Bảng điện tử thông báo con số nợ của nước Mỹ
Quyết định này được WTO đưa ra cuối tuần trước sau khi Bắc Kinh kiện Washington thực hiện các biện pháp chống phá giá nhằm vào những mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc mà Mỹ cho là được Bắc Kinh trợ giá trái luật. Theo Bắc Kinh, việc Washington áp thuế chống phá giá khiến Trung Quốc thiệt hại khoảng 7,2 tỷ USD từ các mặt hàng xuất khẩu như các sản phẩm thép, giấy, lốp xe, hóa chất, pin Mặt trời, nam châm, thiết bị nhà bếp, sàn gỗ...
Sau nhiều thập kỷ ăn nên làm ra cùng nhau, Mỹ - Trung giờ đang khó chịu về nhau. Với tốc độ tăng trưởng lúc nào cũng cao ngất ngưởng trên dưới 10%/năm, ngày Trung Quốc đuổi kịp Mỹ về chỉ số GDP đã đến gần. Không những thế, một cuộc khảo sát gần đây của Pew Research Center (Mỹ) cho thấy có tới 78% người được hỏi tỏ ra lo ngại về tầm ảnh hưởng của Trung Quốc và muốn chính phủ cứng rắn hơn trong các vấn đề kinh tế và thương mại.
Quả thực, sự phụ thuộc của Mỹ vào Trung Quốc ngày càng lộ rõ. Ai cũng biết Trung Quốc là chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ. Theo số liệu từ Bộ Tài chính Mỹ, tổng nợ hiện nay của nước Mỹ là 15.678 nghìn tỷ USD trong khi GDP năm 2011 là 15.000 nghìn tỷ USD. Như vậy, tổng nợ của Mỹ đã vượt quá GDP và vẫn không ngừng gia tăng mỗi ngày. Điều đó có nghĩa một đứa trẻ Mỹ sinh ra năm 2012 sẽ nợ xấp xỉ 50.000 USD ngay từ khi chào đời. Năm ngoái, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc lên mức kỷ lục 280 tỷ USD và con số này được dự đoán là sẽ còn tiếp tục tăng mạnh trong năm nay.
Hệ quả là các cuộc khẩu chiến giữa hai bên giờ đã biến thành cuộc kiện cáo thực sự. Hiện Mỹ đang theo đuổi 10 vụ kiện Trung Quốc tại WTO, thể hiện phần nào nỗ lực của Tổng thống Mỹ B. Obama nhằm giảm thặng dư thương mại của Trung Quốc đối với Mỹ. Theo một đạo luật mà Mỹ đưa ra hồi tháng ba vừa qua, Washington được phép thực hiện các biện pháp chống phá giá nhằm vào các mặt hàng xuất khẩu của Trung Quốc. Bắc Kinh khẳng định đạo luật này không phù hợp với quy định của WTO vì cách thức tính toán của Mỹ khi áp dụng các biện pháp này.
Tuy nhiên, theo Tổng giám đốc WTO, Mỹ và Trung Quốc sẽ chỉ tranh cãi trong mâu thuẫn thương mại, chứ không hành động đến mức quyết liệt để gây nên chiến tranh mậu dịch. Vấn đề là sự ràng buộc lợi ích giữa hai bên quá lớn. Mặc dù cáo buộc Trung Quốc bán phá giá nhiều mặt hàng vào Mỹ nhưng Washington cũng thừa biết, 10 năm trở lại đây, mỗi năm người dân Mỹ tiết kiệm tới 600 tỷ USD nhờ mua hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc.
Và điều gì sẽ xảy ra khi 1,2 nghìn tỷ USD là khoản nợ của Mỹ với Trung Quốc thông qua các trái phiếu chính phủ mà Mỹ phát hành bị Bắc Kinh thả nổi. Toàn bộ bong bóng tín dụng của Mỹ sẽ vỡ tung và hậu quả sẽ là khủng hoảng. Vì thế, một cuộc chiến tranh thương mại thực sự giữa Trung Quốc và Mỹ là điều khó có thể xảy ra.
