Niềm vui trong mơ
Điện, đường, trường, trạm là bốn yếu tố cơ bản và cần thiết nhất để đánh giá và tạo điều kiện cho sự phát triển của địa phương, ấy vậy mà cái điều kiện tiên quyết là điện thì mấy chục năm qua người dân Lý Sơn chưa bao giờ có được. Không có điện, chẳng làm được gì. Chính vì thế dù điều kiện tự nhiên vô cùng ưu đãi để vùng đất đảo này có thể phát triển du lịch biển nhưng chỉ vì không có điện mà đành bó tay. Bao nhiêu năm qua, người dân Lý Sơn chỉ biết ngậm ngùi nhìn dòng điện ở phía đất liền với sự thèm muốn vô hạn mà không thể làm gì. Trước đây mỗi ngày người dân huyện đảo sử dụng nguồn điện thiếu thốn chỉ 6h mỗi ngày và còn phải chia sẻ cho các đảo trong cùng huyện đảo. Khi người dân xã An Vĩnh có điện thắp sáng thì xã An Hải chịu cảnh mất điện và ngược lại. Điện có được từ trạm phát điện chạy dầu diesel. Riêng người dân xã đảo An Bình sử dụng điện từ hệ thống pin năng lượng mặt trời thiếu ổn định. Suốt 10 năm qua, hơn 5.000 hộ dân với 22.000 nhân khẩu ở địa phương vẫn phải chịu cảnh thiếu điện trầm trọng.
Tối trên đất đảo Lý Sơn chỉ cách đây chưa đầy một tháng vẫn tối đen, có chăng chỉ là vài ba cái bóng điện phát sáng từ những chiếc máy phát điện chạy xăng, mà xăng dầu ngày càng đắt đỏ nên người dân phải sử dụng một cách tiết kiệm. Ông Phạm Tùng (63 tuổi, xã đảo An Vĩnh) ngậm ngùi: “Hồi trước mơ cái điện về để tối tối đảo này sáng như ở đất liền mà khó lắm. Máy phát điện chạy vài tiếng đồng hồ mỗi tối để thắp sáng và mở cái ti vi xem tình hình thời sự, thời tiết chứ đại đa số người dân ở đây chẳng biết điện lưới quốc gia là cái gì. Mỗi tối nhìn vào phía đất liền thấy hừng lên ánh sáng tươi vui, dân Lý Sơn tụi tui mơ lắm, nhưng đâu có được. Giờ Nhà nước đầu tư kéo điện lưới về đảo, cả đời tôi giờ mới thấy được ánh sáng điện lưới nó huy hoàng như thế nào!”.
Không chỉ mình lão ngư tuổi đã ngoài lục tuần này mừng hơn cả ngày hội, mà tất cả hàng chục nghìn người dân huyện đảo Lý Sơn, người dân cả nước đều vui mừng khôn xiết vì chủ trương đưa điện lưới quốc gia đến Lý Sơn. Trong niềm hân hoan ấy, nhiều người dân Lý Sơn đã bộc bạch rằng khi nghe thông tin Nhà nước sắp đầu tư kéo cáp ngầm đưa điện quốc gia ra đảo Lý Sơn, mọi người đã kháo nhau khắp đảo lớn đảo bé cái tin “động trời” ấy. Rồi khi hay tin Nhà nước chính thức đưa cáp ngầm, và 120 chuyên gia, kỹ sư Liên danh nhà thầu PRISMAN (Italia) và Công ty xây dựng điện Thái Dương đang chạy đua với thời gian vượt sóng kéo cáp ngầm xuyên biển cho đảo Lý Sơn trước khi mưa bão ập tới, nhiều người đã mừng rơi nước mắt. Ngày ngày người dân Lý Sơn mong ngóng xem những đường cáp ngầm đã kéo ra tới đâu. Nhiều người còn chạy ghe ra gần tới nơi đơn vị thi công để xem. Và khi đầu cáp kéo tới đất đảo, hàng nghìn người dân đã chạy ra xem, có người còn nhảy xuống cầu tầu cùng công nhân thi công kéo cáp lên bờ, những mẹ những chị ngư dân rưng rưng bưng những chén nước chè xanh nóng hổi tình người đất đảo mang đến cho những người công nhân kéo cáp.
Chưa bao giờ người dân Lý Sơn lại được sống trong niềm mong chờ lớn đến như vậy. Và chỉ mới cách đây vài ngày thôi, khi đơn vị thi công hoàn thành các hạng mục cơ bản để đóng điện thử tải, khi dòng điện đầu tiên ở đất đảo lóe sáng trên bảng hiển thị, người dân đã ồ lên hạnh phúc, bởi trong suy nghĩ của mỗi người, một tương lai bừng sáng đang hiện ra rõ rệt hơn bao giờ hết ở khoảnh đất đầy nắng gió và mưa bão này.
Đổi thay cho đảo tỏi
Những ngày qua, cùng với sự thi công gấp rút của các đơn vị để mang điện sáng về đảo tỏi, thì người dân đất đảo cũng háo hức đi sắm đồ điện tử để phục vụ cuộc sống, cũng như đầu tư để biến vùng đất này thành một địa điểm đặc biệt của ngành du lịch. Người dân quanh năm suốt tháng bám biển mưu sinh chỉ mơ một ngày được mở tủ lạnh uống chai nước mát, chỉ mơ được bật chiếc quạt điện thổi bớt đi những cơn gió hừng hực vị muối biển, chỉ mơ tới ngày được mở ti vi mỗi sáng để xem thời sự thì bây giờ điều đó đang dần trở thành hiện thực. Người dân đất đảo đổ xô đi mua sắm đồ điện gia dụng, có những gia đình sẵn sàng bỏ ra cả trăm triệu đồng để mua tủ lạnh, máy lạnh, ti vi để thỏa mãn ước mơ của mình. Bà Nguyễn Thị Chí ở xã An Vĩnh, huyện Lý Sơn vui sướng cho biết: “Bao nhiêu năm dài sống trong cảnh thiếu điện, giờ đây điện quốc gia ra đảo ai cũng vui mừng. Nhiều hộ gia đình đã mua sắm tivi, tủ lạnh, máy giặt, máy lọc nước... về sử dụng. Có điện rồi, tự nhiên thấy khoảng cách đất liền với đảo như ngắn lại hơn bao giờ hết. Giờ thì ngày ngày chúng tôi có thể nắm bắt mọi tin tức của đất liền, xem và học tập những cách làm giàu từ đất liền. Như thế sao lại không vui mừng cho đặng!”.
Điện lưới quốc gia được kéo ra đảo đã kích cầu tiêu dùng đồ điện tử, điện máy tại Lý Sơn. Bến cảng Lý Sơn lúc nào cũng đầy ắp thiết bị điện từ đất liền vận chuyển ra đảo. Trung bình mỗi ngày có 4 chuyến tàu chở hàng nghìn thiết bị điện từ cảng Sa Kỳ ra huyện đảo. Hàng chục cửa hàng bán đồ điện tử mọc lên và hoạt động hết công suất nhiều ngày nay nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu.
Không chỉ mua sắm hàng hóa, nhiều hộ dân cũng rục rịch tiến hành xây dựng các công trình phục vụ du lịch để khi có điện sẽ phục vụ tốt nhất nhu cầu của khách. Trò chuyện với chúng tôi, anh Nguyễn Văn Thành (thôn Tây, xã An Vĩnh) cho biết vợ chồng anh đã mạnh dạn đầu tư 2 tỷ đồng xây dựng nhà nghỉ ba tầng với 6 phòng có kèm theo dịch vụ ăn uống ngay gần sát cầu cảng Lý Sơn. Anh Thành cũng dự đoán khi có điện lưới, lượng khách du lịch đổ về đây sẽ rất đông. Điện lưới quốc gia đã về, nguồn điện ổn định, vợ chồng anh dự định sẽ tiếp tục nâng cấp nhà nghỉ này thêm nhiều phòng nữa và gắn toàn bộ hệ thống máy lạnh. Ngoài ra anh còn chuẩn bị mua thêm 500m2 đất ở gần khu vực cảng Lý Sơn, đầu tư 1,5 tỷ đồng để mở nhà hàng ăn uống phục vụ du khách. Không chỉ anh Thành, như anh Trần Minh Khánh chủ nhà nghỉ Đại Dương cũng đang lên kế hoạch đầu tư khoảng 3 tỷ đồng để xây thêm gần 20 phòng cùng nhà hàng ăn uống để phục vụ du khách. Các anh cho biết nhờ có điện lưới quốc gia, cuộc sống của người dân nơi đây sẽ đổi thay đáng kể. Theo thống kê toàn huyện đảo Lý Sơn hiện có 13 nhà nghỉ, khách sạn đang vào hoạt động có khả năng đón cùng lúc gần 1.000 du khách. Ngoài ra có ít nhất 5 hộ dân địa phương đang tiếp tục đầu tư xây dựng mới cùng hàng chục gia đình trên đảo tham gia đón khách đến tham quan theo mô hình du lịch cộng đồng “homestay”. Thông tin điện quốc gia đưa ra đảo Lý Sơn cũng nhanh chóng được nhiều công ty lữ hành quan tâm.
Trao đổi với chúng tôi, bà Phạm Thị Hương, Phó chủ tịch UBND huyện đảo Lý Sơn cho biết: “Nhiều năm qua nguồn điện của huyện đảo rất yếu, nên việc phát triển kinh tế, đặc biệt là ngành du lịch của huyện đảo gặp rất nhiều khó khăn. Năm 2013, hơn 30.000 lượt du khách trong nước và quốc tế đã đến huyện đảo tham quan. Riêng 6 tháng đầu năm nay đã có hơn 20.000 lượt khách, dự báo sẽ tiếp tục tăng đột biến thời gian tới. Có điện lưới quốc gia, nhiều ngành nghề khác liên quan tới điện sẽ được phát triển mạnh. Chính quyền địa phương đang áp dụng nhiều cơ chế ưu đãi kêu gọi các nhà đầu tư cùng nhân dân phát huy nội lực đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ, du lịch sinh thái biển để đảo Lý Sơn trở thành điểm đến hấp dẫn du khách trong tương lai gần!”. Được biết huyện đảo Lý Sơn đã được Chính phủ phê duyệt quy hoạch đảo du lịch của quốc gia. Hiện tại cáp ngầm kéo ra huyện đảo Lý Sơn và đã được đóng điện thử tải, kiểm tra kỹ thuật thành công. Dự kiến cuối tháng 9, huyện đảo này chính thức hòa mạng lưới điện quốc gia ổn định cả ngày lẫn đêm. Niềm mong chờ bấy lâu nay của người dân đảo tỏi đã dần thành hiện thực.
