- Tự do sau 20 năm ngồi tù oan
- Hậu quả khôn lường từ những bất đồng nhỏ
- Bất an khi "góa phụ đen" 80 tuổi ra tù
Maria Teresa Rivera
Cứ phá thai là phạm tội
Maria Teresa Rivera là một công nhân ngành dệt. Cô vào viện hôm 24-12-2011 và ngay ngày hôm sau, cô bị tống giam, mặc dù vẫn bị xuất huyết.
Vào tháng 5-2016, Maria Teresa may mắn được xóa tội và được trả tự do sau khi phải ngồi tù gần 5 năm. Luật sư Paula Ávila-Guillén, đồng thời là một chuyên gia của Trung tâm về quyền sinh sản tham gia xử lý vụ việc của Rivera cho rằng, trường hợp của Maria Teresa đã chứng minh một điều: Bất kỳ phụ nữ El Salvador nào hiện vẫn ở trong tù (vì những sự cố trong sinh sản) nếu được bào chữa và chú ý tới thì sẽ được tự do.
El Salvador nằm trong số các quốc gia có luật phá thai hà khắc nhất trên thế giới. Theo Bộ luật Hình sự năm 1990 của nước này, phá thai trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng là phạm tội, thậm chí ngay cả khi việc mang thai đe dọa tính mạng hay sức khỏe của người mẹ hoặc trong trường hợp bị cưỡng hiếp. Đất nước này cũng là một trong những nước tích cực nhất trong việc truy tố và bỏ tù những phụ nữ bị cho là tự giải quyết vấn đề sảy thai của mình.
Theo một tổ chức về quyền sinh sản có tên La Agrupacion Ciudadana ở El Salvador, ít nhất 129 phụ nữ, trong đó có người bị thai chết lưu hoặc sảy thai, giống như Rivera đều bị truy tố vì các tội danh liên quan tới phá thai từ tháng 1-2000 đến tháng 4-2011. Tổ chức này đóng một vai trò quan trọng trong việc chống lại án phạt của Rivera. Án phạt này đã bị bãi bỏ ngày 20-5 sau khi một thẩm phán cho rằng không đủ bằng chứng chứng minh Rivera cố ý làm sảy thai và những gì xảy ra dù buồn và thê thảm nhưng hoàn toàn tự nhiên.
Rivera đã được xóa tội và cô nói rằng sẽ tiếp tục đấu tranh cho “những người đồng cảnh ngộ” đang phải ngồi tù một cách bất công.
Maria Teresa Rivera xúc động khi nghe phán quyết được trả tự do
Những người đồng cảnh ngộ
Theo La Agrupaction, ít nhất 25 phụ nữ khác vẫn đang phải ngồi tù ở El Salvador vì những sự cố trong thai sản. Họ là những công nhân nhà máy, giúp việc gia đình, lao công… và đều rất nghèo, lại khó được trợ giúp về pháp lý lúc cảnh sát đến trong khi họ đang trên giường bệnh và vẫn đang bị ảnh hưởng của thuốc gây mê.
Trong số này phải kể đến Veronica, một người giúp việc gia đình phải chịu án phạt 50 năm trong tù sau khi ông chủ của cô buộc tội cô phá cái thai vốn là hậu quả của một vụ cưỡng bức. Một tù nhân khác là Alba, một bà mẹ 2 con nghèo bị buộc tội giết người sau cú ngã khiến cô phải sinh non và mất con.
“Đa số những phụ nữ này sống ở vùng nông thôn, có thu nhập rất thấp và là người đơn thân. Hầu hết đều nhận được rất ít hoặc gần như không có hỗ trợ pháp lý vào lúc họ được đưa từ bệnh viện tới nhà tù” - luật sư Ávila-Guillén nói và nhấn mạnh rằng nhân viên bệnh viện thường xuyên không giữ bí mật cho bệnh nhân và báo cảnh sát.
Đối với những phụ nữ tìm cách ngăn chặn việc mang thai ngoài ý muốn ở El Salvador, chỉ có các lựa chọn bất hợp pháp và không an toàn. Theo tổ chức Amnesty International, ít nhất 11% ca phá thai ở El Salvador dẫn đến tử vong. Vấn đề này cũng không được công khai, một phần là do các tiêu chuẩn văn hóa và tôn giáo coi nạo phá thai là điều cấm kỵ và một phần vì sợ bị truy tố.
Tuy nhiên, tình hình đã có những dấu hiệu khả quan khi Bộ trưởng Y tế El Salvador nỗ lực giúp phụ nữ nghèo nước này dễ dàng tiếp cận với việc kiểm soát chuyện sinh nở hơn.
