Tiêm kích F-14 Iran vừa bị Israel phá hủy chỉ là xác máy bay loại biên

• Iran tiếp tục tuyên bố bắn rơi tiêm kích F-35 thứ tư của Israel
• Kiểm soát hoàn toàn không phận Iran, Israel liền phát cảnh báo tấn công

Tuy nhiên giới phân tích phát hiện ra rằng, thực ra đây là những xác máy bay bị loại biên, Chúng đã nằm ở đó từ năm 2022.

Xác hai chiếc F-14 bị Iran loại biên nằm ở một góc sân bay

Đầu những năm 1970, Không quân Hoàng gia Iran (IIAF) đã tìm kiếm một loại máy bay chiến đấu cao cấp có khả năng ngăn chặn máy bay do thám MiG-25 của Liên Xô. Sau chuyến viếng thăm của Tổng thống Mỹ Richard Nixon tới Iran năm 1972, trong suốt quá trình Iran đề nghị nhận được sự giúp đỡ kỹ thuật quân sự từ phía Mỹ, IIAF đã tính toán kỹ lưỡng trong việc chọn F-14 Tomcat và F-15 Eagle. Theo sự đàm phán sơ bộ với Lầu Năm Góc, làm nền tảng cho việc ứng dụng rada AWG-9 và hệ thống vũ khí sử dụng tên lửa AIM-54 Phoenix tốt nhất, Iran đã chọn F-14.

Tổng thống Mỹ và nhà vua Iran

Có sự chọn lựa từ phía Iran, hầu như trong năm sau đó, công ty Grumman đã đưa ra sự chào hàng tới nhà vua Iran, cuối cùng sự cạnh tranh đã thể hiện sự ganh đua giữa Eagle và Tomcat. Tiếp sau cuộc biểu diễn của 2 chiếc F-14, vào tháng 1/1974 nhà vua đã đặt hàng 30 chiếc F-14 và 424 quả tên lửa AIM-54 Phoenix trong kế hoạch "Vua Ba Tư" đáng giá 300 triệu USD. Chỉ vài tháng sau kế hoạch đã được mở rộng ra tăng thêm 50 chiếc F-14A và 290 quả tên lửa AIM-54.

Tổng số Iran đã đặt hàng 80 chiếc Tomcat và 714 quả tên lửa Phoenix, Iran cũng mua thêm nhiều động cơ đủ để thay thế trong 10 năm, ngoài ra Mỹ còn hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng (xây dựng sân bay quân sự lớn Khatami, trong sa mạc gần Esfahan), tổng giá trị lên tới 2 tỉ USD, đây là đơn đặt hàng lớn nhất trong lịch sử Mỹ.

Những chiếc F-14 của không quân Iran

Chiếc F-14 đầu tiên được hoàn thành tháng 1/1976, tuy đã giảm bớt thiết bị điện tử, nhưng nó lại được thay thế với động cơ TF-30-414 mới hơn. Tháng 10/1978, 2 phi công Iran lái F-14 chặn máy bay do thám MiG-25 của Liên Xô đang trên đường làm nhiệm vụ trên bờ biển Iran trong vịnh Caspian, đã làm cho Liên Xô ngừng lại việc bay trên bầu trời Iran.

Sau sự kiện lật đổ vua Shah vào năm 1979, chế độ thần quyền của giáo chủ Ayatollah Khomeini đã dừng hầu hết các kế hoạch quân sự trước đó bao gồm cả thương vụ F-14 với Mỹ. Cho đến thời điểm đó, Mỹ đã giao cho Iran tổng cộng 79 chiếc F-14 cùng hơn 400 tên lửa AIM-54 Phoenix.

Phi công Iran chụp cạnh chiếc F-14

Không quân Iran đã sử dụng tên lửa Phoenix để bắn hạ máy bay Iraq trong chiến tranh Iran-Iraq. Tuy nhiên sau 40 năm hoạt động, phi đội F-14 của Iran dần rơi vào tình trạng thiếu phụ tùng thay thế, chính vì vậy họ đã tìm mọi cách để có được nguồn cung linh kiện. Sau khi Mỹ cho loại biên những chiếc F-14D cuối cùng vào năm 2006 thì Iran là quốc gia duy nhất còn sử dụng loại chiến đấu cơ này.

Có nguồn tin cho biết, Iran vẫn có thể duy trì hoạt động của khoảng 20 chiếc F-14, tuy nhiên trong cuộc xung đột đang diễn ra với Israel, không quân Iran hoàn toàn vắng bóng.