Châu Á - Thái Bình Dương chạy đua vũ trang vì Trung Quốc

ANTĐ - Các lực lượng quân sự của nhiều quốc gia đang hoạt động tích cực tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong đó bao gồm cả biển Đông và biển Hoa Đông.

Từ ngày 29-7 đến ngày 2-8, Trung Quốc tiến hành hàng loạt các cuộc tập trận trên biển Hoa Đông. Trong khi đó, Triều Tiên thực hiện thêm một vụ phóng tên lửa tầm ngắn về phía biển Nhật Bản. Mặc dù sự chú ý của thế giới đang hướng vào các sự kiện tại Trung Đông và Ukraine, diễn biến ở châu Á - Thái Bình Dương cũng không thể không được xem là điều đáng báo động.

Ông Valery Kistanov, lãnh đạo các nghiên cứu Nhật Bản tại Viện Viễn Đông (Viện Hàn lâm khoa học Nga) nêu lên nhận xét: “Sự tăng cường tiềm lực kinh tế-quân sự của Trung Quốc đã thay đổi cán cân lực lượng trong khu vực. Mặc dù sự đề cao hòa bình của Trung Quốc luôn được nhắc đến, các nước láng giềng trong khu vực không khỏi không lo ngại trước chính sách hung hăng của Bắc Kinh trong các hoạt động hải quân.

Điều này cũng liên quan đến tham vọng và những hành động ngày càng gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế của Bắc Kinh trên Biển Đông, biển Hoa Đông và các tranh chấp với một số nước trong khối ASEAN, trước hết là với Philippines và Việt Nam, được biểu lộ rõ ràng qua hành động kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Vì vậy, ngày càng nhiều các nước bắt đầu quan tâm đến bảo vệ an ninh và chi tiền nhiều hơn để trang bị vũ khí và tăng cường tiềm lực vũ trang. Trong thực tế, cuộc chạy đua vũ trang đang diễn ra ở Đông và Đông Nam Á. Trong bối cảnh như vậy, đòi hỏi có những cơ chế pháp lý để làm giảm sự căng thẳng.

Châu Á - Thái Bình Dương chạy đua vũ trang vì Trung Quốc ảnh 1

Sự đầu tư lớn cho quốc phòng của Trung Quốc khiến cho thế giới bất an


Một mặt bằng tạo điều kiện thảo luận các biện pháp xây dựng hệ thống an ninh tập thể trong khu vực phải được xây dựng nhưng châu Á - Thái Bình Dương không như châu Âu, nơi đã có sẵn cơ chế OSCE. Ở châu Âu, các đường biên giới đều đã được xác định và không còn có tranh chấp biên giới giữa các cường quốc phương Tây.

Trong khi đó ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, các tranh chấp lãnh thổ tiếp tục là những quả bom nổ chậm. Đúng là cũng có tồn tại các mặt bằng như Diễn đàn Khu vực ASEAN, Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á. Nhưng tất cả đều diễn ra khá chậm chạp, không thuyết phục và chưa đem lại nhiều thành công đáng kể. Do vậy, các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương đang tìm cách xây dựng các liên minh song phương.

Còn Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe thì công khai thực hiện những bước mở rộng tiềm lực: tăng chi tiêu quân sự, điều chỉnh phương hướng trong chính sách quốc phòng, giảm bớt hạn chế về xuất khẩu vũ khí. Những điều đó được cho là nhằm đúng vào sự hung hăng và ngạo mạn của Trung Quốc.

Tuy nhiên, điều này không khỏi gây mối lo ngại ở Hàn Quốc và Trung Quốc - 2 quốc gia đã đạt được sự thống nhất đánh giá những hành động của Thủ tướng Shinzo là sự hồi sinh của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản, trong chuyến thăm Seoul của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi đầu tháng 7 vừa qua.

Châu Á - Thái Bình Dương chạy đua vũ trang vì Trung Quốc ảnh 2

Các nước láng giềng của Trung Quốc, ví dụ như Nhật Bản đang phải nỗ lực xây dựng quân đội để đối phó với Trung Quốc


Tình hình được gia tăng thêm sự trầm trọng bởi những nỗ lực của người Mỹ củng cố vị thế tại các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Philippines. Mục đích ở đây nhằm duy trì vai trò lãnh đạo trong khu vực, ngăn ngừa sự xuất hiện bất cứ quốc gia có sức mạnh tương đương mình tại khu vực, đồng thời kiềm chế Trung Quốc.

“Hoa Kỳ tin rằng, họ phải tích cực tham gia vào tất cả các công việc ở châu Á-Thái Bình Dương. Washington vẫn tiếp tục suy nghĩ bằng phạm trù chiến tranh lạnh và thế giới đơn cực, tiếp tục dựng lên các kiểu liên minh song phương.

Trong khi đó, lịch sử cho thấy xung đột có thể bùng phát từ bất kỳ tia lửa khó ngờ, đặc biệt là những căng thẳng trong đối đầu giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Đây là điều rất nguy hiểm nhất, vì đứng sau Nhật Bản là người Mỹ. Bất kỳ cuộc xung đột trong khu vực đều có khả năng dẫn đến cuộc đụng độ của hai cường quốc quân sự.

Theo công bố của Jane’s Defence Weekly, tỷ lệ chi tiêu quốc phòng của các nước châu Á-Thái Bình Dương sắp tới có thể đạt 28% tổng chi tiêu quốc phòng trên toàn thế giới, cụ thể là khoảng 474 tỷ USD. Liệu điều đó có làm cho thế giới trở nên an toàn hơn hay là nguy cơ xung đột ở châu Á - Thái Bình Dương sẽ ngày càng trở nên nguy hiểm hơn?