Thực phẩm nhập khẩu vào Việt Nam có nguồn gốc thực vật:

Kiên quyết siết chặt, hàng ứ ở vùng giáp biên

(ANTĐ) - Gần nửa tháng thực hiện quản chặt thực phẩm nhập khẩu có nguồn gốc thực vật, nhiều doanh nghiệp (DN) cũng như cơ quan chức năng tỏ ra lúng túng. Hàng hóa ùn ứ tại các cửa khẩu, hải cảng, DN cầu cứu xin gia hạn.

Từ 1-7-2011 tất cả các nước muốn xuất khẩu rau, củ quả vào Việt Nam phải đăng ký

Doanh nghiệp nhập khẩu lúng túng

Từ ngày 1-7-2011, Thông tư 13 của Bộ NN&PTNT về quản lý ATVSTP đối với hàng hóa nhập khẩu có nguồn gốc thực vật có hiệu lực. Theo đúng tinh thần quy định tại TT 13 của Bộ này, tất cả các hàng hóa NK nguồn gốc thực vật phải đáp ứng 3 quy định của phía Việt Nam là sản xuất tại quốc gia được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam công nhận, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về bảo đảm ATTP  hàng hóa; bao gói hoặc chứa đựng trong các phương tiện phù hợp, ghi nhãn bằng tiếng Việt hoặc có nhãn phụ tiếng Việt; đã được kiểm tra và chứng nhận ATTP theo quy định. Các lô hàng không đáp ứng được 3 điều kiện trên sẽ buộc phải tái xuất hoặc tiêu hủy nếu có phát hiện vi phạm về ATTP.

Tuy nhiên, dù đã chuẩn bị, có các hướng dẫn đi kèm, bàn thảo với các tổ chức, DN, hiệp hội gần 1 năm trời, nhưng TT vừa đi vào áp dụng chưa đầy nửa tháng, nhiều DN, hiệp hội đã gửi kiến nghị lùi thời hạn. Gần đây nhất là ùn ứ 300 container điều tại cảng. Theo phản ánh của Hiệp hội Điều, việc ùn ứ hàng khiến các DN chế biến thiếu nguyên liệu, ngoài ra lại phải  “cõng” thêm khoản chi phí lưu kho.

Bởi vậy, Hiệp hội Điều đã kiến nghị Bộ NN&PTNT lùi thời hạn áp dụng TT 13 đối với các DNNK điều đến hết ngày 30-9-2011. Lý do được hiệp hội này đưa ra, là do thời gian thực hiện TT 13 quá gấp, nên nhiều DNNK điều chưa nắm bắt được. Bên cạnh đó, nhiều DNNK nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cũng bị ùn ứ tại một số cảng.

Trả lời về vấn đề này, ông Phùng Hữu Hào - Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản khẳng định, kiến nghị lùi thời hạn áp dụng TT 13 đối với các DNNK điều là không hợp lý. “TT 13 đưa vào áp dụng được hơn 10 ngày nay, nhiều DN, hiệp hội có kiến nghị lùi thời hạn áp dụng. Tuy nhiên, quan điểm của Bộ NN&PTNT là không đáp ứng. Thời hạn triển khai TT 13 rất dài, các DN, hiệp hội không thể lấy lý do gấp gáp”.

Tuy nhiên, trong giai đoạn chuyển tiếp, những lô hàng NK được ký trước ngày 1-7 sau khi lấy mẫu kiểm tra sẽ cho thông quan, dù nước xuất khẩu chưa làm thủ tục đăng ký với Việt Nam. Còn, đối với những lô hàng ký từ ngày 1-7 trở đi, nếu không đáp ứng các điều kiện của TT 13 kiên quyết không cho thông quan.

Vì người tiêu dùng, không nhân nhượng

Theo số liệu thống kê, hiện có khoảng 20 nước xuất khẩu thực phẩm có nguồn gốc thực vật vào Việt Nam. Nhưng đến thời điểm này mới có 5 nước đăng ký và được phía Việt Nam chấp nhận. Trong đó, Mỹ và Thái Lan được chấp nhận, còn lại 3 nước Canada, Australia và Trung Quốc là tạm thời chấp nhận, do hồ sơ còn một vài điểm chưa đáp ứng yêu cầu. Ông Hào cho biết: “Ba nước này được gia hạn đến ngày 1-8-2011 để hoàn thiện hồ sơ. Nếu hết thời hạn 1 tháng mà không đáp ứng, phía Việt Nam sẽ xem xét thực hiện theo đúng tinh thần TT 13”.

Cùng chung quan điểm này, ông Nguyễn Như Tiệp - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản cũng khẳng định: “Việt Nam sẽ không nhân nhượng trong việc thực hiện TT 13. Các nước có hàng hóa nông sản xuất khẩu buộc phải thực hiện theo quy định của Việt Nam. Nước nào không thực hiện, sẽ cho dừng hàng hóa tại tất cả các cửa khẩu, bến cảng, sân bay”. Song, ông Tiệp khuyến cáo, DNXK trong nước cũng phải thực hiện theo quy định của các nước về hàng hóa nông sản.

Song, việc đăng ký chậm trễ của các nước không đáng lo ngại bằng hàng hóa nhập theo đường biên giới vào Việt Nam. Tại các tỉnh giáp biên như Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh… các trạm kiểm dịch thực vật đều thừa nhận, không thể kiểm soát được hàng hóa do cư dân biên giới đưa vào Việt Nam. Tuy không thống kê được lượng hàng theo đường biên, nhưng chắc chắn đó không phải là con số nhỏ.