“Không thể kiếm tiền trên lưng nông dân”

ANTĐ - Hàng loạt vụ việc vi phạm ATTP bị phát hiện, xử phạt, nhưng dường như mới chỉ xử lý phần ngọn. Hàng trăm văn bản, quy định đã ban hành để siết chặt ATTP nhưng vẫn không có sự biến chuyển. Trong khi đó, gần Tết Nguyên đán, lượng rau củ quả, thực phẩm lưu thông trên thị trường ngày càng lớn.

Lượng rau củ quả nhập khẩu về cuối năm sẽ rất lớn

Chất cấm vẫn tràn lan

Sau một thời gian tạm lắng, gần đây, vấn đề sử dụng chất cấm trong chăn nuôi gia súc, gia cầm lại được phát hiện. Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng cục Quản lý chất lượng nông lâm, thủy sản cho hay, chương trình giám sát chất lượng thịt gia súc, gia cầm tại các tỉnh miền Bắc cho thấy, phát hiện 4/54 mẫu thịt gà có Campylobacter (một loại vi khuẩn gây tiêu chảy, thâm nhập vào tế bào ruột mà không bị phát hiện và tiêu diệt); 6/40 mẫu gà dương tính với Chloramphenicol và Furazolidon, hai chất cấm trong chăn nuôi, và 4/40 mẫu phát hiện Tetracycline (kháng sinh dùng trong thú y) vượt giới hạn dư lượng tối đa cho phép. 

Kiểm tra hàng hóa có nguồn gốc thực vật nhập khẩu cũng cho thấy, tỷ lệ vi phạm tương đối lớn. Cụ thể, trong hơn 1 tháng qua, cơ quan chức năng đã lấy 96 mẫu rau, củ, quả để kiểm tra ATTP, phát hiện 8 mẫu có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng cho phép, gồm: 1 mẫu củ cải trắng, 5 mẫu quýt và 2 mẫu cà rốt. “Chiếm đến 8,3% số mẫu rau củ quả nhập khẩu được kiểm tra không đảm bảo, tỷ lệ vi phạm như vậy là tương đối lớn. Trong khi những tháng cuối năm, lượng rau củ lưu thông rất lớn”, bà Nguyễn Thị Xuân Thu, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT đánh giá.

Không chỉ sản phẩm nhập khẩu, mà ngay sản xuất trong nước tỷ lệ vi phạm cũng còn nhiều. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát lấy dẫn chứng, trong tổng số 22.000 cơ sở đăng ký sản xuất, kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, cơ quan chức năng mới kiểm tra được hơn 2.800 cơ sở; có hơn 10.000 cơ sở đăng ký kinh doanh thuốc thú y, nhưng cũng chỉ kiểm tra được 2.000 nơi; cả nước hiện có 17.400 cơ sở giết mổ nhưng mới kiểm tra được hơn 2.000 điểm và đặc biệt, có hơn 1.100 cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng nhưng mới kiểm tra được 34 đơn vị.

Thẳng tay loại bỏ cơ sở yếu kém

Có tình trạng trên, một phần cũng vì hiện nay chúng ta đang “loạn” trong hàng nghìn các sản phẩm vật tư nông nghiệp. Ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng cục Chăn nuôi bày tỏ, danh mục thức ăn chăn nuôi hiện có tới hơn 1 vạn loại, hơn 20 năm qua chưa được chỉnh sửa, rà soát vì cơ quan quản lý cũng… bận. Hơn nữa, do quy định còn thông thoáng nên việc cho ra  đời một sản phẩm vật tư nông nghiệp mới như thức ăn chăn nuôi, phân bón, thuốc trừ sâu…  quá dễ dàng. Nhiều khi, doanh nghiệp sản xuất tự nghĩ ra một cái tên rồi công bố chứ không dựa trên bất kỳ một kết quả nghiên cứu nào. 

Trước thực trạng này, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu phải kiểm tra, rà soát lại hết các danh mục vật tư nông nghiệp hiện hành: “Tự do hóa thương mại không có nghĩa là tự do bán cho nông dân những thứ linh tinh. Không thể kiếm tiền trên lưng nông dân được”. 

Từ nay đến cuối năm, lượng thực phẩm, rau xanh được nhận định sẽ tiêu thụ với số lượng lớn, lượng nhập khẩu nhiều, vì vậy, vấn đề đảm bảo ATTP được đặt lên hàng đầu. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng, cần tập trung giám sát  rau củ quả tươi, thịt gia súc, gia cầm và thủy sản tại khâu giết mổ và chợ đầu mối: “Phải kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm nếu không giữa một rừng nông sản như vậy chẳng khác nào cưỡi ngựa xem hoa, không thể làm tùy hứng, kiểm tra vu vơ”. 

Theo đó, từ nay đến Tết Nguyên đán và trong dịp Tết, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu các đơn vị cần tăng cường kiểm tra trên địa bàn 2 TP lớn là Hà Nội và TP HCM cùng một số tỉnh, thành lân cận. Với những cơ sở sản xuất, kinh doanh yếu kém, không đảm bảo điều kiện, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho rằng, cơ quan chức năng cần “thẳng tay” loại bỏ nếu không sửa đổi: “Không thể “phạt cho tồn tại”, nếu các cơ sở sản xuất, kinh doanh yếu kém không thay đổi thì kiên quyết đóng cửa, xử lý không chùn tay. Chúng ta không tiếc gì những cơ sở yếu kém này”.