- Trái phiếu doanh nghiệp bất động sản hạ nhiệt sau động thái “siết” từ cơ quan quản lý
- Trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng “nóng”, Bộ Tài chính đề xuất sửa Nghị định 153
Áp lực đáo hạn, thị trường trái phiếu sẽ vẫn sôi động
Trong năm 2021, kênh trái phiếu doanh nghiệp trở thành một kênh đầu tư nổi bật với quy mô phát hành lên đến 659.000 tỷ, tốc độ tăng trưởng trong vòng 5 năm qua lên tới 55,4%. Số nhà đầu tư tham gia thị trường gia tăng rất mạnh mẽ.
Trong năm nay, hoạt động phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp sẽ bị siết chặt hơn. Tuy vậy, theo đánh giá của ông Lê Hồng Khang, Trưởng phòng Khối dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm – FiinRatings, FiinGroup, có hai lực dẫn khiến hoạt động phát hành vẫn sẽ diễn ra sôi động và mạnh mẽ.
Thứ nhất, thống kê về giá trị trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường, 60% sẽ đáo hạn trong 2 năm tới.
Khi đại dịch diễn biến dịch phức tạp trước đây, nhiều doanh nghiệp chật vật xoay xở do những biện pháp giãn cách khắc nghiệt chưa từng có. Thậm chí, một số doanh nghiệp đóng băng hoạt động kinh doanh, dòng tiền suy kiệt, ảnh hưởng đến cân đối tài chính của doanh nghiệp. Vì vậy, áp lực phải phát hành mới để tái tài trợ cho các khoản nợ đến hạn sẽ lớn.
Thứ hai, trong khảo sát các nhóm doanh nghiệp trên sàn của FiinGroup, gần như chi tiêu cho tài sản trong trong 2 năm qua thấp hơn bình quân 5 năm, đặc biệt nhóm ngành bất động sản.
Khi nền hoạt động kinh tế được khôi phục trở lại, ngay lập tức các doanh nghiệp sẽ có nhu cầu huy động vốn để tài trợ cho hoạt động xây mới, hoàn thiện các dự án đã chi nhiều tiền cho hoạt động tiền xây dựng.
Vị chuyên gia cho rằng, muốn phát hành thành công năm 2022, doanh nghiệp sẽ phải nâng lãi suất phát hành lên một mức cao hơn, để hoạt động phát hành được diễn ra suôn sẻ và thành công.
 |
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp được cho là sẽ tiếp tục sôi động trong năm nay |
Tuy nhiên, ông Lê Hồng Khang lưu ý, điều kiện phát hành sẽ thắt chặt hơn, hồ sơ phát hành sẽ khó khăn hơn phần nào sẽ tác động đến những doanh nghiệp có năng lực tín dụng cũng như hồ sơ không hoàn chỉnh, đầy đủ.
Cụ thể, những thay đổi về hành lang pháp lý trong Thông tư 16 ngày 10/11/2021 quy định việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán trái phiếu doanh nghiệp, sẽ thắt chặt các điều kiện ngân hàng thương mại khi tham gia mua bán trái phiếu doanh nghiệp.
Hay dự thảo Nghị định sửa đổi số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 cũng sẽ siết chặt các quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
Bốn lưu ý khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
Thống kê về năm 2021, hơn 50% trái phiếu doanh nghiệp phát hành không có tài sản bảo đảm, phần còn lại chủ yếu đến từ các tài sản bảo đảm bằng cổ phiếu và bất động sản.
Cùng với đó, 80% khối lượng phát hành trái phiếu bất động sản trong năm 2021 liên quan đến nhóm doanh nghiệp chưa niêm yết. Trong khi đó, sức khỏe của những đơn vị niêm yết và chưa niêm yết có độ vênh lớn.
Trước tình trạng nhà phát hành “vàng thau” lẫn lộn như thời gian qua, ông Lê Hồng Khang lưu ý nhà đầu tư cá nhân cần phải hết sức quan tâm và xem xét một cách thấu đáo khi mua trái phiếu doanh nghiệp. Ông đưa ra 4 lưu ý:
Thứ nhất, nhóm thông tin về đơn vị phát hành trái phiếu, nhà đầu tư cần phải biết đây là đơn vị nào, thành lập lâu chưa, lịch sử kinh doanh như thế nào và hoạt động kinh doanh trong 2,3 năm gần nhất ra sao.
Thứ hai, cần phải nắm rõ mục đích phát hành làm gì? Để tái cấu trúc lại nguồn vốn, đầu tư dự án hay tăng quy mô vốn hoạt động? Phương án phát hành, phương án trả nợ, nếu thiếu nguồn thì phương án bù đắp là gì?
Thứ ba, cần biết về tài sản bảo đảm của trái phiếu là gì.
Thứ tư, liên quan đến bảo lãnh thanh toán và các cam kết mua lại (nếu có) của đơn vị phân phối cũng như các điều kiện, điều khoản khác trên hợp đồng.
Theo ông, khi đánh giá năng lực tín dụng liên quan đến trái phiếu sẽ không chỉ dừng lại ở việc đánh giá năng lực tín dụng của tổ chức phát hành, mà nhà đầu tư phải đánh giá cả năng lực tín dụng của tổ chức đứng ra bảo lãnh.
Trong một số trường hợp, đối với các công ty đứng ra bảo lãnh, mức sử dụng đòn bẩy gần như chạm trần, họ sẽ dùng những công ty dự án để vay nợ. Những con số này sẽ không xuất hiện ở trên bảng cân đối kế toán.
Hoặc các trường hợp trái phiếu doanh nghiệp được bảo lãnh bởi công ty mẹ, nếu có đòn bẩy tài chính vượt ngưỡng hoặc sát trần, chưa chắc an toàn hơn những trái phiếu không có bảo lãnh.
