Phía bên kia hàng rào là mảnh đất của mẹ Bùi
Cái vòng luẩn quẩn
Trước hết, cần nhắc lại câu chuyện “bỗng dưng mất đất” của mẹ Bùi bắt nguồn từ sự thiếu trách nhiệm của UBND xã Tân Xã. Mẹ là chủ sử dụng hợp pháp và duy nhất lô đất rộng 7 - 8 sào tại thửa đất số 82 tờ bản đồ 1 do UBND xã Tân Xã đo vẽ năm 2001. Mặc dù từ trước đó đến khi khuất núi, mẹ Bùi không hề mua, bán, cho tặng bất cứ ai, vậy mà không hiểu sao lô đất này lại được chính quyền xã Tân Xã chuyển sang cho một chủ mới đứng tên kê khai là ông Trần Hồng Thái - nguyên cán bộ UBND huyện Thạch Thất.
Trong buổi làm việc với phóng viên Báo An ninh Thủ đô, ông Nguyễn Văn Đức - Phó Chủ tịch UBND xã lý giải rằng, ông chỉ là người kế nhiệm và mới tiếp quản phần việc này chưa lâu. Mọi việc liên quan đến kê khai đất cho người dân đã được những cán bộ tiền nhiệm thực hiện từ trước. Bên cạnh đó, ông Đức cũng nhận định: Sở dĩ việc ông Thái “bỗng dưng” trở thành người đứng tên kê khai trên mảnh đất của mẹ Bùi là do cán bộ xã đã căn cứ vào việc ông Bùi Văn Hy (con trai thứ của mẹ Bùi) bán mảnh đất nói trên cho ông Thái.
Xin lưu ý, nếu tất cả đúng như những gì ông Phó Chủ tịch UBND xã nhận định thì rõ ràng cán bộ xã Tân Xã đã cho kê khai căn cứ vào một hợp đồng mua bán đất mà cả người mua lẫn bên bán đều không phải chủ sử dụng hợp pháp của mảnh đất ấy.
Để có thông tin rõ hơn về vấn đề này, phóng viên Báo An ninh Thủ đô đã có buổi làm việc với bà Đỗ Thị Bích - Chánh thanh tra UBND huyện Thạch Thất. Theo bà Bích thì cách đây hơn 1 tháng UBND huyện cũng đã nhận được đơn của ông Bùi Vĩnh Khải - người được mẹ Bùi ủy quyền trước khi mất. Theo bà Bích thì Thanh tra huyện đã về xã xác minh và làm việc với ông Khải. “Quá trình thanh tra chúng tôi được biết UBND xã Tân Xã tiến hành hòa giải nhiều lần tranh chấp giữa các bên không có kết quả nên đã chuyển hồ sơ sang tòa án nhân dân huyện thụ lý. Bản thân tôi cũng liên lạc sang tòa án và được biết tòa đã nhận hồ sơ. Vì thế quan điểm của Thanh tra huyện là để cho tòa giải quyết tranh chấp” - bà Bích nói.
“Đánh bùn sang ao”
Trước câu hỏi của phóng viên: Việc mua bán của ông Hy và ông Thái (nếu có) là một tranh chấp riêng chẳng liên quan gì tới mẹ Bùi. Vậy mà Thanh tra huyện gộp chung cả vào việc khiếu nại đòi đất của mẹ Bùi (thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND huyện) để chuyển sang tòa giải quyết như vậy liệu có hợp lý? Bà Bích lập luận, việc gì cũng có nguyên cớ của nó. Tranh chấp của mẹ Bùi với ông Thái nguyên do là từ việc mua bán của ông Hy với ông Thái nên chuyển sang tòa giải quyết là đúng (!?).
Với quan điểm này, chúng tôi đã tham khảo ý kiến của luật sư Trần Đình Triển -Trưởng Văn phòng Luật sư Vì Dân, ông Triển khẳng định: Trước tiên, ở đây phải nói đến vấn đề đạo đức. Mẹ Bùi là người có công với cách mạng, là chị, là mẹ, là cô ruột đã từng nuôi nấng 3 liệt sỹ. Đáng nhẽ mẹ phải được bảo vệ, thậm chí ưu tiên trong việc giải quyết mọi vấn đề về chính sách, tài sản, đất đai... Thế nhưng điều đáng buồn là tài sản của mẹ lại bị chiếm dụng, các cơ quan chính quyền làm ngơ suốt bao năm trời để đến chết mẹ vẫn chưa đòi được. Tiếp đó, có thể nói đã có sai lầm nghiêm trọng và dấu hiệu vi phạm pháp luật từ UBND xã. Đất rõ ràng thuộc quyền sử dụng của mẹ Bùi, thế nhưng khi kê khai, cán bộ xã lại cho ông Thái đứng tên chỉ dựa trên một hợp đồng mua bán của người không phải chủ sử dụng đất. Về nguyên tắc hợp đồng này đương nhiên vô hiệu. Đáng lẽ khi mẹ Bùi còn sống và đi khiếu nại, chính quyền xã phải hủy bỏ hợp đồng mua bán đó và hủy bỏ luôn việc kê khai đất của ông Thái. Ngoài ra, trách nhiệm của UBND xã lúc đó phải hướng dẫn mẹ Bùi kê khai và trình lên UBND huyện làm thủ tục cấp Giấy CNQSDĐ mới đúng. Nếu giải quyết công tâm thì trong sự việc này Thanh tra huyện phải xem xét cụ thể mảnh đất thuộc quyền sử dụng của ai? Tại sao để 7 năm trời mẹ Bùi đi khiếu nại mà không ai giải quyết? Trách nhiệm của chính quyền địa phương trong quản lý đất đai thực hiện đến đâu?
Mặt khác nếu Thanh tra huyện Thạch Thất cho rằng việc khiếu nại đòi đất của mẹ Bùi phải chuyển sang tòa án giải quyết do bị ràng buộc hoặc liên quan đến một hợp đồng mua bán không phải do mẹ ký là vô lý. Đây hoàn toàn thuộc phạm vi giải quyết hành chính của UBND huyện theo đúng tinh thần Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân Tối cao. “Việc này quá đơn giản, Thanh tra chỉ cần mở hồ sơ ra, nếu thấy mẹ Bùi chưa chuyển quyền sử dụng cho ai thì đương nhiên người nào đang chiếm dụng thì phải trả lại cho bà” - ông Triển nói.
Sự việc rõ như ban ngày, thế nhưng không hiểu sao các cấp chính quyền huyện Thạch Thất vẫn cứ kéo dài sự việc. “Quả bóng” đã nằm quá lâu trong chân UBND xã, sau đó được đá lên UBND huyện, rồi bây giờ tiếp tục chuyển sang tòa án… Không biết để đòi lại được mảnh đất, gia đình bà mẹ liệt sỹ này trông đợi vào cơ quan nào?
