Vụ bê bối dữ liệu của Facebook: Không có bữa trưa nào miễn phí!

ANTD.VN - Bản chất của vụ việc lộ lọt dữ liệu của Facebook như thế nào, có đúng là 50 triệu tài khoản Facebook bị lộ lọt hay còn hơn thế nữa? 

Vụ bê bối dữ liệu của Facebook: Không có bữa trưa nào miễn phí! ảnh 1

Bê bối lộ lọt dữ liệu người dùng khiến Facebook lâm vào khủng hoảng

Vì sao người dùng Facebook bị lộ lọt dữ liệu?

Ngày 17-3-2018, những thông tin đầu tiên về vụ bê bối dữ liệu của Facebook và Cambridge Analytica, liên quan đến chiến dịch bầu cử của đương kim tổng thống Mỹ Donald Trump được The New York Times đăng tải. Vụ việc đã gây ảnh hưởng trên khắp thế giới và tính đến nay, CEO của Facebook là Mark Zuckerberg ngoài việc bị sụt giảm tài sản hàng tỷ USD còn phải đối mặt với các phiên điều trần từ Quốc hội Anh vì bảo mật dữ liệu. EU cũng đang thúc đẩy điều tra Facebook vì lý do vi phạm quyền bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Theo thông tin từ diễn đàn WhiteHat.vn, vụ việc diễn ra từ thời điểm cách đây khá lâu, từ khoảng năm 2014 khi Aleksandr Kogan – Giáo sư Đại học Cambridge thực hiện một cuộc khảo sát được 270.000 người dùng bằng công cụ nhà phát triển của Facebook.

Facebook đã cung cấp cho Kogan dữ liệu của những người tham gia khảo sát, cũng như dữ liệu của bạn bè họ.

Các dữ liệu được thu thập ở đây bao gồm thông tin cá nhân, địa chỉ và sở thích, thói quen bao gồm các page, các post, ảnh... người dùng đã like trong quá trình sử dụng.

Sau đó giáo sư Kogan bán dữ liệu cho Cambridge Analytica – hãng nghiên cứu dữ liệu do cựu trợ lý của Tổng thống Trump vận hành. Dữ liệu này sau đó tiếp tục được sử dụng để làm thay đổi nhận thức, hành vi được cho là có tác động đến cuộc bầu cử Mỹ năm 2016. Việc cụ thể sử dụng như thế nào thì sẽ phân tích sau vì hiện này các thông tin vẫn chưa rõ ràng.
Vậy có đúng là 50 triệu tài khoản facebook bị lộ lọt? WhiteHat.vn cho rằng: "Câu trả lời là không! 50 triệu tài khoản Facebook này chỉ bị sử dụng thông tin trái phép, đây không phải là vụ lộ lọt dữ liệu từ Facebook, tài khoản của 50 triệu người dùng này chưa có thông tin xác nhận là đã bị chiếm đoạt".

Không có bữa trưa nào miễn phí!

Theo WhiteHat.vn, khi người dùng chấp nhận sử dụng các dịch vụ miễn phí của Facebook, Google... thì người dùng buộc phải cung cấp thông tin cho các dịch vụ đó, bao gồm các dữ liệu như: họ tên, email, số điện thoại và có thể gồm địa chỉ nơi ở, trường học trong quá khứ. Trong suốt quá trình sử dụng, người dùng tiếp tục bị thu thập các dữ liệu liên quan đến thói quen người dùng, các sở thích, hội nhóm tham gia, các nội dung hay theo dõi....

"Khi người dùng chọn lựa sử dụng dịch vụ nghĩa là đã đồng ý vào các điều khoản sử dụng. Vì vậy thông tin của người dùng được các công ty này phân tích để nâng cao trải nghiệm người dùng, tăng chất lượng dịch vụ hoặc đôi khi là quảng cáo là điều hiển nhiên. Ở vụ việc này (Dữ liệu của 50 triệu tài khoản Facebook bị sử dụng trái phép), Facebook đang bị kiện do không bảo vệ được thông tin người dùng, để bên thứ 3 sử dụng trái phép, không phải Facebook bị kiện vì thu thập thông tin của người dùng. Việc này lại phụ thuộc vào luật pháp của từng quốc gia mà Facebook có mặt"- đại diện WhiteHat.vn cho hay.

Và mặt trái của mạng xã hội?

Theo các chuyên gia an ninh mạng, người dùng khi chấp nhận sử dụng nghĩa là đã ký vào hợp đồng với Facebook. Theo đó, họ chỉ có lựa chọn, hoặc dùng Facebook và tuân theo các điều khoản của họ hoặc không dùng tài khoản Facebook nữa.

"Các thông tin mà người dùng đưa lên mạng không bị giới hạn về mặt không gian và thời gian, luôn có thể được (hoặc bị) tìm kiếm bằng các công cụ từ bên thứ 3 hoặc chính công cụ tìm kiếm Graph Search của Facebook. Đây chính là mặt trái của mạng xã hội. Vì vậy, người dùng bắt buộc phải có thói quen tự bảo vệ quyền riêng tư của mình trên mạng xã hội"- chuyên gia an ninh mạng cho biết.

Để bảo vệ quyền riêng tư của mình, người dùng không nên cung cấp quá nhiều thông tin thật, nên chỉnh quyền riêng tư cho những thông tin này sang chế độ "Chỉ mình tôi" và bảo mật nhiều lớp để không trở thành nạn nhân của mạng xã hội.

Cảnh giác trước các trào lưu ăn theo
Hiện nay trên Facebook đang xuất hiện các trào lưu ăn theo vụ này như comment các chữ cái BFF lên Facebook, nếu BFF nổi màu xanh thì Facebook của bạn đã được bảo vệ, BFF nổi chữ đen Facebook của bạn đã bị ai đó theo dõi hoặc bị hack và bạn cần cài đặt lại mật khẩu bảo vệ 2 lớp. Tuy nhiên đây chỉ là tin vịt. Các cá nhân hoặc page, group ăn theo xu hướng này nhằm tăng tương tác để sử dụng vào các mục đích như câu like, view và tăng tương tác. Người dùng cần phải cần trọng tránh bị lừa đảo một cách đáng tiếc.