Văn hóa doanh nghiệp phục hồi trở lại và ngày càng đi vào chiều sâu

0:00 / 0:00
0:00
  • Nữ miền Nam
ANTD.VN -  Ngày 04/12, Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI) và Blue C đã công bố Báo cáo “Mức độ Trưởng thành Văn hóa doanh nghiệp và Đổi mới Sáng tạo 2025 & Xu hướng 2026”, dựa trên kết quả khảo sát 505 doanh nghiệp.

Văn hóa doanh nghiệp phục hồi trở lại

Chia sẻ về kết quả Báo cáo, Chuyên gia tư vấn văn hóa doanh nghiệp, CEO Blue C Lê Quang Vũ cho biết, sau 2 năm đi ngang, điểm trung bình mức độ trưởng thành thực thi văn hóa doanh nghiệp (VHDN) năm 2025 phục hồi trở lại, đạt 43,84 (tương đương cấp độ 4/6 - cấp độ Quản lý), tăng 4,12 điểm so với năm 2024 và cao hơn mức trung bình của 3 năm gần nhất (đo lường theo bộ công cụ CCMM).

Tỷ lệ doanh nghiệp (DN) ở cấp độ cao (5–6) tăng gần gấp đôi, cho thấy mặt bằng VHDN đã được nâng lên một cách đồng đều, không chỉ ở một số DN tiên phong.

Chuyên gia tư vấn văn hóa doanh nghiệp, CEO Blue C Lê Quang Vũ chia sẻ về kết quả Báo cáo
Chuyên gia tư vấn văn hóa doanh nghiệp, CEO Blue C Lê Quang Vũ chia sẻ về kết quả Báo cáo

Đáng nói, báo cáo cũng cho thấy VHDN đã đi vào chiều sâu thực tiễn với các chuẩn hành vi được áp dụng thực tế. Có 26,94% DN cho biết họ đã áp dụng chuẩn hành vi trong công việc hàng ngày, tăng gấp đôi so với năm 2024. 52,67% DN có ghi chép và lưu truyền câu chuyện nội bộ, trong khi chỉ 17,82% chưa quan tâm tới hình thức này.

Trong năm 2025, các DN cũng quan tâm nhiều hơn đến việc đo lường văn hóa với tỷ lệ DN thực hiện đo lường văn hóa định kỳ tăng gần gấp đôi, đạt 29,31%, trong khi nhóm chưa từng đo lường giảm còn 27,13%.

Sự cải thiện này cho thấy nhiều DN bắt đầu coi văn hóa là “chỉ số sức khỏe tổ chức”, cần theo dõi và đánh giá tương tự như năng suất lao động, tài chính hoặc hiệu quả vận hành.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra rằng DN đang thận trọng hơn đối với ngân sách dành cho văn hóa. Trong khi 45,54% cho biết vẫn duy trì ngân sách thường xuyên cho hoạt động văn hóa thì tỷ lệ DN gặp khó khăn trong xin ngân sách tăng 12,18% so với năm 2024.

Đổi mới sáng tạo đã hiện diện nhưng chưa mạnh mẽ

Báo cáo cũng cho thấy điểm văn hóa đổi mới sáng tạo (đo bằng bộ chỉ số IQ - Innovation Quotient) đạt 3,81/5 điểm.

Trong số 6 trụ cột của văn hóa đổi mới sáng tạo, yếu tố “Các giá trị văn hóa thúc đẩy đổi mới sáng tạo” trong DN được đánh giá cao nhất, đạt 3,92 điểm. Các DN đánh giá khá cao khả năng sẵn sàng học hỏi (4,02 điểm), tinh thần khởi nghiệp (3,89 điểm) và tính sáng tạo (3,84 điểm). Đây đồng thời là top 3 tiêu chí cao điểm nhất trong tổng số 18 tiêu chí đo lường Đổi mới sáng tạo.

Hành vi của nhân viên thúc đẩy ĐMST trong DN cũng là một trụ cột khác được đánh giá cao, đạt 3,80 điểm, nhờ vào đặc tính kiên trì và thích nghi và sự tham gia chủ động của nhân viên (đều đạt 3,81 điểm).

Báo cáo chỉ ra rằng ngại rủi ro và thiếu đầu tư xây dựng năng lực đang là rào cản. Cả 2 tiêu chí “Chấp nhận rủi ro” và “Xây dựng năng lực” đều nằm trong top 3 tiêu chí bị đánh giá thấp nhất, điểm số lần lượt là 3,72 và 3,75 điểm.

Ông Lương Minh Huân, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI)

Ông Lương Minh Huân, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI)

Ông Lương Minh Huân, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp (VCCI) cho rằng kết quả đo lường năm 2025 cho thấy tinh thần đổi mới sáng tạo bước đầu đã hình thành khá rõ tại các DN, đặc biệt trong giá trị văn hóa và hành vi nhân viên.

Tuy nhiên, tinh thần đó vẫn chưa chuyển hóa thành năng lực vận hành thực sự mạnh mẽ, khi mức độ chấp nhận rủi ro và đầu tư phát triển năng lực cho đổi mới sáng tạo còn thấp.

Bốn xu hướng dẫn dắt văn hóa doanh nghiệp năm 2026

Báo cáo cũng chỉ ra 4 xu hướng nổi bật sẽ dẫn dắt văn hóa 2026.

Thứ nhất là thúc đẩy học tập chủ động để đáp ứng nhịp độ thay đổi của thị trường.

Khảo sát CCMM 2025 cho thấy 40,4% DN ưu tiên xây dựng “tổ chức học tập” vào năm tới. Đồng thời, WEF dự báo 39% kỹ năng cốt lõi sẽ thay đổi trước 2030 và 63% nhà tuyển dụng xem khoảng cách kỹ năng là rào cản lớn cho chuyển đổi kinh doanh. Để sẵn sàng trước biến động, nhân sự phải biết “buông bỏ cái cũ – tiếp thu cái mới” thay vì chỉ tích lũy thêm kiến thức.

Xu hướng thứ hai là văn hóa đề cao chuẩn mực khi sử dụng AI. Theo đó, năm 2026 đánh dấu giai đoạn DN chuyển từ “thử nghiệm AI” sang “chuẩn hoá AI”.

Báo cáo mới công bố của KPMG chỉ ra rằng có tới 66% nhân viên căn cứ vào kết quả đầu ra của AI mà không kiểm chứng thông tin. Điều này cho thấy, khi con người ngày càng sử dụng AI nhiều hơn, nhanh hơn và lệ thuộc nhiều hơn vào AI, việc thiết lập các nguyên tắc về trách nhiệm và giải trình càng trở nên cấp thiết.

Xu hướng thứ ba là cân bằng giữa ổn định và linh hoạt trong tổ chức. Báo cáo cho biết, trong khi 85% lãnh đạo tin rằng DN cần các mô hình tổ chức linh hoạt hơn để thích ứng kịp thời với biến động thị trường, thì có tới 75% người lao động lại mong muốn công việc mang tính ổn định hơn, và khoảng 2/3 trong số họ cho biết họ cảm thấy choáng ngợp bởi tốc độ thay đổi của công việc.

Cuối cùng, xu hướng thứ tư là đổi mới sáng tạo trở thành ý thức và thói quen trong VHDN.

Để thích ứng hiệu quả với 4 xu hướng trên, DN cần triển khai đồng bộ 3 hướng hành động, gồm: Thiết lập hệ thống học tập linh hoạt và môi trường khuyến khích thử nghiệm; Xây dựng bộ quy tắc sử dụng AI trong nội bộ; Củng cố nền tảng cốt lõi và thiết kế cơ chế làm việc linh hoạt.