Thiệt hại tới 5000 tỷ đồng nếu cho lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, tài nguyên nước

ANTD.VN -Đó là một trong những nội dung được nêu ra trong Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội về việc đề nghị Quốc hội cho lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và khai thác tài nguyên nước được trình bày tại hội trường trong phiên họp chiều 21/10.

Theo Tờ trình 437/TTr-CP ngày 4/10/2019 của Chính phủ, Luật Khoáng sản, Luật Tài nguyên nước đều quy định về thu tiền cấp quyền khai thác đối với các loại khoáng sản và tài nguyên nước.

Tuy nhiên, đến ngày 28/11/2013 Chính phủ mới ban hành Nghị định 203/2013/NĐ-CP về phương pháp tính, mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản có hiệu lực thi thành từ 20/1/2014, chậm hơn 2 năm 6 tháng và đến 17/7/2017 mới ban hành Nghị định 82/2017/NĐ-CP về mức thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước có hiệu lực thi hành từ 1/9/2017, chậm 4 năm 8 tháng.

Khai thác tài nguyên nước sẽ phải trả phí

Theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, việc Chính phủ chậm ban hành các Nghị định hướng dẫn đã làm cho các tổ chức, cá nhân phải nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và khai thác tài nguyên nước không có cơ sở thực hiện nghĩa vụ nộp tiền; các cơ quan quản lý nhà nước cũng không thu số tiền phải nộp (dự tính gần 5.000 tỉ đồng).

Đến nay, Chính phủ cho rằng việc triển khai thu đối với số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và tài nguyên nước nêu trên là không khả thi, có nhiều khó khăn, vướng mắc, do đó kiến nghị Quốc hội cho phép lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước từ thời điểm Luật có hiệu lực đến thời điểm Nghị định có hiệu lực. Về vấn đề này, trong Ủy ban Kinh tế có 2 loại ý kiến:

- Đa số ý kiến đồng ý với đề xuất của Chính phủ và cho rằng việc truy thu số tiền nêu trên là khó khả thi. Ngoài ra, cũng cần tính đến tác động ảnh hưởng của việc truy thu đến môi trường đầu tư kinh doanh, đời sống của người dân. Do đó, việc cho lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước cho các đối tượng liên quan là cần thiết.

- Một số ý kiến khác không tán thành với việc lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và tài nguyên nước và cho rằng, việc chậm ban hành Nghị định hướng dẫn dẫn đến những khó khăn vướng mắc là trách nhiệm của Chính phủ. Vì vậy, nếu Quốc hội cho lùi thời gian thực hiện sẽ tạo tiền lệ xấu trong việc thực thi pháp luật, đồng thời, làm hụt một khoản thu lớn, trong khi ngân sách nhà nước còn nhiều khó khăn.

Ủy ban Kinh tế tán thành với đề xuất của Chính phủ đề nghị Quốc hội đưa nội dung cho phép lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước vào “Nghị quyết kỳ họp” tương tự như việc Quốc hội quyết định các vấn đề có liên quan đến các khoản thu, nhiệm vụ chi hay bổ sung dự toán ngân sách.

Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng, việc chậm ban hành các Nghị định hướng dẫn là trái với quy định tại khoản 2 Điều 11 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Điều này sẽ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước gần 5.000 tỷ đồng nếu Quốc hội cho phép lùi thời gian thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và khai thác tài nguyên nước.

Do đó, Ủy ban Kinh tế kiến nghị Quốc hội yêu cầu Chính phủ cần kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân trong việc chậm ban hành hai Nghị định nêu trên và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 (tháng 5-6/2020).