Luật Hàng hải Việt Nam quy định, chỉ khi tàu biển Việt Nam không có đủ khả năng vận chuyển thì tàu biển nước ngoài mới được tham gia vận tải nội địa. Trên thế giới cũng chưa có nước nào mở cửa cho tàu nước ngoài vào vận chuyển hàng hóa tuyến nội địa.
Tuy nhiên, bằng con đường liên doanh, nhiều đội tàu nước ngoài đã tìm được cách lách luật, thâm nhập vào hoạt động vận chuyển nội địa. Với tiềm lực tài chính hùng mạnh họ đưa ra giá thành vận tải thấp, là ẩn họa thực sự đối với những đội tàu trong nước.
Ông Bùi Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam cho hay, hiện nay nhiều hãng tàu nước ngoài thường tham gia vận chuyển hàng nội địa, đặc biệt là chuyên chở bằng container thông qua nhiều hình thức như liên doanh, hợp tác mở tuyến trao đổi chỗ… nhưng thực chất là hình thức “lách luật” để cho tàu hoạt động khai thác vận chuyển tuyến nội địa.
Đại diện của Công ty Cổ phần đại lý liên hiệp Gemadept cho biết: “Vận tải nội địa hiện đang vô cùng khó khăn vì không có hàng để vận chuyển, các doanh nghiệp không dám đưa tàu vào chạy nội địa vì chi phí cao, doanh thu thấp và không thể cạnh tranh được với hãng tàu lớn của nước ngoài như NKI, CMA hiện nay đang được cấp phép hoạt động nội địa tại Việt Nam.”
 |
| Đội tàu vận tải Việt Nam đang đứng trước nguy cơ "thua trắng ngay trên sân nhà" (Ảnh minh họa) |
Trước thực trạng này được biết, Hiệp Hội chủ tàu Việt Nam đã kiến nghị lên Bộ Giao thông Vận tải, Cục Hàng hải Việt Nam cần ưu tiên tuyệt đối hàng vận chuyển nội địa cho đội tàu treo cờ Việt Nam của các doanh nghiệp Việt Nam và phải xem xét thận trọng việc tàu biển nước ngoài được tham gia vận chuyển hàng hóa trên tuyến nội địa giữa các cảng biển Việt Nam nhằm bảo vệ quyền ưu tiên vận tải nội địa đối với đội tàu Việt Nam. Trong trường hợp đội tàu treo cờ Việt Nam không đáp ứng được nhu cầu vận chuyển nội địa thì ưu tiên tiếp theo là đội tàu của doanh nghiệp Việt Nam treo cờ nước ngoài.
Cục Hàng hải Việt Nam cũng có kiến nghị lên Bộ Giao thông Vận tải: sẽ không giải quyết việc tàu biển nước ngoài tham gia vận chuyển các loại hàng tổng hợp, hàng rời, container và các loại hàng hóa khác mà đội tàu biển Việt Nam có thể đáp ứng được.
Theo thống kê của Cục Hàng hải Việt Nam, hiện cả nước có có 1.880 tàu với tổng trọng tải đạt 8,3 triệu tấn, đứng thứ 4/10 nước ASEAN, thứ 28/169 quốc gia thành viên Tổ chức hàng hải quốc tế (IMO). Trong số này, có khoảng gần 500 tàu chạy tuyến nước ngoài và hơn 1000 tàu khác khai thác tuyến trong nước.
Tuy nhiên, đội tàu này mới chỉ đảm nhiệm vận chuyển một khối lượng hàng hóa bằng 7,6% khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu và nội địa trên cả nước, tương đương khoảng 49,3 triệu tấn. Trong số này, vận chuyển quốc tế đã 43,2 triệu tấn, chiếm 87,7%; còn vận chuyển nội địa chỉ đạt khoảng hơn 6 triệu tấn, một con số rất khiêm tốn.
