30 năm gắn với “nghiệp” bắt cướp
Tiếp chúng tôi tại căn nhà nằm sâu trong khu vực chợ Trời Hòa Bình, ông Trần Văn Hải, đội trưởng của CLB Phòng chống tội phạm phường Phố Huế mở đầu câu chuyện về lý do ra đời của CLB phòng chống tội phạm mang tính chất “chuyên nghiệp” đầu tiên ở Hà Nội. Ông Hải kể: Từ lâu, phường Phố Huế luôn được xác định là một địa bàn trọng điểm về ANTT của quận Hai Bà Trưng. Những phức tạp về ANTT trên địa bàn phường gắn liền với tên của một ngôi chợ mà người dân Hà Nội chẳng mấy ai xa lạ - “chợ Trời”. Dù có tên gọi chính thức là chợ Hòa Bình, nhưng ít người để ý tới cái tên này bởi “chợ Trời” vốn đã trở thành một “thương hiệu” cho các mặt hàng từ điện tử, dụng cụ cầm tay cho đến phụ tùng ô tô, xe máy… mà chiếm phần không nhỏ là hàng “chôm chỉa”. Có thể nói đây là địa bàn hoạt động của nhiều đối tượng tiêu thụ tài sản trộm cắp, kinh doanh trốn lậu thuế, kinh doanh các hàng điện tử điện lạnh nhập lậu, hàng giả, mua bán hóa đơn GTGT, kinh doanh băng đĩa lậu… Với tính chất “nóng” về ANTT đó, phường Phố Huế đã được lãnh đạo Công an thành phố và Công an quận Hai Bà Trưng “ưu tiên” chọn là địa bàn đầu tiên triển khai mô hình “Đội vây bắt tội phạm giữ gìn ANTT” vào tháng 7-2010 và mới đây đã chính thức được đổi tên thành CLB Phòng chống tội phạm phường Phố Huế.
Là người gắn bó với phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc và tham gia đội dân phòng của phường phố Huế từ những năm 1982, ông Hải đã tròn 30 năm liên tục gắn liền với “nghiệp” bắt cướp. Những người từng gắn bó lâu năm với địa bàn phường Phố Huế chắc hẳn còn chưa quên hình ảnh của anh đội trưởng dân phòng cụm dân cư số 7 trước đây với những chiến công trong trấn áp tội phạm. Điển hình như vụ ông khống chế một đối tượng đến đòi nợ tại phường Phố Huế. Bằng sự mưu trí, dũng cảm ông đã buộc đối tượng phải thúc thủ khi mà trong người hắn có mang theo một khẩu súng K54 với 6 viên đạn (trong đó có 1 viên đã nên nòng), hạn chế sự manh động mà đối tượng có thể gây ra. Hay như trường hợp ông trực tiếp góp phần khám phá vụ án đe dọa bắt cóc giết người nhằm mục đích đòi tiền, vàng xảy ra với một gia đình trên địa bàn phường… Với những chiến công của mình và thành tích trong xây dựng phong trào quần chúng, năm 2011 ông vinh dự được là 1 trong 2 đại diện của Thủ đô Hà Nội tham dự buổi giao lưu “Gặp mặt các hiệp sĩ đường phố” tổ chức tại TP Hồ Chí Minh.
Được tín nhiệm bầu vào vị trí Trưởng ban Bảo vệ dân phố và trở thành đội trưởng của CLB phòng chống tội phạm phường phố Huế ở tuổi 58 nhưng ông Hải vẫn luôn gắn bó với phong trào và vận động các đội viên trẻ, có sức khỏe, có lòng nhiệt tình tham gia. Ông tâm sự: “Nhiều năm gắn bó với phong trào tôi hiểu được sức mạnh toàn dân trong nhiệm vụ phòng chống tội phạm đang diễn ra phức tạp. Chính vì vậy những đội viên tham gia CLB phòng chống tội phạm ngoài những người có sức khỏe, nhiệt tình thì lợi thế đang làm ăn sinh sống trên địa bàn chính là điều kiện để nắm tình hình ANTT, phát hiện các vụ việc, đối tượng vi phạm pháp luật trên địa bàn, phản ánh kịp thời cho công an phường có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn không để hậu quả xấu xảy ra”. Với “thâm niên” xây dựng phong trào của mình, ông Hải đã vận động được nhiều hộ dân sinh sống trên địa bàn không chỉ ủng hộ về mặt tinh thần mà còn đóng góp cả về mặt vật chất để xây dựng CLB, trong đó đáng chú ý là việc trang bị gần 60 bộ quần áo đồng phục và các trang thiết bị công cụ hỗ trợ cho CLB cũng như Ban bảo vệ dân phố.
Hiệu quả từ mô hình phòng chống tội phạm
CLB Phòng chống tội phạm phường phố Huế hiện nay có sự góp mặt của 20 thành viên. Theo Đại úy Nguyễn Đức Khánh, Phó trưởng Công an phường phố Huế, người trực tiếp phụ trách CLB: “Qua hơn 1 năm hoạt động, lực lượng này luôn thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, ý chí tấn công trấn áp tội phạm cao. Đã nắm chắc tình hình, cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị giúp cho Công an phường triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh trấn áp tội phạm và giải quyết các vụ việc kịp thời, hiệu quả, vận động người dân nâng cao ý thức cảnh giác phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội...”.
Sự hiệu quả của mô hình hoạt động này đã được thể hiện qua những vụ việc mà CLB đã phối hợp cùng lực lượng công an tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử lý. Có thể kể đến vụ việc tham gia bắt giữ đối tượng truy nã trên địa bàn phường. Với nguồn thông tin từ thành viên trong CLB, Công an phường phố Huế đã bắt giữ Nguyễn Viết Hùng (SN 1963), đối tượng bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Hai Bà Trưng truy nã về tội cố ý gây thương tích. Hay như vụ việc phát hiện và bắt giữ Trần Ngọc Tuyền (SN 1985) và Trần Sinh Thuấn (SN 1982) đều trú tại Nhật Tựu, Kim Bảng, Hà Nam đang trên đường mang 1 bộ máy của xe máy Yamaha đi tiêu thụ. Qua xác minh, điều tra mở rộng, công an phường đã xác định còn 3 đối tượng khác có liên quan. Với yêu cầu phải bắt giữ được toàn bộ các đối tượng trong ổ nhóm, các thành viên của CLB đã cùng phối hợp với lực lượng công an phường xác minh tại 2 địa phương là Hà Nam và Hà Tĩnh tiếp tục bắt giữ được thêm 3 đối tượng khác đồng thời thu giữ được 1 xe máy Yamaha là tang vật vụ cướp tài sản xảy ra tại xã Cẩm Thịnh, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh.
Cũng với tinh thần cảnh giác, trên đường đi tuần tra, ngày 18-2-2011 tổ công tác gồm công an phường cùng 3 thành viên của CLB đã phát hiện đối tượng Trần Hoàng Nam (SN 1986, HKTT tại Thanh Lương - Hai Bà Trưng) vi phạm giao thông. Khi kiểm tra thấy đối tượng có biểu hiện nghi vấn đã lập tức tiến hành kiểm tra người của đối tượng và phát hiện 1 gói heroin cùng 4 gói ma túy tổng hợp. Chỉ một thời gian ngắn sau đó, các thành viên CLB cũng đã góp phần bắt giữ một đối tượng buôn bán ma túy khác là Trần Đức Khoa. Khoa là đối tượng hoạt động trên địa bàn phường đã gây nhiều bức xúc trong quần chúng nhân dân, công an phường nhiều lần lập kế hoạch bắt giữ song chưa có hiệu quả. Ban chỉ huy công an phường đã chỉ đạo các thành viên trong CLB bám sát đối tượng, nắm bắt tình hình hoạt động. Sau nhiều ngày theo dõi đối tượng, từ tin báo của một thành viên, công an phường đã bất ngờ kiểm tra nhà của Khoa, phát hiện và thu giữ 1 gói heroin. Từ việc bám sát địa bàn, nắm người, nắm hộ, các đội viên của CLB cũng là lực lượng quan trọng trong việc tuyên truyền vận động cho nhân dân chấp hành chủ trương cải tạo, xây dựng lại khu tập thể Nguyễn Công Trứ. Đối với các hộ có dấu hiệu chống đối, các đội viên đã cùng lực lượng công an phường đến gặp gỡ, giải thích và kiên quyết xử lý vi phạm. Nhờ đó, việc giải tỏa và xây dựng nhà A1, A2 Nguyễn Công Trứ có nhiều thuận lợi.
Sự ra đời của CLB Phòng chống tội phạm phường Phố Huế là một chủ trương đúng đắn của CATP Hà Nội và Công an quận Hai Bà Trưng trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm. Tuy nhiên, theo Trung tá Nguyễn Hùng Lợi, Trưởng Công an phường phố Huế, hiện vẫn chưa có một chế độ phù hợp cho những người trực tiếp tham gia công tác đấu tranh phòng chống tội phạm như những thành viên trong CLB. Bởi trong những trường hợp họ bị thương trong khi làm nhiệm vụ thì sẽ giải quyết như thế nào? Ai sẽ chăm lo cho gia đình, bản thân họ? “Nếu như không có sự tâm huyết và nhiệt tình với công việc thì chắc hẳn các đội viên sẽ khó có thể vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Lực lượng công an phường chỉ có thể đảm bảo về mặt bồi dưỡng pháp luật, nghiệp vụ cho CLB, còn những chế độ cụ thể thì phải do các cơ quan chức năng xem xét”.
Mặc dù còn đang trong quá trình thí điểm song có thể nói đây là một mô hình hay và cần phải được nhân rộng trên toàn địa bàn Hà Nội. Song, muốn để mô hình phát huy được hiệu quả và sự thành công thì hoạt động của CLB cần phải có cơ chế, chế độ chính sách rõ ràng đối với những người tham gia trong CLB này.
