Tàu cá Trung Quốc bòn rút tài nguyên biển trên toàn thế giới

ANTĐ - Vụ việc hải quân Indonesia chặn giữ một tàu cá Trung Quốc với 7 thuyền viên hôm 18-6 là vụ việc thứ ba xảy ra ở khu vực quần đảo Natuna ngoài khơi Indonesia liên quan đến tàu của Trung Quốc. Không chỉ ở Biển Đông, các tàu đánh cá Trung Quốc còn bị cáo buộc hoạt động bất hợp pháp trên toàn thế giới.

Đội tàu đánh cá đại dương của Trung Quốc được cho là sử dụng ngư cụ tận diệt thủy sản

Liên quan đến vụ việc này, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận rằng, hải quân Indonesia đã bắn cảnh cáo vào một tàu của Trung Quốc, làm bị thương một ngư dân và gây hư hại cho con tàu. Trung Quốc cũng nhấn mạnh rằng vùng nước xảy ra sự việc được coi là “ngư trường truyền thống của Trung Quốc” và cáo buộc Indonesia "lạm dụng vũ lực”.

Về phần mình, Indonesia đáp trả rằng họ sẽ tiếp tục có những hành động cương quyết đối với tàu nước ngoài hoạt động trái phép trong vùng biển của họ. “Chúng tôi sẽ không ngần ngại có hành động kiên quyết đối với tàu nước ngoài, bất cứ là tàu mang quốc tịch nào khi có hành vi xâm phạm lãnh thổ Indonesia”, Đô đốc Edi Sucipto, phát ngôn viên của hải quân Indonesia nói.

Đây không phải là lần đầu tiên tàu Trung Quốc xâm phạm vào vùng đặc quyền kinh tế nước ngoài. Những năm gần đây, đội tàu cá Trung Quốc đã xâm nhập rất táo bạo vào các vùng nước chủ quyền của nước khác. Điều này một phần nằm trong chủ trương của Chính phủ Trung Quốc nhằm thực hiện yêu sách “đường 9 đoạn” mơ hồ của mình ở Biển Đông.Các cuộc xâm nhập cũng đã xảy ra ở các vùng biển xa hơn nữa.

“Tiền sử” gây rắc rối 

Trong tháng 5-2016, Nam Phi đã bắt giữ 3 tàu Trung Quốc với khoảng 100 thuyền viên do nghi ngờ câu mực trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. “Chúng tôi không thể dung thứ cho việc bòn rút tài nguyên biển của chúng tôi, vốn là một nguồn an ninh lương thực của Nam Phi”, Bộ trưởng Nông nghiệp và Thủy sản Senzeni Zokwana tuyên bố. 

Ba tàu Trung Quốc nằm trong đội 6 tàu đánh cá đại dương dài 55m, đăng ký chính thức ở Phúc Châu đã từng bị bắt quả tang đánh bắt trong vùng biển nước ngoài mà không có giấy phép. Hồi tháng 1-2016, tổ chức phi chính phủ chuyên về bảo tồn biển Sea Shepherd đã bắt gặp đội tàu này ở khu vực Ấn Độ Dương, phía tây bang Perth - Australia.

Các tàu này, theo như báo cáo của Sea Shepherd, đã sử dụng ngư cụ là lưới rê vốn đã bị Liên hợp quốc cấm từ năm 1992 vì lý do tiêu diệt sinh vật biển một cách bừa bãi. Sea Shepherd đã theo đội tàu này trong 2 tháng tới khi vào vùng Biển Đông.

Khoảng tháng 3-2016, lực lượng bảo vệ bờ biển của Argentina đã đánh chìm một tàu đánh cá Trung Quốc đánh bắt cá trái phép trong vùng biển nước này sau khi tàu của Trung Quốc cố tình đâm vào tàu bảo vệ bờ biển Argentina.

Vào đầu tháng 6 vừa qua, Hàn Quốc và Bộ Tư lệnh Liên hợp quốc tại Hàn Quốc đã mở một chiến dịch chung đặc biệt với mục tiêu nhắm vào các tàu cá Trung Quốc hoạt động trái phép ngoài khơi bờ biển phía Tây của Hàn Quốc. Căng thẳng đã tăng cao kể từ sau vụ một sĩ quan thuộc lực lượng bảo vệ bờ biển Hàn Quốc bị thành viên tàu cá đánh bắt trái phép của Trung Quốc giết hại năm 2011.

Nhu cầu lớn và quản lý kém

Cho đến nay, Trung Quốc là “nhà sản xuất” cá lớn nhất thế giới, dựa theo số liệu về sản lượng cá đánh bắt được. Trong tài liệu “Tình hình thủy sản và nuôi trồng thủy sản thế giới” năm 2014 của Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc, Trung Quốc đạt kỷ lục với 13,9 triệu tấn cá biển trong khi đối thủ cạnh tranh gần nhất là Indonesia ở mức 5,4 triệu tấn. Ở phạm vi toàn cầu, đánh cá bất hợp pháp gây tổn hại chung cho thế giới khoảng 23 tỷ USD mỗi năm.

Trong cuốn sách có nhan đề “Trung Quốc với chính sách và luật thủy sản quốc tế”, tác giả Xue Guifang cho rằng có 3 yếu tố khiến ngư dân Trung Quốc kém tuân thủ các hiệp định đánh bắt quốc tế: Thứ nhất, ngư dân Trung Quốc không cập nhật thông tin, ví dụ theo quy định mới thì vùng trước kia họ có thể tự do đánh bắt nay đã bị hạn chế nhưng họ không biết; thứ hai, do công nghệ định vị kém, tàu cá của Trung Quốc không xác định được tọa độ chính xác; cuối cùng, cơ quan quản lý ngư nghiệp Trung Quốc không đủ kinh nghiệm, năng lực và quyết tâm cần thiết để giám sát việc tàu cá nước này hoạt động ở các vùng đặc quyền kinh tế của nước ngoài.