
Chiến hạm JS Kashima (TV-3508) của Nhật Bản
Theo thông báo của Hải quân Philippines, ba chiến hạm Nhật Bản do Phó đô đốc H. Fuchinoue chỉ huy gồm JS Kashima (TV-3508), JS Shimayuki (TV-3513) và JS Matsuyuki (DD-130) với gần 800 thủy thủ và sĩ quan sẽ neo đậu trong vịnh Manila cho đến ngày 1-6. Tướng O. Tonsay, Người phát ngôn Hải quân Philippines, cho biết thủy thủ đoàn Nhật Bản sẽ tham gia “các hoạt động thiện chí với Hải quân Philippines cùng các sinh hoạt xã hội với các cơ quan Chính phủ Philippines”.
Lâu nay, quan hệ Nhật Bản - Philippines diễn ra khá suôn sẻ. Nhật Bản hiện là đối tác thương mại hàng đầu với mậu dịch song phương đạt 14,5 tỷ USD năm 2010 và là một trong những nước cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất cho Philippines. Không chỉ quan hệ kinh tế mà quan hệ quân sự giữa hai nước cũng khá phát triển mà bằng chứng là từ năm 1966 đến nay, Hải quân Nhật Bản đã thăm Philippines hơn 50 lần.
Chưa dừng lại ở đó, kể từ cuối năm ngoái, sau chuyến thăm của Tổng thống Philippines B. Aquino đến Tokyo, quan hệ Nhật Bản - Phillipines đã được nâng cấp. Tuyên bố chung sau cuộc hội đàm kín giữa Thủ tướng Nhật Bản Y. Noda và Tổng thống B. Aquino khẳng định Philippines và Nhật Bản muốn tăng cường quan hệ lên tầm đối tác chiến lược để giải quyết những vấn đề trong khu vực.
Tất nhiên, vấn đề khu vực quan trọng nhất mà Philippines và Nhật Bản chia sẻ mối quan tâm là Biển Đông, tuyến đường biển quan trọng liên kết thế giới và châu Á - Thái Bình Dương. Có thể nói tất cả nguồn cung cấp dầu lửa chiến lược cho Nhật Bản từ Trung Đông đều đi qua Biển Đông. Vì thế, Tokyo đặc biệt quan tâm đến tự do hàng hải trên Biển Đông, sao cho giao thương không thể bị cản trở. Ngoài ra, hai nước đều mong muốn đẩy mạnh hợp tác trong chống cướp biển, bảo vệ môi trường, cứu hộ cứu nạn trên biển…
Nói ngắn gọn, trong khi Nhật Bản cần sự trợ giúp của Philippines trong việc bảo đảm tự do thông thương trên Biển Đông, thì Manila cần ở Tokyo sự trợ giúp về kinh tế và kỹ thuật. Lợi ích song trùng đó đã khiến Tokyo và Manila nhanh chóng xích lại gần nhau. Tháng 4 vừa rồi, Chính phủ và Quốc hội Nhật Bản đã thảo luận về việc sử dụng ODA cung cấp các tàu tuần tra biển và hệ thống thông tin liên lạc giữa tàu và đất liền cho Philippines nhằm đảm bảo an ninh cho tuyến đường biển quan trọng mà tàu thuyền của Nhật Bản thường qua lại.
Cụ thể hóa chủ trương này, chính phủ Nhật Bản đã cam kết sẽ cung cấp cho Philippines 10 tàu tuần tra mới cùng với 2 tàu chở hàng để tăng cường khả năng phòng vệ hàng hải và lãnh thổ cho quốc gia Đông Nam Á. Các tàu này sẽ sớm được bàn giao cho Lực lượng Phòng vệ bờ biển Philippines. Chuyến thăm của 3 tàu khu trục của Hải quân Nhật Bản đến Manila là tín hiệu cho thấy Nhật Bản sẽ sớm thực hiện lời hứa.