Chế tài chưa đủ mạnh, khó ngăn chặn trục lợi quỹ bảo hiểm thất nghiệp

• Thu hẹp khoảng cách giới, số lượng nữ đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp gia tăng
• Gỡ vướng khi chi trả gói 26.000 tỷ đồng trong thời gian giãn cách xã hội

Đối tượng hưởng bảo hiểm thất nghiệp chủ yếu là lao động phổ thông nên rất dễ "nhảy việc"

Theo báo cáo của Bộ LĐ-TB&XH, tính đến 31/5/2021 tổng số tiền phải thu hồi theo Kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước là hơn 39 tỷ đồng. Tổng số tiền đã thu hồi được là hơn 18 tỷ đồng (chiếm 47,6% so với tổng số tiền phải thu hồi), số tiền còn lại phải thu hồi là 21 đồng.

Về tình hình thu hồi tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp theo kiến nghị của Thanh tra Bộ Tài chính, tính đến ngày 31/5, số tiền đã thu hồi được là hơn 1,4 tỷ đồng, số tiền còn lại phải thu hồi là hơn 324 triệu đồng.

Chỉ ra nguyên nhân chưa thu hồi được hết tiền hưởng bảo hiểm sai quy định, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, do thức tuân thủ pháp luật của người lao động còn hạn chế, đồng thời các chế tài xử phạt chưa đầy đủ hoặc còn nhẹ chưa đủ sức răn đe nên vẫn còn trường hợp người lao động không phối hợp cung cấp hồ sơ có liên quan để xác minh về số tiền phải thu hồi hoặc cố tình không nộp lại số tiền bị thu hồi (chiếm 75,56% tổng số trường hợp chưa thu hồi được).

Bên cạnh đó, đối tượng hưởng bảo hiểm thất nghiệp chủ yếu là lao động phổ thông nên rất dễ nhảy việc, thay đổi nơi ở, số điện thoại liên lạc... vì vậy, việc liên hệ để xác minh, thu hồi tiền hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, cũng có nguyên nhân từ việc người hưởng bảo hiểm thất nghiệp chủ yếu là lao động phổ thông, thu nhập không cao nên khả năng tích lũy ít, đặc biệt trong thời gian qua do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, kinh tế khó khăn nhiều doanh nghiệp giảm giờ làm, cắt giảm lao động, giảm lương,... nên người lao động càng khó khăn hơn trong việc nộp lại tiên hưởng bảo hiêm thât nghiệp sai quy định.

Để ngăn chặn tình trạng trục lợi quỹ bảo hiểm thất nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Việc làm, trong đó có các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng gian lận, trục lợi Quỹ bảo hiểm thất nghiệp: giải pháp về chính sách, công nghệ thông tin, tổ chức thực hiện.

Bổ sung các quy định về việc xóa nợ đối với số tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định không thế thu hồi được trong một số trường hợp bất khả kháng như: người lao động bị chết, mất tích, đi định cư nước ngoài, mất khả năng lao động mà không có tích lũy để nộp lại tiền phải thu hồi.

Đối với việc nâng cao hiệu quả của công tác thu hồi tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng cần bổ sung các quy định nhằm hỗ trợ việc thực hiện thu hồi, nâng cao trách nhiệm của người lao động cũng như người sử dụng lao động trong việc thực hiện thu hồi: khấu trừ vào tiền lương hằng tháng, tiền hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội (ốm đau, tai nạn, thai sản,...), tiền hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động để trả khoản tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định bị thu hồi;

Bổ sung trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc phối hợp với cơ quan có liên quan thực hiện thu hồi tiền hưởng bảo hiểm thất nghiệp sai quy định của người lao động đang làm việc tại đơn vị.