- Tổng thống Nga - Mỹ nhất trí tuyên bố chung về vấn đề Syria bên lề Hội nghị cấp cao APEC
- Trưởng đoàn các nước nói gì về vai trò của Việt Nam trong Năm APEC 2017?
- Chủ tịch nước chủ trì họp báo về kết quả Hội nghị cấp cao APEC
Phóng viên ảnh và truyền hình tác nghiệp 5 phút trước giờ khai mạc Hội nghị Cấp cao APEC tại Đà Nẵng
1. Luôn đi sớm
Nguyên tắc: “Đi sớm! Đi sớm! Và đi sớm!” để có “Vị trí, Vị trí và Vị trí!”. Hãy có mặt tại Trung tâm báo chí (IMC) thật sớm (3 ngày cao điểm IMC làm việc 24/24h). Sẵn sàng tập trung xuất phát trước sự kiện sẽ chụp hàng tiếng đồng hồ. Càng có nhiều thời gian chuẩn bị, bạn càng tự tin, vững vàng, có điều kiện kiểm tra chu toàn mọi máy móc chụp ảnh, format thẻ nhớ, laptop và đường truyền tải ảnh. Cần có ít nhất 2 body (thân máy) và 3 ống kính. Đặc biệt ống tele 70-200mm f/2.8, tele 300mm, 400mm sẽ là chủ đạo vì khoảng cách giữa bạn và các yếu nhân sẽ rất xa. Càng đi sớm, bạn càng có cơ hội luôn xếp đầu mỗi hàng dài, luôn kịp “xí chỗ” được vị trí tốt nhất để chụp những khoảnh khắc vàng.
Nhà báo Trung Nghĩa
2. Trang phục
Với một Hội nghị Cấp cao như APEC, hãy mặc trang phục lịch sự và chỉnh tề, bộ cơ bản nhất là giày Tây, quần Tây sẫm màu, áo chemise trắng và vest sẫm màu. Đừng mặc quần jeans bụi và giày thể thao tung hoành kỳ dị ở APEC, nó chỉ hợp để bạn chạy bộ qua cầu Rồng hoặc dạo sông Hàn.
Chủ tịch nước Trần Đại Quang và các Trưởng đoàn Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 25 trao đổi ý kiến trên đường đến địa điểm chụp ảnh chung
3. “Giấy phép con” - Thẻ Pool
Thẻ tác nghiệp APEC chỉ là điều kiện cần và có giá trị vào IMC là chủ yếu. Để dự được những sự kiện quan trọng, các buổi chụp hình nguyên thủ, bạn cần đăng ký thêm Thẻ Pool và “nín thở” chờ được chọn cấp vào đầu giờ mỗi ngày hoặc 3 tiếng trước khi sự kiện diễn ra. Thẻ Pool nói nôm na là “giấy phép con”, có vai trò quan trọng trong việc phân chia lượng phóng viên quá đông đảo và luôn “cầu vượt so với cung”.
Có khi Thẻ Pool được cấp kèm áo có màu sắc riêng (Pool Bib). Các Thẻ Pool được cấp cho các đợt chụp APEC như sau: 1. Chụp ảnh các lãnh đạo xuống xe bước vào hội nghị (vehicles arriving); 2. Chụp ảnh Chủ tịch nước bắt tay các lãnh đạo tại tiền sảnh (Leaders Retreat); 3. Chụp ảnh bên trong phòng họp (meeting room); 4. Chụp ảnh 21 nhà lãnh đạo mặc trang phục truyền thống chủ nhà; 5. Chụp ảnh Lời tuyên bố chung (Final Declaration Ceremony); 6. Chụp ảnh Chủ tịch nước bắt tay tạm biệt các lãnh đạo khi hội nghị kết thúc (Final farewell).
4. Thứ tự ưu tiên
Với một sự kiện quốc tế như APEC, Thẻ tác nghiệp và Thẻ Pool thường được phân chia theo thứ tự ưu tiên sau: Hãng thông tấn toàn cầu (Reuters, AP, AFP), 2. Phóng viên nước chủ nhà, 3. 20 quốc gia, vùng lãnh thổ APEC; 4. Các nước khác. Năm nay Việt Nam đăng cai APEC, phóng viên nước chủ nhà chủ trương tận dụng lợi thế để tác nghiệp vì sẽ nhiều năm nữa mới có cơ hội “chủ nhà” quay lại (Ví dụ như Việt Nam trải qua chu kỳ 2006-2017); hay tận dụng sự am hiểu địa phương, địa bàn để đạt được sự chấp thuận từ ban tổ chức trong việc đặt máy ảnh tự động (remote camera) từ góc độ cao chẳng hạn.
Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin và Chủ tịch nước Trần Đại Quang tại phiên bế mạc
5. Chọn sự kiện theo đuổi
Với các hãng ảnh lớn toàn cầu, họ có cả team chụp APEC, gồm phóng viên địa phương, phóng viên tháp tùng các chuyên cơ cường quốc như Mỹ, Nga..., một số phóng viên giỏi trong vùng (Ví dụ quản lý vùng châu Á - Thái Bình Dương của Reuters là ở Australia) được biệt phái đến chụp sự kiện. Với các tờ báo thì cùng lắm “biên chế” chỉ 2 phóng viên ảnh. Quân số ít nên cần chọn và chia sự kiện ra để chụp mỗi ngày và bằng mọi giá không bỏ sót pool sự kiện quan trọng nhất, các yếu nhân quan trọng nhất.
Đối với phóng viên Việt Nam thì chắc chắn phải là Chủ tịch nước mình và đoàn Việt Nam, các nguyên thủ 5 cường quốc và không quên ưu ái 3 nữ lãnh đạo đến APEC 2017 - vì một bức ảnh có nữ giới sẽ luôn “ưu thế” bắt mắt. Tương tự là "đeo bám" đợt hoạt động ngoài trời của phu nhân các lãnh đạo (Leaders Spouse Programme).
6. Chú ý khoảnh khắc vàng
Vô số đồng nghiệp xung quanh bạn, đứng hầu như cùng một khu vực quy định nhỏ (Media zone) nên đa phần là các bức ảnh sẽ giống nhau vì không quá khác biệt về góc độ chụp. Một hội nghị quy tụ chính trị gia cấp cao như APEC thì tính lễ nghi, trang trọng thường thấy cũng rất cao. Vì vậy, phóng viên ảnh cần chú ý những khoảnh khắc vàng để có những bức ảnh giá trị riêng.
Đó có thể là phút ngẫu nhiên ông Donald Trump, Tổng thống Mỹ ôm hôn ông Tập Cận Bình, Chủ tịch Trung Quốc (giả định thế); ông V.Putin, Tổng thống Liên bang Nga nói chuyện với ông Shinzo Abe, Thủ tướng Nhật Bản (cũng là giả định thế); ông Duterte trò chuyện hồi lâu với nữ Tổng thống Chile Bachelet… Ngoài ra, cũng cần để ý những góc độ táo bạo, mới mẻ và có cá tính để tạo sự khác biệt.
Rất ít phóng viên được tác nghiệp tại phiên bế mạc Hội nghị Cấp cao APEC lần thứ 25
7. Chú ý phông nền
Nhiều phóng viên ảnh Việt Nam chỉ quan tâm đến nhân vật trong ảnh mà ít nghĩ đến phông nền (Background). Trong khi phông nền là yếu tố mà các phóng viên ảnh quốc tế cực kỳ chú trọng vì nó có sức mạnh bổ sung thông tin và nội dung bức ảnh. Chú ý chọn góc chụp sao cho có logo APEC, dòng chữ APEC, tên chương trình… đằng sau nhân vật chính để bức ảnh có giá trị thông tin hơn và bớt đơn điệu nữa. Ngược lại, cũng đừng quá tham phông nền rối rắm, hậu cảnh lộn xộn. Hãy mạnh dạn bỏ “rác” (những chi tiết thừa, xấu) khiến bức ảnh lỗi và mất chủ điểm.
8. “Luật… 5 phút”
Trong 2 ngày chính thức quan trọng nhất (APEC Leaders), các phóng viên không còn được tác nghiệp thoải mái và dự từ đầu chí cuối như các hội nghị trước đó (APEC Ministers, AMM, AELM, ABAC, Business Summit…) mà chỉ còn chụp ảnh, ghi hình theo “Luật… 5 phút”. Bạn có thể vào vị trí đợi 30 phút đến 1 tiếng chỉ để bấm tốc độ trong vài phút đầu tiên của cuộc họp các nguyên thủ và nhân viên an ninh mời tất cả đi ra.
Trong 5 phút vàng này, đối với phóng viên Việt Nam vẫn nên chụp theo ưu tiên: Chủ tịch nước mình và đoàn Việt Nam, các nguyên thủ 5 cường quốc, 3 nữ lãnh đạo và tất cả các gương mặt yếu nhân khác - đừng sót một ai. Rất nhiều người dùng smartphone chụp vài bức ảnh đầu tiên để gửi về tòa soạn báo điện tử đang trực tuyến.
Nữ Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern (bên trái) chuyện trò với Tổng thống Chile Michelle Bachelet bên lề phiên bế mạc
9. Quan sát và học hỏi
Dành thời gian đọc kỹ Sổ tay hướng dẫn dành cho báo chí (APEC Media Handbook) là một ưu tiên vì nó chứa nhiều thông tin và quy định quan trọng đối với việc tác nghiệp, tên và số liên lạc (key contacts), lịch trình (programme), khu vực (zoning) và giới hạn (restrictions) của thẻ tác nghiệp, thông tin về trung tâm báo chí (IMC)…
APEC chắc chắn tập trung những tay máy xuất sắc của các hãng thông tấn hàng đầu. Đây là dịp để phóng viên trong nước học hỏi qua việc quan sát họ, tìm hiểu góc chụp, cách chụp của họ và điều gì họ quan tâm (thể hiện qua bức ảnh của họ), rồi xem lại ảnh của mình và ảnh phát đi từ các hãng lớn (Reuters, AP, AFP, EPA…) hàng ngày để tự rút ra kinh nghiệm vì sao cùng đứng một góc độ mà ảnh của họ khác hơn, có vẻ đẹp hơn, đáng giá hơn. Chú ý tác phong làm việc, sự di chuyển và sản phẩm ảnh của những tay máy gần gũi yếu nhân - đơn cử tại APEC 2017 lần này, bạn có cơ hội xem ảnh của các tay máy giàu kinh nghiệm Jonathan Ernst (Reuters), Jim Watson (AFP), Andrew Harnik (AP)…
10. Tránh lỗi tiểu tiết, sơ đẳng
Ví dụ như khi chụp 2 nguyên thủ bắt tay nhau, điểm ảnh (focus) của bạn phải nhanh chuyển sang 1 trong 2 nguyên thủ (nên lấy nét mắt) vì nếu điểm ảnh vẫn ở giữa màn hình thì ảnh của bạn sẽ có nét rõ ở… phông nền chứ không sắc nét ở nhân vật. Hãy sử dụng nút khóa lấy nét (AF-L) linh hoạt. Những người làm tòa soạn thì luôn bị dị ứng khi phóng viên gửi những bức ảnh thiếu sống động, buồn tẻ, đơn điệu. Vì vậy, tốt nhất là: Đừng gửi hàng tá ảnh đổ về “làm khó” và gây bối rối cho tòa soạn. Đừng tham, hãy tinh! Nếu muốn thành công, phóng viên cần gửi những bức ảnh đặc sắc nhất, ấn tượng nhất mà bạn mất bao nhiêu công sức mới có được. Lời khuyên có ích nhất với phóng viên ảnh tác nghiệp ở những sự kiện quan trọng như APEC ở Đà Nẵng là: Hãy xứng đáng với kỳ vọng được giao. Hãy chụp hết sức, như thể đây là cơ hội duy nhất trong đời bạn chụp ảnh tại một sự kiện tầm cỡ như APEC. Hãy có một kỳ tác nghiệp không thể nào quên.
