Quyền sao chụp tài liệu của bị đơn trong vụ án dân sự
(ANTĐ) - Tôi là bị đơn trong một vụ án tranh chấp hợp đồng mua bán nhà. Vụ việc tòa án đã thụ lý và tôi được tòa án gọi ra để lấy lời khai. Để được những chứng cứ mà phía nguyên đơn đưa ra khởi kiện tôi có quyền được sao chụp tài liệu của vụ án không và tôi phải làm gì?
T.Đ.T (Hà Nội)
Trả lời: Nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án dân sự được gọi chung là đương sự. Theo quy định tại điểm d, khoản 2 điều 58 Bộ luật Tố tụng Dân sự về quyền, nghĩa vụ của đương sự thì đương sự có quyền: “Được biết và ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do các đương sự khác xuất trình hoặc do Tòa án thu thập”.
Theo hướng dẫn của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao quy định tại Nghị quyết số 01/2005/NQ-HĐTP thi hành một số quy định trong phần thứ nhất “những quy định chung của Bộ luật Tố tụng Dân sự”, tại khoản 2, mục IV thì:
Đương sự chỉ được yêu cầu ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án trước khi Tòa án mở phiên tòa xét xử vụ án - Khi có yêu cầu ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ, thì họ phải làm đơn gửi Tòa án có thẩm quyền. Nếu họ trực tiếp đến Tòa án trình bày yêu cầu được ghi chép, sao chụp tài liệu chứng cứ, thì họ cũng phải thể hiện bằng văn bản nộp cho Tòa án.
Nếu đương sự là người không biết chữ, thì Tòa án lập biên bản ghi rõ yêu cầu của họ. Biên bản phải được đọc lại cho người có yêu cầu nghe, ký tên hoặc điểm chỉ xác nhận.
Đơn hoặc văn bản yêu cầu phải ghi cụ thể các tên tài liệu, chứng cứ mà mình cần ghi chép, sao chụp.
Trên cơ sở đề nghị của đương sự, Tòa án tạo điều kiện cho họ được ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ mà họ có yêu cầu. Tuy nhiên, theo quy định về chế độ bảo quản hồ sơ vụ án, về trách nhiệm của cán bộ, công chức của các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc bảo quản hồ sơ vụ án, thì Tòa án yêu cầu đương sự thực hiện quyền ghi chép, sao chụp các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án như sau:
a. Tòa án cung cấp cho đương sự những tài liệu, chứng cứ cần ghi chép, sao chụp theo yêu cầu của họ, để họ thực hiện việc ghi chép, sao chụp bằng máy ảnh hoặc phương tiện kỹ thuật khác của họ. Các tài liệu chứng cứ đó phải liên quan đến vụ án, không liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật đời tư. Nếu không cung cấp tài liệu nào theo đề nghị của đương sự thì cần nêu rõ lý do.
b. Trong trường hợp đương sự không có máy ảnh hoặc phương tiện kỹ thuật khác để tự mình thực hiện việc sao chụp và nhờ Tòa án sao chụp giúp, thì tùy theo các điều kiện cụ thể, lực lượng cán bộ của Tòa án mà có thể sao chụp giúp được thì đương sự phải trả chi phí sao chụp theo quy định chung.
Việc sao chụp có thể được thực hiện ngay hoặc có thể trong một thời hạn hợp lý do Toà án ấn định.
c. Việc ghi chép, sao chụp phải được thực hiện tại trụ sở của Tòa án dưới sự giám sát của cán bộ Tòa án và phải tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật Nhà nước, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật đời tư.
LS. Bạch Tuyết Hoa
(VPLS Phúc Thọ, 23 phố Hồ Đắc Di,
Nam Đồng, Đống Đa, Hà Nội)