Thanh toán di động tăng 90%, chuyển đổi số trở thành yêu cầu bắt buộc với các ngân hàng

• Nhà mạng: “Mobile Money là mảnh đất cằn cỗi, sỏi đá”
• Tổ chức trung gian thanh toán, cung cấp dịch vụ tài sản ảo, cho vay ngang hàng có thể phải báo cáo về phòng, chống rửa tiền
• Thanh toán điện tử “lên ngôi”, ngân hàng tăng phòng ngừa rủi ro phía người dùng

Thanh toán không dùng tiền mặt tăng 69,7% về lượng

Đây là thông tin được NHNN cho biết tại Hội thảo “Chuyển đổi số để hướng tới xã hội không dùng tiền mặt” diễn ra chiều nay (17/6), nằm trong khuôn khổ chương trình “Ngày không tiền mặt 2022”, ngày 17/6/2022, do Báo Tuổi trẻ phối hợp Vụ Thanh toán (NHNN), Công ty Cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) tổ chức.

Hội thảo có sự tham dự của Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái và các đại biểu

Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, trong bối cảnh kỷ nguyên số, số hóa dịch vụ sâu rộng và tác động đa chiều của dịch Covid-19, thanh toán số trở thành xu hướng tất yếu, cơ sở hạ tầng và công nghệ được chú trọng đầu tư, các dịch vụ, phương tiện thanh toán điện tử phát triển mạnh với đa dạng các sản phẩm, dịch vụ mới.

Nhờ vậy, đến tháng 4/2022, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đã tăng 69,7% về số lượng, 27,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, giao dịch qua Internet tăng tương ứng 48,39% và 32,76%; qua điện thoại di động tăng tương ứng 97,65% và 86,68%; qua QR code tăng tương ứng 56,52% và 111,62% so với cùng kỳ năm 2021; tổng số ví điện tử đã kích hoạt tăng 10,37% so với cuối năm 2021.

Ngoài ra, tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán đạt gần 66% với tốc độ tăng trưởng bình quân 11,44% từ năm 2015-2021; đã có khoảng 3,4 triệu tài khoản và 1,3 triệu thẻ ngân hàng được mở mới trực tuyến, từ xa qua phương thức điện tử (eKYC).

Trong số 1,1 triệu khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ Mobile Money, có gần 660.000 là khách hàng ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo (chiếm hơn 60% tổng số khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ).

Còn theo ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước, hành vi, kỳ vọng người tiêu dùng đã thay đổi mạnh mẽ trong kỷ nguyên số. Tác động đa chiều của dịch Covid-19 càng khiến thanh toán số trở thành xu hướng tất yếu trong nền kinh tế.

Tốc độ tăng trưởng về giao dịch thanh toán di động bình quân hàng năm ở nước ta đạt hơn 90%; nhiều dịch vụ ngân hàng đã có thể được sử dụng hoàn toàn trên kênh số như: mở tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, chuyển tiền, gửi tiết kiệm...; nhiều ngân hàng Việt Nam có trên 90% giao dịch trên kênh số...

Khảo sát của tổ chức thẻ Visa cũng cho thấy, những năm gần đây tỉ lệ người dân sử dụng cùng một lúc rất nhiều hoặc một trong các phương thức không dùng tiền mặt như thẻ hay ví trên mobile… đạt tỉ lệ rất cao trung bình khoảng 93%, trong đó, Việt Nam 95%, Singapore khoảng 97%, Malaysia là 96%.

Số lượng ngày người tiêu dùng không cần dùng tiền mặt và có thể quản lý chi tiêu của mình không dùng tiền mặt tại Việt Nam là trung bình khoảng 13,7 ngày và nằm trong top rất tốt, cứ 3 người thì 2 người cố gắng sử dụng không cần dùng tiền mặt, đồng thời 50% là thành công trong việc sử dụng không dùng tiền mặt.

Chuyển đổi số trở thành yêu cầu bắt buộc với các ngân hàng

Thực tế tại các ngân hàng cũng cho thấy, khách hàng ngày càng có xu hướng giao dịch trên kênh số hơn so với giao dịch tại quầy. Ông Lưu Trung Thái, Phó Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc MB cho hay, chuyển đổi số đang là yêu cầu bắt buộc với các ngân hàng bởi hiện nay, hầu hết khách hàng không còn muốn giao dịch tại quầy nữa mà chủ yếu giao dịch online. Năm 2021, kênh số chiếm tới hơn 92,3% số lượng giao dịch tại MB.

Thanh toán số đang ngày càng trở thành xu thế tất yếu

Mặc dù vậy, thanh toán không dùng tiền mặt vẫn còn nhiều thách thức. Theo ông Lưu Trung Thái, 4 thách thức lớn nhất bao gồm: lãnh đạo, nhân sự, công nghệ và cạnh tranh.

“Việc chuyển đổi số đòi hỏi đầu tư quy mô lớn, trong khi dịch vụ cơ bản miễn phí, nên bao giờ tạo ra doanh thu, hiệu quả thực sự là rất khó” - ông Thái nói.

Đề xuất giải pháp, đại diện các ngân hàng đề xuất cho phép kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các nền tảng ngành ngân hàng, tăng dịch vụ và tính bảo mật, an ninh an toàn;

Đẩy mạnh chuẩn QR quốc gia VietQR, gia tăng cung cấp sản phẩm đến khách hàng qua eKYC để phòng ngừa rủi ro, tiếp cận đa dạng và thuận tiện sản phẩm ngân hàng. Có cơ chế cho phép trích lập dự phòng xử lý rủi ro công nghệ;

Hành lang pháp lý liên quan đến thanh toán không dùng tiền mặt cần đầy đủ hơn để có cơ sở giải quyết các tranh chấp.