Người tiêu dùng mong mỏi giá xăng dầu sẽ không còn tình trạng tăng nhanh giảm chậm
Bộ Tài chính vừa có văn bản đề xuất với Chính phủ hướng sửa đổi, bổ sung Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu. Theo đề xuất sửa đổi công thức tính giá cơ sở (giá thành xăng dầu sau khi tính toán các chi phí, lợi nhuận định mức cho doanh nghiệp), phần lợi nhuận định mức (hiện quy định tối đa là 300 đồng/lít, kg) sẽ được loại khỏi công thức tính giá cơ sở, giúp minh bạch tình hình lỗ, lãi của doanh nghiệp.
Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng sẽ nghiên cứu quy định tính giá cơ sở bình quân 10 ngày thay cho 30 ngày hiện nay để làm cơ sở điều chỉnh giá, đảm bảo phù hợp với diễn biến thị trường. Bộ Tài chính nhận định, đối với Quỹ bình ổn giá xăng, dầu hiện nay đang bị phân tán ở doanh nghiệp nên việc kiểm soát số dư rất phức tạp, doanh nghiệp có thể tạm sử dụng nguồn tiền vào mục đích khác, tạo ra bất bình đẳng cho các đơn vị có quy mô quỹ khác nhau. Do vậy, hướng sửa đổi được Bộ Tài chính đề xuất là trích lập ngay ở khâu nhập khẩu hay tại thời điểm bán ra cuối cùng. Đồng thời Quỹ sẽ được quản lý tập trung tại Kho bạc Nhà nước với cơ chế sử dụng hợp lý, nhằm tránh tình trạng xin - cho.
Bộ Tài chính cũng dự kiến nâng chi phí bán lẻ bình quân ở các địa bàn gần cảng nhập khẩu, nhà máy từ 600 đồng hiện hành lên 860 đồng/lít, kg. Các địa bàn khác, chi phí này được cộng thêm 2% giá bán lẻ mỗi mặt hàng xăng dầu. Tuy nhiên, mức chi hoa hồng của doanh nghiệp cho các đại lý, tổng đại lý không được vượt 50% chi phí này.
Quy định này sẽ giúp chấm dứt tình trạng các doanh nghiệp đua nhau trích hoa hồng với tỷ lệ cao cho các đại lý nhằm tranh giành thị phần. Mức chi phí này hiện nay do doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu tự thỏa thuận. Thực tế này dẫn tới việc mỗi doanh nghiệp quy định một mức khác nhau. Có những thời điểm giá xăng, dầu trên thị trường thế giới giảm mạnh nhưng các doanh nghiệp không đề xuất giảm giá mà lại “tranh thủ” nâng hoa hồng cho đại lý. Mặc dù quy định hoa hồng dành cho đại lý là 600 đồng/lít, kg nhưng có trường hợp mức trích của doanh nghiệp lên tới 1.000 đồng. Đây cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng lỗ tại một số đơn vị kinh doanh xăng dầu đầu mối.
Việc sửa đổi những quy định về giá cơ sở, thời gian tính giá bình quân, trích lập và sử dụng quỹ bình ổn đã được đề xuất nhiều lần nhưng vẫn dậm chân tại chỗ. Mặc dù các cơ quan quản lý cũng đã thừa nhận Nghị định 84 ra đời và đi vào hoạt động kinh doanh bộc lộ nhiều bất cập nhưng việc sửa đổi rất phức tạp và cần có thời gian.
