Không những gà loại thải, gà giống cũng đang được ùn ùn nhập lậu vào Việt Nam
Ráo riết tìm cách đối phó
Dự thảo đề án ngăn chặn gà nhập lậu đưa ra thực trạng, nhiều năm nay, gà loại thải nhập lậu từ bên kia biên giới được ồ ạt đưa về nước khiến chăn nuôi gia cầm vài năm trở lại đây gặp khó khăn. Sau khi Thủ tướng Chính phủ có công điện siết chặt hoạt động buôn bán này thì tình hình tạm lắng. Song, từ tháng 9 tới nay, tình trạng nhập lậu gia cầm xuất hiện trở lại, trung bình mỗi tuần cơ quan chức năng phát hiện từ 15 -18 tấn gia cầm nhập lậu tại chợ Hà Vĩ, Thường Tín. Bên cạnh đó, việc nhập lậu gà, vịt giống và trứng ở giai đoạn sắp nở không rõ nguồn gốc cũng diễn biến phức tạp; khoảng 40% số lượng giống gia cầm nhập lậu vẫn chưa kiểm soát được.
Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát PCTP về môi trường (Bộ Công an) Đại tá Trần Trọng Bình đánh giá, chỉ khi nào cuộc chiến chống gà lậu nhận được sự quan tâm của các ngành, địa phương thì tình hình mới được ngăn chặn, nhưng cứ buông ra là các đối tượng hoạt động trở lại. Còn ông Đỗ Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục QLTT cho biết, trong quá trình vận chuyển nội địa, các đối tượng thường xuyên theo dõi hoạt động của các lực lượng chức năng để né tránh. Các đối tượng này thường xuyên thay đổi thời gian tập kết, vận chuyển hàng hóa, dùng nhiều biển số giả trên một cung đường, tìm cách thay đổi lịch trình, thấy động là không vận chuyển. Bằng chứng là thời gian gần đây, khi lực lượng QLTT và địa phương làm mạnh, các đối tượng buôn lậu gà theo đường Quảng Ninh đã hình thành hàng trăm điểm giết mổ nhỏ lẻ dọc xã Hải Hòa đến Hải Tiến - TP Móng Cái. Sau đó, gà qua giết mổ sẽ được đóng thùng đông lạnh chở sâu vào nội địa.
Theo Bộ Công Thương, 9 tháng qua lực lượng quản lý thị trường đã xử lý được gần 6.500 vụ vi phạm, xử phạt hơn 30 tỷ đồng, thu giữ hơn 400.000 con gia cầm nhập lậu, gần 300 tấn thịt gia cầm và hơn 2 triệu quả trứng không rõ nguồn gốc. Tuy nhiên, việc ngăn chặn gà nhập lậu vẫn gặp nhiều khó khăn, tồn tại như: khó kiểm soát việc vận chuyển qua đường tiểu ngạch; thiếu kinh phí tiêu hủy gia cầm nhập lậu; sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng chưa chặt chẽ và chưa hình thành được hệ thống kiểm soát theo tuyến… Bởi vậy, đề án ngăn chặn gà không rõ nguồn gốc được các bộ, ngành cùng nhiều địa phương đánh giá là cần thiết.
Siêu lợi nhuận
Song, theo Đại tá Trần Trọng Bình, muốn diệt tận gốc gà nhập lậu không rõ nguồn gốc không thể chỉ tập trung vào chợ Hà Vĩ mà tất cả các địa phương vùng biên, khu vực xung quanh Hà Nội cần vào cuộc. “Đánh mạnh vào khu vực biên giới và nơi tiêu thụ. Điểm tập kết, tiêu thụ rất dễ để nhận biết vì không phải cái kim sợi chỉ mà giấu được. Do vậy, đề nghị các địa phương phải thực sự vào cuộc, quan tâm chỉ đạo”, Đại tá Bình nhấn mạnh. Bên cạnh đó, cần phải đặt vấn đề xem xét trách nhiệm nếu địa phương nào để tình trạng gà nhập lậu tràn vào nhiều, thực hiện khoán vùng, khoán địa bàn…
Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, gà nhập lậu tràn vào nước ta bất chấp lệnh cấm là do lợi nhuận lớn. Trong khi, 1kg gà loại thải ở Trung Quốc chỉ 15.000-25.000 đồng/kg, đưa về đến chợ Hà Vĩ đã có giá 70.000-72.000 đồng/kg. Bởi vậy, lý giải rằng người tiêu dùng ham rẻ, bất chấp sự mất ATTP vẫn tiêu thụ loại gà này theo bà Nguyễn Thị Xuân Thu, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT là không hợp lý. Vì hiện tại, gà Bắc Giang loại ngon chỉ có giá từ 55.000-60.000 đồng/kg, gà công nghiệp chưa tới 40.000 đồng/kg, nhưng người tiêu dùng vẫn đổ xô mua gà loại thải Trung Quốc vì thích ăn gà dai. Bà Thu cho biết: “Bộ NN&PTNT đang phối hợp với các bộ, ngành phân tích, kiểm tra sự tồn dư của các loại hóa chất (nếu có) trong gà loại thải, đồng thời đánh giá hàm lượng dinh dưỡng của loại gà này để khuyến cáo người tiêu dùng”.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cũng đề nghị, đề án ngăn chặn gà nhập lậu cần quy định rõ trách nhiệm của từng cơ quản quản lý. “Phương án ngăn chặn gà nhập lậu phải làm rõ ba khâu, biên giới kiểm soát đặt yêu cầu gì, trung chuyển giải quyết tới đâu, cuối cùng là nơi tập kết ai chịu trách nhiệm. Các địa phương phải có thống nhất giao nhiệm vụ rõ trách nhiệm của các ban ngành, các địa phương xung quanh Hà Nội”, Phó Thủ tướng yêu cầu.
