Chứng nhận chất lượng phân bón "liều" thu hàng chục tỷ đồng

ANTĐ -Theo kết luận thanh tra của Bộ NN&PTNT mới đây, Trung tâm Khảo kiểm nghiệm phân bón vùng Nam bộ (Trung tâm Nam bộ) không có đủ năng lực, không được Cục Trồng trọt giám sát kể từ khi thành lập. Mặc dù vậy, qua các năm, Trung tâm này đã hợp đồng giám định phân bón thu về hàng chục tỷ đồng.

Theo Thanh tra Bộ NN&PTNT, Trung tâm này là tổ chức được chứng nhận khi chưa đủ năng lực theo Luật Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Đáng nói, Trung tâm này khi được Cục Trồng trọt ra quyết định chỉ định là tổ chức chứng nhận phân bón đã không có Giấy chứng nhận đăng ký lĩnh vực hoạt động. Phòng thử nghiệm phân bón của Trung tâm cũng không có Giấy chứng nhận đăng ký lĩnh vực hoạt động thử nghiệm.

Với những yếu kém, sai từ gốc như vậy, Trung tâm này đã thực hiện chứng nhận, kiểm nghiệm cho hàng ngàn sản phẩm, hàng trăm doanh nghiệp với mức độ sai phạm được cho là “rất nghiêm trọng”.

Cụ thể: Trung tâm trên đã chứng nhận hợp quy cho 496 sản phẩm không nằm trong danh mục quy định của Bộ NN&PTNT, vi phạm quy định Luật Chất lượng sản phẩm hàng hoá (CLSPHH). Nghiêm trọng hơn nữa, Trung tâm Nam bộ còn chứng nhận cho 1.274 sản phẩm phân bón vô cơ trong khi Trung tâm này không hề được chỉ định chức năng trên (chỉ được chứng nhận phân bón DAP và phân lân nung chảy). Đây là hành vi "chứng nhận ngoài phạm vi được chỉ định" mà Nghị định 80/2013/NĐ-CP đã nghiêm cấm. Sau khi chứng nhận xong, Trung tâm cũng không hề lưu mẫu.

Tất cả điều này dẫn đến hàng ngàn sản phẩm phân bón của 276 doanh nghiệp đã không được kiểm soát về chất lượng, chứng nhận sai, nhiều sản phẩm nằm ngoài danh mục cho phép... nhưng đã được đóng dấu “hợp quy”, bán tràn lan trên thị trường.

Hậu quả của việc chứng nhận phân bón "rởm" thành phân bón có chất lượng gây lũng loạn thị trường, thiệt hại cho nông dân

Từ năm 2013 đến thời điểm kiểm tra, Trung tâm Nam bộ đã ký 569 hợp đồng để thực hiện đánh giá chứng nhận hợp quy và cấp giấy chứng nhận hợp quy cho 5.141 sản phẩm. Giá trị hợp đồng ký kết là hơn 34 tỷ đồng.

Đáng nói, số liệu  tài chính kiểm tra tại sổ cái tài khoản chi phí của đơn vị với các nguồn thu, khoản thu khác có sự chênh lệch số liệu. Có dấu hiệu để ngoài sổ sách, không hạch toán vào hệ thống quản lý tài chính. Thanh tra Bộ NN&PTNT đề nghị Cục Trồng trọt phối hợp với cơ quan quản lý tài chính có thẩm quyền kiểm tra toàn bộ hoạt động của Trung tâm này kể từ khi thành lập đến nay (7/2012).

Với những vi phạm nghiêm trọng như trên, nhưng Thanh tra Bộ NN&PTNT chỉ kiến nghị Cục Trồng trọt tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân tại Trung tâm Nam bộ.

Ngoài ra, kết luận thanh tra còn đề nghị Cục Trồng trọt hủy quyết định chỉ định tổ chức chứng nhận phân bón và quyết định chỉ định phòng thử nghiệm phân bón đối với 11 đơn vị được thanh tra. Tuy nhiên, ngày 11-5-2016, Cục trưởng Cục Trồng trọt Ma Quang Trung chỉ ký 8 quyết định đình chỉ có thời hạn đối với 8 đơn vị chứng nhận phân bón với đầy rẫy sai phạm. Trong đó, với nhứng sai phạm “tày đình” ở Trung tâm Nam bộ, Cục Trồng trọt chỉ quyết định đình chỉ đến hết ngày 14-7-2016.