- Mua thực phẩm ở đâu đảm bảo an toàn?
- Thịt lợn sạch giá cao vẫn hút khách
- Hợp tác với VinEco, hơn 800 hộ nông dân tham gia chuỗi sản xuất nông sản sạch
Axit benzoic là gì? Có gây hại không?
Trên Zing chiều 6-4, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết benzoic là axit nằm trong nhóm phụ gia thực phẩm, có tác dụng chống lại vi sinh vật, đặc biệt là nấm mốc.
Axit benzoic tác dụng theo cơ chế trực tiếp. Khi các phân tử axit benzoic khuếch tán vào bên trong tế bào vi sinh vật, nó sẽ tác động lên một số enzyme, gây hạn chế sự trao đổi chất, làm ức chế quá trình hô hấp của tế bào, ức chế quá trình oxy hóa glucose và pyruvate.
Đồng thời, nó làm tăng nhu cầu oxy trong suốt quá trình oxy hóa glucose nên có tác dụng ngăn cản sự phân đôi của vi khuẩn, ức chế sự phát triển của nấm men và nấm mốc gây hư hỏng thực phẩm. Khả năng chống nấm mốc của axit benzoic cao hơn đối với nấm men và vi khuẩn.
Axit benzoic được dùng trong các thực phẩm khác như tương ớt, sữa lên men, quả ngâm giấm, hoa quả ngâm đường, các loại sản phẩm nước trái cây, rau thanh trùng, bánh kẹo.
Axit benzoic thường được sử dụng để bảo quản thực phẩm. Ảnh: Draxe
Để trả lời cho câu hỏi "axit benzoic có gây hại không?" thì cũng theo theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm của Liên hiệp quốc (Codex) cho phép sử dụng acid benzoic để bảo quản thực phẩm với hàm lượng 0,1%. Một số nước, trong đó có Việt Nam cho phép sử dụng acid benzoic trong thực phẩm. Ở Việt Nam, quy định của Bộ Y tế cho phép sử dụng acid benzoic với nồng độ tối đa 0,1%, tức 1g/1 lít, 1g/1 kg.
Liều lượng acid benzoic gây độc ở người là 6 mg/kg thể trọng. Nếu ăn nhiều acid benzoic, cơ thể sẽ bị ảnh hưởng vì glucocol dùng để tổng hợp protein sẽ bị mất do tác dụng với acid benzoic để giải độc. PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh cũng cho biết, nhiều người quan tâm hàm lượng, nồng độ của chất phụ gia này mà chưa chú ý tới lượng ăn vào. Ví dụ, ở ngưỡng 0,1% acid benzoic có trong thực phẩm là an toàn, nhưng chúng sẽ không còn an toàn nếu lượng ăn vào quá nhiều, vượt hàm lượng cho phép.
Cách nhận biết axit benzoic và nhóm chất bảo quản
Trên bao bì nhiều sản phẩm không phải lúc nào cũng ghi tên của các phụ gia thực phẩm mà sử dụng ký hiệu của chúng. Những ký hiệu này được quy định bởi Ủy ban mã thực phẩm (Codex Alimentarius Committee). Tất cả phụ gia thực phẩm được phân nhóm và đánh số theo mã codex, đều có tiền tố "E" đi kèm.
- Các chất phẩm màu (E100 - E199): Đây là nhóm các chất có vai trò chính là tạo màu nhưng đôi khi còn có thể làm thay đổi hương, mùi vị của thực phẩm, giúp cho thực phẩm có màu sắc bắt mắt hơn.
- Các chất bảo quản (E200-E299): Các chất trong nhóm này có công dụng ức chế hoặc làm chậm các hoạt động của vi sinh vật trong thực phẩm hoặc làm chậm việc tổng hợp các hợp chất có độc trong thực phẩm. Axit benzoic thường được kí hiệu trên nhãn là E210 và natri benzoate là E211.
- Các chất chống oxy hóa (E300-E399): Đây là các chất có công dụng chống lại các phản ứng oxy hóa trong thực phẩm, làm chậm quá trình chín của hoa quả, giúp hoa quả không bị mất màu, không bị hỏng. Vitamin C và vitamin E là 2 ví dụ về chất chống oxy hóa tự nhiên và an toàn.
- Các chất tạo đặc (E400-E499): Các chất này có công dụng giúp thực phẩm giữ hình dạng, trạng thái của mình, ngăn cản các thành phần trong thực phẩm tự tách nhau ra.
- Chất điều chỉnh độ chua và chất chống vón (E500-E599): Có tác dụng tạo và điều chỉnh độ chua, chống vón cục trong thực phẩm.
- Chất tăng cường vị (E600-E699): Đây là nhóm chất không đem lại vị cho món ăn nhưng lại làm tăng cường độ của mùi vị, tăng sự cảm nhận mùi vị.
