- Việt Nam lần thứ hai trúng cử Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc
- Việt Nam rất nỗ lực để đạt mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc
Dấu mốc đặc biệt quan trọng của Việt Nam
Theo lời mời của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã đến Hà Nội, bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam trong các ngày 21 và 22-10, gặp các lãnh đạo Việt Nam và bàn về triển vọng hợp tác giữa hai bên. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Việt Nam kỷ niệm 45 năm gia nhập LHQ, đồng thời vừa hoàn thành xuất sắc vai trò Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an nhiệm kỳ 2020-2021 và được bầu làm thành viên Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023-2025.
Phát biểu trước chuyến thăm, ông António Guterres cho biết, LHQ coi trọng quan hệ với Việt Nam, đồng thời khẳng định Việt Nam là một trong những thành viên không thể thiếu của LHQ, đã, đang và sẽ có những đóng góp ý nghĩa cho công việc chung của LHQ trong giải quyết các thách thức toàn cầu, vì hòa bình và phát triển trên thế giới.
 |
Lễ xuất quân Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 3 lên đường làm nhiệm vụ tại Nam Sudan |
Nhìn lại lịch sử quan hệ Việt Nam - LHQ, chỉ 4 ngày sau khóa họp đầu tiên Đại hội đồng LHQ (14-1-1946), Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân danh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã nộp đơn xin gia nhập tổ chức đa phương lớn nhất toàn cầu này. Tuy nhiên, phải 31 năm sau ngày gửi đơn xin gia nhập, trải qua 2 cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc với nhiều mất mát, hy sinh, ngày 20-9-1977, lá cờ Việt Nam mới tung bay trước trụ sở LHQ, chính thức xác nhận Việt Nam trở thành thành viên của tổ chức đóng vai trò trung tâm trong xây dựng luật pháp quốc tế, gìn giữ hòa bình, ngăn ngừa xung đột và ứng phó với các thách thức toàn cầu.
Đây là một dấu mốc đặc biệt quan trọng của Việt Nam. Bởi khi ấy, Việt Nam mới thống nhất đất nước được 2 năm. Không chỉ đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế, kỹ thuật… Việt Nam còn phải chịu lệnh cấm vận của nhiều nước. Việc gia nhập LHQ không chỉ giúp Việt Nam nhận được những sự hỗ trợ trong việc tái thiết đất nước, mà còn là một sự công nhận với một quốc gia thống nhất và độc lập, hòa bình.
Kể từ thời điểm lịch sử 20-9-1977, Việt Nam luôn là đối tác tin cậy, tích cực và có nhiều đóng góp quan trọng vào các sứ mệnh của LHQ. Hợp tác giữa Việt Nam và LHQ không ngừng được củng cố và tăng cường. Mối quan hệ đó đã góp phần bảo vệ và thúc đẩy lợi ích quốc gia - dân tộc của Việt Nam, nhất là duy trì, củng cố môi trường hòa bình, an ninh và thuận lợi cho phát triển đất nước; thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng hơn và góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế; làm sâu sắc hơn quan hệ của Việt Nam với các nước, các đối tác chủ chốt và bạn bè, tranh thủ một nguồn lực quan trọng phục vụ công cuộc phát triển đất nước.
Mặt khác, Việt Nam đã chủ động đóng góp tích cực và ngày càng thực chất đối với hoạt động của LHQ, trong đó có đề cao vai trò của LHQ và chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy tôn trọng Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế, quan hệ bình đẳng, hợp tác phát triển giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc, phản đối hành động áp bức, xâm lược, cấm vận đơn phương trong quan hệ quốc tế; tham gia đóng góp vào quá trình thảo luận, thông qua nhiều nghị quyết, tuyên bố quan trọng của LHQ về hợp tác phát triển, giải trừ quân bị, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, chống khủng bố, bảo đảm quyền con người.
Đồng hành và đóng góp vào công việc chung của LHQ
Trong chuyến thăm đến Việt Nam lần này, Tổng thư ký LHQ António Guterres cùng Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đồng chủ trì Lễ kỷ niệm 45 năm Việt Nam gia nhập LHQ. Ông cũng đến chào Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, hội đàm với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, hội kiến với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Thúc đẩy quan hệ đối tác Việt Nam - LHQ sẽ là một trong những chủ đề chính mà ông António Guterres trao đổi với các lãnh đạo Việt Nam.
Hiện nay, phối hợp với Văn phòng Điều Phối viên LHQ, các quỹ, chương trình LHQ, Việt Nam đã thông qua các Chương trình quốc gia hợp tác giữa Việt Nam và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) giai đoạn 2022-2026 và Khung hợp tác phát triển bền vững Việt Nam - Liên hợp quốc (trước đây là Kế hoạch Chiến lược chung) giai đoạn 2022-2026.
Chương trình bao gồm bốn lĩnh vực ưu tiên: Phát triển xã hội bao trùm; Chống chịu với biến đổi khí hậu, thiên tai và bền vững môi trường; Chia sẻ thịnh vượng thông qua chuyển đổi nền kinh tế; Quản trị và tiếp cận công lý. Tổng ngân sách của Chương trình này là hơn 542 triệu USD, trong đó có hơn 293 triệu USD có sẵn và hơn 248 triệu USD cần huy động thêm. Còn Khung hợp tác thì tập trung vào mục tiêu hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 và các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs).
Cùng với các thành tựu về đổi mới, phát triển và hội nhập quốc tế, Việt Nam đồng hành và đóng góp ngày càng hiệu quả vào các công việc chung của LHQ và thế giới. Điển hình nhất là việc Việt Nam tham gia vào hoạch định và thực hiện các Chương trình mục tiêu Thiên niên kỷ và Phát triển bền vững tới năm 2030 của LHQ, trở thành điển hình về hợp tác và thực hiện hiệu quả các chương trình hành động của LHQ. Chúng ta cũng tích cực tham gia vào các chương trình hợp tác của LHQ về môi trường, biến đổi khí hậu, phòng, chống dịch bệnh hay xóa đói giảm nghèo và giúp đỡ những người bị yếu thế. Việt Nam cũng đã tích cực phối hợp cùng LHQ triển khai các sáng kiến về hợp tác 3 bên giúp đỡ các nước ở châu Phi như về nông nghiệp, lương thực, giáo dục, y tế, xóa đói giảm nghèo. Đây là quá trình hai bên cùng hợp tác và thúc đẩy vì những mục tiêu chung.
Việt Nam còn tích cực tham gia vào nỗ lực chung của LHQ trong việc giải quyết các vấn đề hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế, thúc đẩy quyền con người… Trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, Việt Nam đã cử 493 lượt sỹ quan quân đội làm nhiệm vụ tại các Phái bộ gìn giữ hòa bình LHQ ở Nam Sudan, Cộng hòa Trung Phi và Cục Gìn giữ hòa bình tại Trụ sở LHQ; triển khai 4 lượt bệnh viện dã chiến số 2 tại Phái bộ ở Nam Sudan và 1 đội công binh tại Phái bộ ở Abyei (khu vực tranh chấp giữa Nam Sudan và Sudan); là một trong những nước có tỷ lệ nữ tham gia cao nhất trong các nước cử quân.
Trong giai đoạn là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ (nhiệm kỳ 2020-2021), Việt Nam đã lồng ghép được các lợi ích, ưu tiên thông qua việc chủ trì, thúc đẩy các sáng kiến, văn kiện tại Hội đồng Bảo an, gắn kết vai trò ASEAN trong các hoạt động của Hội đồng Bảo an, khẳng định năng lực điều hành, từng bước thể hiện vai trò nòng cốt, dẫn dắt, hòa giải tại Hội đồng Bảo an với nhiều dấu ấn tích cực. Bên cạnh đó, Việt Nam tiếp tục hợp tác tích cực với các cơ chế LHQ về quyền con người, bảo vệ Báo cáo quốc gia theo cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) và các báo cáo thực thi công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên. Trong nhiệm kỳ thành viên Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc (2023-2025), Việt Nam sẽ thực hiện các nghĩa vụ báo cáo theo UPR chu kỳ IV cùng các Công ước quốc tế trong lĩnh vực quyền dân sự - chính trị, chống phân biệt đối xử, quyền phụ nữ, quyền của người khuyết tật...
