Cựu Tổng thống Jimmy Carter thẳng thắn nói lên mối e ngại của cử tri Mỹ

ANTD.VN - Mới đây, cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter đã “bắn tiếng” với các ứng cử viên Tổng thống rằng, khó có thể làm tốt trọng trách của nguyên thủ quốc gia nếu ở độ tuổi 80. Vị cựu Tổng thống Mỹ hiện cao tuổi nhất bày tỏ hy vọng “có một giới hạn về độ tuổi” với chức vị đặc biệt này.

Giới hạn độ tuổi sẽ là hạn chế trong tranh cử Tổng thống Mỹ

Phát biểu tại một hội nghị ở Trung tâm Carter tại Atlanta hôm 19-9, ông Jimmy Carter cho biết: “Đó sẽ là một thảm họa nếu như ông Trump giữ chức Tổng thống thêm 4 năm nữa”. Ông Carter, năm nay 94 tuổi nói rằng, ông mong muốn Mỹ sẽ áp dụng giới hạn về độ tuổi đối với các Tổng thống để họ có thể đảm bảo sức khỏe cho những trọng trách ở Nhà Trắng.

Giới hạn về độ tuổi đang là vấn đề được thảo luận trong quá trình vận động tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2020. Hồi năm 2017, ông Trump đã 71 tuổi, là người cao tuổi nhất trong số các Tổng thống nhậm chức nhiệm kỳ đầu tiên. Nhưng kỷ lục này đó có thể bị phá vỡ nếu các đối thủ trong Đảng Dân chủ là ông Bernie Sanders (78 tuổi) hay cựu Phó Tổng thống Joe Biden (76 tuổi) giành chiến thắng. Tạp chí Atlantic hồi tháng 7 đã giật tít: “Liệu có phải ông Joe Biden quá già?”. Câu hỏi này cũng có ý hướng đến Tổng thống Donald Trump khi rất nhiều người quan tâm đến sức khỏe tinh thần của ông.

Nước Mỹ đã có những Tổng thống được coi là già tại thời điểm đương chức nhưng dù sao họ cũng ghi dấu thành công trong công việc. Ví dụ như ông Ronald Reagan, thời điểm 1 năm sau khi nhậm chức, tức ở tuổi 70, ông đàm phán thỏa thuận lịch sử với Liên Xô và tung ra một loạt chính sách đối nội quan trọng khác về nhập cư và cải cách thuế. Bất chấp những lo ngại về vấn đề trí nhớ vào thời điểm đó, ông Reagan, dù sau này được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer, đã kết thúc nhiệm kỳ thứ hai với tỷ lệ ủng hộ mạnh mẽ.

Hay như cựu Tổng thống Dwight Eisenhower, khi tuyên thệ nhậm chức ông đã 62 tuổi, nhưng đã giúp cho nước Mỹ thoát khỏi chiến tranh hạt nhân và rời vị trí như một trong những Tổng thống thành công nhất. Một ví dụ khác, ông George H.W. Bush dù lên nắm quyền lúc 64 tuổi nhưng đã góp phần kết thúc Chiến tranh Lạnh một cách hòa bình. Nhưng liệu tuổi già có phải là một hạn chế đối với Tổng thống Mỹ? Các nhà phê bình có lý do để hoài nghi điều này. 

Tổng thống quá già cũng có thể tạo ra sự khác biệt

Tất nhiên, yếu tố tuổi tác có thể mang lại nhiều lợi ích: người già có nhiều kinh nghiệm hơn, hiểu biết hơn về chính trường và thường đưa ra quyết định dựa trên tầm nhìn dài rộng, thu thập thông tin kỹ càng hơn là chỉ nghiêng về cảm xúc ngắn hạn. Nhờ có quan hệ sâu rộng, các chính trị gia lớn tuổi có lợi thế lớn hơn so với các chính trị gia trẻ tuổi khi cần huy động sự ủng hộ. Tuổi già cũng không có nghĩa là không thể mạnh mẽ, cá tính, điển hình như trường hợp Tổng thống Donald Trump.

Tuy vậy, ai cũng biết, nếu trí nhớ có vấn đề, đó thực sự là một trở ngại cho việc ra quyết định của Tổng thống, đặc biệt là ở thời điểm trọng đại. Không có gì đảm bảo là người trẻ sẽ thành công hơn trong những thời khắc đó, nhưng nếu trí tuệ của nhà lãnh đạo không được sáng suốt, hậu quả là họ sẽ đưa ra các quyết định kém, hoặc ủy thác cho các quan chức nội các.

Mặt khác, nếu Tổng thống hoặc một ứng cử viên Tổng thống quá già cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn giữa họ với hầu hết cử tri Mỹ. Đây là một vấn đề đang xảy ra đối với ông Joe Biden. Đơn cử, khi nói về vấn đề chủng tộc, ông nêu ví dụ về Thượng nghị sĩ James Eastland, một trong những nhân vật phân biệt chủng tộc khét tiếng nhất trong Quốc hội hồi những năm 1960, nhưng đó lại là điều khá xa lạ đối với các thế hệ sau này. Đến một thời điểm nào đó, cử tri Mỹ thấy rằng những người nắm giữ Nhà Trắng không đủ khỏe mạnh theo một hướng nguy hiểm, chắc chắn họ sẽ tìm cách loại bỏ những lo ngại này.