu lực) thì quy hoạch cấp trên phải kế thừa những điểm phù hợp, sau khi quy hoạch cấp trên được phê duyệt, quy hoạch cấp dưới phải rà soát điều chỉnh cho phù hợp, tránh tình trạng mạnh ai nấy làm rồi lại hòa cả làng. 

Nghiêm cấm hành vi lợi dụng quy hoạch để trục lợi

ĐB Tạ Văn Hạ (đoàn Bạc Liêu) nêu thực tế, thời gian qua có con đường đang thẳng biến thành cong. Do đó, cần cấm hành vi lợi dụng quy hoạch để trục lợi, điều chỉnh quy hoạch nhiều lần, nhiệm kỳ sau điều chỉnh quy hoạch nhiệm kỳ trước, đồng thời phải có chế tài xử lý nghiêm những cá nhân vi phạm quy hoạch, kể cả khi những người này đã nghỉ hưu.

ĐB Phạm Văn Tuân (đoàn Thái Bình) phát biểu, Ban soạn thảo cần nghiên cứu, bổ sung, làm rõ các nguyên tắc để bảo đảm tính dự báo kịp thời, khách quan, ổn định, khả thi của hoạt động quy hoạch, tránh tình trạng thường xuyên thay đổi phá vỡ quy hoạch như thời gian qua. Bên cạnh đó, cần lập quy hoạch tổng thể quốc gia để bảo đảm tính thống nhất đồng bộ của hệ thống quy hoạch trong cả nước, tránh tình trạng quản lý chia cắt cục bộ, thiếu liên kết vùng và liên kết các địa phương và sản phẩm ngành.

Ngoài các nội dung trên, các ĐB còn tập trung thảo luận về những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch, kinh phí cho hoạt động quy hoạch, chính sách của Nhà nước về hoạt động quy hoạch... Giải trình về các nội dung ĐB nêu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, việc ban hành Luật Quy hoạch sẽ đảm bảo tính khách quan, hiện đại, tính dự báo và công khai minh bạch. Công tác quy hoạch dù mang tính ổn định nhưng cũng phải linh hoạt, tránh gây cản trở sự phát triển của kinh tế - xã hội. Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, việc công bố công khai quy hoạch là điều kiện bắt buộc đã được quy định trong Luật…

Rà soát lại thẩm quyền quy hoạch 

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 21-11, ĐB Nguyễn Chiến (đoàn Hà Nội) cho rằng, tình trạng quy hoạch chồng quy hoạch diễn ra ở nhiều nơi, do vậy, chúng ta cần rà soát lại về thẩm quyền quy hoạch.

Tránh tư duy "nhiệm kỳ" trong quy hoạch ảnh 2

Nói về quy hoạch Thủ đô trong thời gian vừa qua, ĐB Nguyễn Chiến đánh giá, sau khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính đã tạo ra quy mô lớn, đòi hỏi chúng ta có sự rà soát tổng thể. Các cơ quan ban, ngành thành phố Hà Nội đã nỗ lực rất nhiều nhưng vẫn có sự chồng chéo, “quy hoạch chồng quy hoạch”, thậm chí chưa đảm bảo quy định pháp luật. “Hiện có những khu chung cư mới xây dựng mặc dù dân mới đến ở được một phần nhưng đã gây ùn tắc giao thông, cơ sở hạ tầng tại khu vực trở nên quá tải, các khu vui chơi, an sinh xã hội chưa đáp ứng được, hay chung cư người sống nằm kề nghĩa trang... Đó là những những vấn đề bất cập trong quy hoạch, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân”, ĐB Nguyễn Chiến nêu ví dụ.