Để quản lý hiệu quả cơ sở cai nghiện ma túy tư nhân

(ANTĐ) - Theo thống kê, nước ta hiện có khoảng 153.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý (con số thực tế còn lớn hơn thế), tuy nhiên, mới chỉ có hơn 100  trung tâm cai nghiện Nhà nước, cộng với sự hỗ trợ của 20 trung tâm cai nghiện tự nguyện (tư nhân), khả năng tiếp nhận là 45.000-55.000 lượt người nghiện (đạt khoảng 40%). Sự đáp ứng ít ỏi này cũng là nguyên nhân nhiều người tìm đến các cá nhân hoặc cơ sở cai nghiện ma túy không đảm bảo chất lượng đang mọc lên ngày một nhiều.

Để quản lý hiệu quả cơ sở cai nghiện ma túy tư nhân

(ANTĐ) - Theo thống kê, nước ta hiện có khoảng 153.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý (con số thực tế còn lớn hơn thế), tuy nhiên, mới chỉ có hơn 100  trung tâm cai nghiện Nhà nước, cộng với sự hỗ trợ của 20 trung tâm cai nghiện tự nguyện (tư nhân), khả năng tiếp nhận là 45.000-55.000 lượt người nghiện (đạt khoảng 40%). Sự đáp ứng ít ỏi này cũng là nguyên nhân nhiều người tìm đến các cá nhân hoặc cơ sở cai nghiện ma túy không đảm bảo chất lượng đang mọc lên ngày một nhiều.

Các cơ sở cai nghiện ma túy còn ít so với nhu cầu thực tế
Các cơ sở cai nghiện ma túy còn ít so với nhu cầu thực tế

Cai nghiện ma túy là một vấn đề khá nhạy cảm với người nghiện và gia đình họ. Vì vậy, không ít gia đình, nhất là các gia đình có con em mới mắc nghiện đã chọn biện pháp mua thuốc cai nghiện tại nhà hoặc đưa đến các cơ sở tư nhân. Chỉ cần lướt qua các trang web rao vặt hoặc diễn đàn về ma túy có thể thấy đây là vấn đề được rất nhiều người nghiện (hoặc thân nhân) quan tâm, và cũng là nơi cá nhân quảng bá bài thuốc của mình. Nhiều cá nhân không ngần ngại rao quá tác dụng của thuốc, lợi dụng tâm lý muốn cai một lần là khỏi, ít vật vã của người nghiện.

Một ý kiến chia sẻ trên một diễn đàn: Tôi có người em nghiện ma túy. Tôi nghe nói hiện nước ta đang có một số loại thuốc hỗ trợ cai nghiện ma túy nhưng không biết mua ở đâu. Tìm mua mãi, tôi bị lừa bán cho một vỉ thuốc naltrexone 28 viên với giá lên tới 10 triệu đồng mà tình hình em tôi không thay đổi. Sau đấy, gia đình tôi phải “theo” một cơ sở cai nghiện tư nhân quảng cáo trên mạng. Số tiền điều trị trong 10 ngày để em tôi cắt cơn lên tới gần 25 triệu đồng.

Thiếu thông tin, e ngại điều tiếng cùng với sự ra đời của hàng loạt cơ sở cai nghiện tư nhân đã khiến nhiều người rơi vào trường hợp như trên. Xã hội hóa hoạt động cai nghiện ma túy là một chủ trương của Nhà nước ta. Tuy nhiên, hiện nay, nước ta quy định khá chặt chẽ về việc thành lập các cơ sở cai nghiện, và trên thực tế, cả nước mới có 20 cơ sở cai nghiện tự nguyện đủ điều kiện và được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cấp phép, trong đó, Hà Nội chỉ có 3 cơ sở.

Nghị định 147/2003/NĐ-CP quy định điều kiện, thủ tục cấp giấy phép và quản lý hoạt động của các cơ sở cai nghiện cho người cai nghiện ma túy tự nguyện quy định khá chặt chẽ các yêu cầu điều kiện, đặc biệt là các điều kiện về nhân sự. Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định này đang được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội trình Chính phủ theo hướng quy định chặt chẽ, tách riêng điều kiện đối với người đứng đầu và người phụ trách chuyên môn của cơ sở cai nghiện; đồng thời cũng nâng cao yêu cầu, điều kiện đối với từng vị trí công tác.

Theo đó, người phụ trách chuyên môn của cơ sở cai nghiện phải là bác sĩ chuyên khoa tâm thần, có thời gian thực hành chuyên khoa tâm thần từ đủ 3 năm trở lên hoặc bác sĩ đa khoa có thời gian thực hành tại các cơ sở khám chữa bệnh từ đủ 5 năm trở lên, trong đó có thời gian trực tiếp làm công tác cai nghiện từ đủ 3 năm trở lên hoặc người đã tốt nghiệp Đại học Y học cổ truyền, có thời gian thực hành từ đủ 5 năm trở lên tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trong đó có thời gian trực tiếp làm công tác cai nghiện, bằng y học cổ truyền từ đủ 3 năm trở lên.

Cùng với Bộ Lao đông Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế là đơn vị tham gia vào công tác nghiên cứu, thẩm định, triển khai ứng dụng các loại thuốc và các phương pháp y học khác phục vụ việc điều trị và phục hồi chức năng cho người nghiện ma túy. Các bài thuốc hỗ trợ và phác đồ điều trị cai nghiện ma túy phải được Bộ Y tế thẩm định, cấp phép thì mới được đưa vào sử dụng.

Theo đó, hiện nay các phác đồ và thuốc hỗ trợ cắt cơn nghiện ma túy đang chứng minh hiệu quả và được Bộ cho phép gồm: Phác đồ an thần kinh, phương pháp điện châm, thuốc cedemex, thuốc Bông sen, thuốc camat (BSA52), thuốc heantos 4, phương pháp dùng thuốc đối kháng naltrexone và gần đây là phương pháp điều trị bằng thuốc thay thế methadone.

Đã có quy định và các cơ quan liên quan cũng tăng cường giám sát, song để hoạt động này đi vào nền nếp, các cơ sở cai nghiện cần nâng cao ý thức trách nhiệm của mình, tuân thủ các quy định của Nhà nước, đồng thời người dân có nhu cầu cũng cần tìm hiểu kỹ để có lựa chọn chính xác.

Linh Nhật - Hoàng Trung