NÂNG CAO ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CỦA NHỮNG NGƯỜI "CHỈ BIẾT CÒN ĐẢNG THÌ CÒN MÌNH" TRONG TÌNH HÌNH MỚI

ANTD.VN - “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” (Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị) đặt ra nhiều vấn đề. Nhưng vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất là yếu tố con người, xây dựng con người, là chất lượng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ lực lượng Công an nhân dân.

KỲ II

XÂY DỰNG CON NGƯỜI: “QUÂN PHẢI TINH, TƯỚNG PHẢI MẠNH”

(Tiếp theo ANTĐ ngày 1-3-2023)

Về xây dựng lực lượng Công an nhân dân, đồng chí Trần Quốc Hoàn chỉ rõ “khâu then chốt là phải xây dựng và rèn luyện đội ngũ cán bộ, chiến sĩ” (1), theo Sáu điều Bác Hồ dạy về tư cách người công an cách mệnh. Sức mạnh chiến đấu của Công an nhân dân là ở sự đoàn kết, nhất trí về chính trị, sự thống nhất về tư tưởng và tổ chức. Sức mạnh đó bắt nguồn từ sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng, từ sức mạnh của quần chúng nhân dân. Đồng chí Trần Quốc Hoàn yêu cầu cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân “phải thực sự là người đầy tớ trung thành, hết lòng hết sức phục vụ quần chúng nhân dân, phải được sự giám sát chặt chẽ, được sự phê bình xây dựng của quần chúng nhân dân” (2).

Chủ tịch Hồ Chí Minh với đồng chí Lê Giản, Giám đốc Nha Công an Trung ương và đồng chí Phạm Hùng, Phó Giám đốc Sở Công an Nam bộ tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V - năm 1950 (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh với đồng chí Lê Giản, Giám đốc Nha Công an Trung ương và đồng chí Phạm Hùng, Phó Giám đốc Sở Công an Nam bộ tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V - năm 1950 (Ảnh tư liệu)

Xây dựng cán bộ: Đột phá nhiệm vụ “then chốt của then chốt”

Tại Hội nghị Đảng ủy Công an Trung ương lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, phải xây dựng lực lượng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; đặc biệt xây dựng con người: “quân phải tinh, tướng phải mạnh”; có sức mạnh tổng hợp, phải đủ sức chiến thắng tất cả mọi tiêu cực, vượt mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng với truyền thống vẻ vang, anh dũng của Công an nhân dân Anh hùng thời đại Hồ Chí Minh (3).

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ XIV, tháng 1-1960

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ XIV, tháng 1-1960

Kế thừa và tiếp nối, đồng chí Trần Quốc Hoàn, học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Công an đầu tiên của Việt Nam, người đã đặt nền móng vững chắc cho công tác xây dựng lực lượng và nghiệp vụ của ngành Công an đã đặc biệt dành sự quan tâm, chỉ đạo trên tất cả các mặt: chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức cán bộ, tổng kết kinh nghiệm công tác, chiến đấu, xây dựng hệ thống lý luận nghiệp vụ, vận dụng khoa học kỹ thuật vào công tác nghiệp vụ Công an… góp phần “xây dựng một đội ngũ cán bộ Công an vững mạnh, sắc bén và nhạy bén”. Cố Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn trong gần 30 năm giữ cương vị “Tư lệnh ngành” đã nhiều lần nhắc nhở về ý nghĩa giáo dục sâu sắc, rộng lớn và bền vững trong Sáu điều Bác Hồ dạy lực lượng Công an nhân dân. Để rồi, câu nói nổi tiếng của đồng chí Trần Quốc Hoàn đã trở thành phương châm hành động cho mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân: “Công an phải biết thức cho dân ngủ, gác cho dân vui chơi, lấy sự bình yên và hạnh phúc của nhân dân làm niềm vui, lẽ sống của mình”. Lời nhắc nhở ấy luôn đúng và có giá trị trường tồn. Muốn vậy, căn cốt vấn đề nằm ở cán bộ và công tác cán bộ. Bởi, cán bộ và công tác cán bộ có vai trò đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định sự vững mạnh của ngành, là khâu “then chốt” của nhiệm vụ “then chốt”. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn chúng ta: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”; “Muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”…

Thực tiễn, “xây dựng con người” - xây dựng đội ngũ cán bộ là trách nhiệm của cả hệ thống, của toàn ngành, xuống đến tận cơ sở, cơ quan, đơn vị, hướng thẳng vào đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy các cấp. Trong bài viết “Xây dựng người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ” ngày 14-5-2021, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an đã nêu rõ: “Công tác xây dựng cán bộ là nhiệm vụ then chốt của then chốt và xác định là khâu đột phá. Xác định xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Chú trọng xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, nhất là cán bộ cấp chiến lược vững vàng về chính trị, tinh thông pháp luật, giỏi chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức tốt, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; đồng thời, tăng cường kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ”.

Có thể hiểu rằng, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy Công an nhân dân nói riêng, cán bộ, chiến sĩ nói chung đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh lực lượng Công an nhân dân đang hoàn thiện Đề án “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân đến năm 2030 cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” (đã được xác định rõ trong Nghị quyết Đại hội XIII và trước những yêu cầu, đòi hỏi mới của thực tiễn đặt ra đối với đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy trong Công an nhân dân). Sẽ là sai lầm nếu tiến hành một nhiệm vụ quan trọng cấp bách mà lại không giải quyết tốt vấn đề cốt lõi là đổi mới đội ngũ cán bộ, chiến sĩ. Muốn vậy, phải nắm vững và kiên trì việc đổi mới cán bộ bắt đầu từ quan điểm: “trọng nhân tài, trọng cán bộ, trọng mỗi một người có ích cho công việc chung”; “hiểu biết cán bộ để cất nhắc đúng” (4) sẽ đạt tới nghệ thuật “dùng người như dùng gỗ” theo đúng những quan điểm lý luận của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Quán triệt sâu sắc ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, theo đó, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Ở đây chính là việc tiếp tục triển khai Kế hoạch của Đảng ủy Công an Trung ương thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 19-5-2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược. Nâng cao chất lượng cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy phải được tiến hành đồng bộ trên cơ sở quy hoạch cán bộ. Gắn công tác quy hoạch, nâng cao chất lượng cán bộ với bố trí, sử dụng cán bộ theo tiêu chuẩn chức danh, vị trí công tác. Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai sắp xếp cán bộ theo khung tiêu chuẩn, tiêu chí bố trí cán bộ ở 4 cấp công an, song hành với lộ trình đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu công tác trong tình hình mới. Kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo, bồi dưỡng ở nhà trường với việc tự học, tự nâng cao trình độ của cá nhân và rèn luyện qua thực tiễn công tác, chiến đấu. Song hành với đó, nghiên cứu, hoàn thiện các cơ chế, chế độ, chính sách đãi ngộ nhằm tạo động lực đối với cán bộ công an. Nghiên cứu, triển khai cơ chế thu hút, trọng dụng và phát huy sự cống hiến, năng lực sáng tạo của đội ngũ trí thức, chuyên gia trong Công an nhân dân. Nội dung này đã được Đảng ta quán triệt và khẳng định: “Trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng, đội ngũ trí thức là lực lượng nòng cốt xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại” (5). Chính vì vậy, việc “xây dựng đội ngũ trí thức trong Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới” là một yêu cầu tất yếu, khách quan. Trong đó, ngoài môi trường, điều kiện, chính sách trọng dụng, đãi ngộ, tôn vinh, đào tạo, bồi dưỡng, Thượng tướng Đặng Văn Hiếu, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Công an đặc biệt đề cao trách nhiệm của trí thức Công an nhân dân khi đưa ra phân tích: “Mỗi trí thức Công an nhân dân phải thường xuyên trau dồi để nâng cao trình độ kiến thức cho mình, nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác, đó chính là thước đo lòng trung thành của mình với Đảng, với ngành. Dù bất kỳ công tác nào, mỗi trí thức phải tự hỏi mình đã làm gì và sẽ làm gì cho sự nghiệp bảo vệ an ninh trật tự và xây dựng lực lượng Công an cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và huấn thị cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang bảo vệ Thủ đô, ngày 14-2-1961 (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và huấn thị cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang bảo vệ Thủ đô, ngày 14-2-1961 (Ảnh tư liệu)

Nhìn từ một tỉnh/thành phố: “Những việc cần làm ngay” (6)

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh trong công tác cán bộ đã căn dặn: “Phải biết rõ cán bộ, đánh giá đúng cán bộ”; “Cất nhắc cán bộ phải vì công tác, vì tài năng, vì cổ động cho đồng chí khác thêm hăng hái, như thế công việc nhất định chạy”; “Phải khéo dùng người, dùng người đúng chỗ, đúng việc”; “Cứ mỗi lần xem xét lại cán bộ, một mặt sẽ tìm thấy những nhân tài mới, mặt khác thì những người hủ hóa cũng lòi ra”. Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh; quán triệt tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ (Nghị quyết số 26-NQ/TW), Công an Hà Nội quyết tâm xây dựng đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy các cấp có tư tưởng chính trị vững vàng, liêm chính, gương mẫu, bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ; có trình độ và năng lực thực tiễn ngang tầm nhiệm vụ; có tư duy khoa học, khát vọng đổi mới, kỹ năng, phong cách làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; có tinh thần, ý thức trách nhiệm cao, tâm huyết, tận tụy trong công việc, sâu sát thực tế, cơ sở; đủ về số lượng, cơ cấu hợp lý, đảm bảo sự chuyển tiếp liên tục, vững vàng giữa các thế hệ, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới, theo phương châm “tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”. Trả lời phỏng vấn An ninh Thủ đô, Trung tướng Nguyễn Hải Trung, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc CATP Hà Nội nêu thực trạng và phân tích: “Bước vào thời kỳ mới, trước những yêu cầu, mục tiêu mới của nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố, đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy trong Công an Hà Nội đang bộc lộ nhiều bất cập so với yêu cầu nhiệm vụ. Biên chế Công an Hà Nội sau khi sắp xếp, tinh gọn dẫn đến tình trạng đội ngũ “đông nhưng không mạnh”, “vừa thừa, vừa thiếu” cán bộ. Một bộ phận đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, trong khi cán bộ có năng lực chưa thể bổ nhiệm. Một thực tế khác là trình độ, năng lực thực tiễn không đồng đều, số thực sự xuất sắc không nhiều. Nhiều cán bộ chỉ huy mới dừng ở mức độ “tròn vai”, chưa nhận thức đầy đủ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Có nơi, chỉ huy cấp Đội, Công an cấp xã không trực tiếp thực hiện công việc chuyên môn, nghiệp vụ, dẫn đến hình thành các tầng nấc trung gian. Đảng ủy CATP còn nhận thấy, ở từng lĩnh vực công tác đang thiếu hụt lãnh đạo, chỉ huy giỏi, có năng lực dự báo, xử lý tốt các vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự, các “chuyên gia đầu ngành” có chuyên môn, nghiệp vụ chuyên sâu...”.

Theo Trung tướng Nguyễn Hải Trung, điều khiến Ban Thường vụ Đảng ủy CATP trăn trở là tinh thần trách nhiệm, sự tâm huyết với công việc của một bộ phận cán bộ chỉ huy không cao; vẫn thiếu chủ động, sáng tạo, tư duy; khát vọng đổi mới chưa theo kịp tốc độ hội nhập, phát triển của Thủ đô. Có lãnh đạo, chỉ huy thiếu tu dưỡng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, giảm sút ý chí chiến đấu, sai phạm, bị xử lý kỷ luật… Từ khát vọng đổi mới, nhanh chóng khắc phục những bất cập, tồn tại đến những yêu cầu nhiệm vụ đặt ra trong thời gian tới là tiền đề để Ban Thường vụ Đảng ủy CATP thống nhất xây dựng Nghị quyết số 09-NQ/ĐUCA, ngày 3-3-2022: “Xây dựng đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong CATP Hà Nội đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới” với quyết tâm xây dựng lực lượng Công an Thủ đô chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bắt đầu từ đội ngũ lãnh đạo, chỉ huy.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị Công an Thủ đô ngày 25-1-1963 (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị Công an Thủ đô ngày 25-1-1963 (Ảnh tư liệu)

Công tác cán bộ quyết định mọi thành công

Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ khi trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô đã nhìn nhận: “Trong hành trình đổi mới, hiện đại hóa đất nước, Đảng ta luôn xác định cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng. Công tác cán bộ là khâu then chốt của công tác xây dựng Đảng. Đội ngũ cán bộ các cấp là rường cột quyết định hiệu quả hoạt động của tổ chức Đảng, bộ máy Nhà nước, hệ thống chính trị và các tổ chức xã hội, quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh quốc tế, khu vực vẫn đang diễn biến phức tạp, khó lường. Công tác cán bộ bao gồm nhiều khâu như: đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, điều động, bố trí, sử dụng, quản lý, khen thưởng, kỷ luật… Các khâu này không độc lập, tách rời mà có liên hệ mật thiết, tác động lẫn nhau. Trong đó, đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp là khâu quan trọng, góp phần tạo ra thế chủ động trong công tác cán bộ. Cán bộ chủ chốt là những người đứng đầu một ngành, một địa phương, một đơn vị chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện đường lối, nhiệm vụ chính trị ở đó, phân công nhiệm vụ, chỉ đạo cán bộ của mình hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Tuyệt đối trung thành với đảng, với tổ quốc, với nhân dân. phải kịp thời kiện toàn tổ chức và chỉnh đốn lề lối làm việc. Các cán bộ, chiến sĩ công an phải trau dồi đạo đức cách mạng...”

(Trích huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đại hội thi đua “Vì an ninh Tổ quốc” lần thứ nhất, tháng 10-1966)

Những năm gần đây, ngành Công an đã có rất nhiều cố gắng trong việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Những nỗ lực đó đã mang lại nhiều kết quả đáng ghi nhận như việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, giảm số lượng các tổng cục hay bố trí Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã, thị trấn, bước đầu đem lại hiệu quả, tình hình an ninh, trật tự ở địa bàn cơ sở được bảo đảm và có những chuyển biến tích cực… Trở lại câu chuyện Công an Hà Nội đang triển khai Nghị quyết số 09-NQ/ĐUCA, tôi nghĩ rằng đây là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Được ví như “thanh bảo kiếm sắc bén” của Đảng, “lá chắn thép vững vàng” trong đấu tranh với các loại tội phạm, giữ gìn cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân, mỗi cán bộ chiến sĩ, đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo chỉ huy trong lực lượng Công an Thủ đô cần có ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm, sức chiến đấu cao, luôn sẵn sàng hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân”.

Về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ Công an nhân dân đặt trong bối cảnh tổng thể để hoàn thành mục tiêu, đạt các chỉ tiêu nêu trong Nghị quyết số 12-NQ/TW, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Công an đã chỉ rõ nhiệm vụ: “Tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy, đổi mới công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ Công an nhân dân theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và người đứng đầu đủ năng lực, phẩm chất và uy tín ngang tầm nhiệm vụ là nhiệm vụ rất quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Cấp ủy các cấp trong Công an nhân dân cần quán triệt sâu sắc vai trò của công tác cán bộ là “then chốt của then chốt, có ý nghĩa quyết định mọi thành công của cách mạng nước ta, cả trước mắt và lâu dài”.

Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung và thực hiện hiệu quả chính sách, quy định, quy trình về công tác cán bộ bảo đảm đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ, liên thông, công khai, minh bạch, dân chủ, gắn với kiểm soát quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền. Trong đó xác định rõ phạm vi, thẩm quyền, trách nhiệm của Cấp ủy, Ban thường vụ cấp ủy, Thủ trưởng đơn vị trong công tác cán bộ. Quan tâm thực hiện các cơ chế khuyến khích, bảo vệ những cán bộ, đảng viên dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động, dám đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung; đồng thời hoàn thiện các cơ chế để thu hút, phát hiện, lựa chọn, trọng dụng nhân tài và các cơ chế, chính sách tạo động lực cho cán bộ, đảng viên, chiến sĩ công an tích cực phấn đấu. Quản lý chặt chẽ, chủ động phòng ngừa sai phạm của cán bộ, chiến sĩ, nhất là ở những bộ phận, lĩnh vực công tác dễ nảy sinh sai phạm.

Tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ; nắm chắc lịch sử chính trị và chú trọng vấn đề chính trị hiện nay của cán bộ, đảng viên. Thực hiện quyết liệt các giải pháp tinh giản biên chế gắn với tăng cường đào tạo, nâng cao trình độ cán bộ theo chức danh, chuyên sâu, chuyên nghiệp và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ theo chức danh công việc, vị trí việc làm. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ công an các cấp, nhất là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ và cán bộ khoa học, kỹ thuật, chuyên gia giỏi…” (7).

Sau khi nói chuyện tại Hội nghị “Liên hoan Chiến sĩ thi đua” toàn lực lượng Công an nhân dân ngày 3-3-1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm một nhà ăn tập thể của Trạm 30 (nay là Học viện An ninh nhân dân), cùng đi với Bác có Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn và Thứ trưởng Phạm Kiệt (Ảnh tư liệu)

Sau khi nói chuyện tại Hội nghị “Liên hoan Chiến sĩ thi đua” toàn lực lượng Công an nhân dân ngày 3-3-1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm một nhà ăn tập thể của Trạm 30 (nay là Học viện An ninh nhân dân), cùng đi với Bác có Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn và Thứ trưởng Phạm Kiệt (Ảnh tư liệu)

* * *

Cuối cùng, để tổ chức thực hiện tốt chiến lược xây dựng đội ngũ cán bộ Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới không thể không nhắc lại Chỉ thị số 06 (tháng 3-1971) của đồng chí Trần Quốc Hoàn về kế hoạch công tác cán bộ ngắn hạn, dài hạn. Đó là quy hoạch lựa chọn bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo dự trữ và cán bộ triển vọng. Trước đó, Đảng ta cũng liên tiếp có các Chỉ thị số 10 (tháng 5-1950), Chỉ thị số 5 (tháng 5-1951) và Quyết nghị số 26 (tháng 11-1952) nhấn mạnh công tác cán bộ trong lực lượng Công an nhân dân: “Các cấp ủy phải cử những cán bộ cốt cán, trung thành, tin cậy, có trình độ vào làm công tác công an”. Thời nay, theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cán bộ Công an nhân dân “phải tốt, phải mưu trí, phải sạch sẽ, phải công bằng, văn minh, chính trực, có dũng khí, mưu lược và đặc biệt ý thức tổ chức kỷ luật tốt. Tuyệt đối trung thành với Đảng và Tổ quốc, có sức chiến đấu cao, đủ sức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống” (8).

Muốn làm tròn nhiệm vụ, công an phải nắm vững đường lối, chính sách của Đảng và chính phủ, hết lòng phục vụ nhân dân và dựa vào nhân dân...”.

(Trích huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ X, tháng 1-1956)

Lực lượng Công an nhân dân tuyệt đối trung thành với Đảng và Tổ quốc, có sức chiến đấu cao, đủ sức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống (Ảnh: Đinh Tuấn Anh)

Lực lượng Công an nhân dân tuyệt đối trung thành với Đảng và Tổ quốc, có sức chiến đấu cao, đủ sức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống

(Ảnh: Đinh Tuấn Anh)

__________________________

(1)-(2) Trần Quốc Hoàn: Một số vấn đề về đấu tranh chống phản cách mạng - Viện Nghiên cứu khoa học Công an, Hà Nội, 1975, tr.54 và tr.85.

(3) Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Đảng ủy Công an Trung ương lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2020-2025, ngày 4-6-2021.

(4) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2002, t.5, tr.269 và 273.

(5) Nghị quyết số 27-NQ/TW của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X “về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, ngày 6-8-2008.

(6) Tiêu đề loạt bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh được đăng trên chuyên mục cùng tên của Báo Nhân dân vào thời kỳ sau Đổi mới giai đoạn 1987-1990.

(7) Bài viết “Tăng cường công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh” của Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Công an, ngày 8-8-2022.

(8) Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trong tại Hội nghị Đảng ủy Công an Trung lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2020-2025, ngày 4-6-2021.

GÓC NHÌN CHUYÊN GIA:

Tiếp thêm sức mạnh tinh thần, tư tưởng và ánh sáng đạo đức đối với lực lượng Công an nhân dân

Chú trọng giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ là vấn đề mang tính nguyên tắc trong công tác xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Bộ Công an cũng xác định công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng trong sạch, vững mạnh, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân là nhiệm vụ then chốt, được đặt lên hàng đầu, có vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định chất lượng, hiệu quả việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của lực lượng. Vì vậy, phân tích các góc nhìn nhằm thực hiện tốt vấn đề này đã được Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo - Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương chia sẻ trong cuộc trao đổi với An ninh Thủ đô dưới đây.

Đồng chí Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn tại phòng làm việc (Ảnh tư liệu)

Đồng chí Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn tại phòng làm việc (Ảnh tư liệu)

“Công an phải biết thức cho dân ngủ, gác cho dân vui chơi, lấy sự bình yên và hạnh phúc của nhân dân làm niềm vui, lẽ sống của mình”.

Xây dựng, chỉnh đốn đảng trong Công an nhân dân phải thực sự trong sạch, vững mạnh

- Phóng viên: Nghị quyết Đại hội XIII đã đặt ra chủ trương xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị “trong sạch, vững mạnh”. Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị cũng đặt ra vấn đề “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh…”. Vậy “thực sự trong sạch, vững mạnh” được hiểu thế nào trên nền tảng Tư tưởng Hồ Chí Minh và dưới sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng đối với lực lượng Công an nhân dân hiện nay, thưa Giáo sư?

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo - Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương trả lời phỏng vấn An ninh Thủ đô (Ảnh: Đinh Tuấn Anh)
Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo - Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương trả lời phỏng vấn An ninh Thủ đô
(Ảnh: Đinh Tuấn Anh)

- Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo - Chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương: Bộ Chính trị khóa XIII đã ban hành Nghị quyết 12-NQ/TW về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Nghị quyết này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong tình hình hiện nay, trong đó Đảng ta nhấn mạnh: Công an nhân dân phải “thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Có thể nói đây là một nhận thức mới.

Trước đây, chúng ta thường đề cập đến việc “xây dựng lực lượng Công an cách mạng…”, điều đó nghĩa là Công an nhân dân phải “vì nước quên thân, vì dân phục vụ” như triết lý nhân sinh vốn có của ngành và theo đúng chỉ dẫn của Bác Hồ. Nhưng tại sao lần này Bộ Chính trị lại nhấn mạnh ngay từ đầu vấn đề “trong sạch, vững mạnh”, thậm chí còn phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”? Đó chính là Đảng muốn nói trọng tâm trong xây dựng lực lượng phải rất chú trọng về đạo đức, đạo đức cách mạng. Ở đây xoáy vào chuẩn mực “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. Đấy là những giá trị phổ quát về lý luận đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Khi nói “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh” tức là cũng gắn liền với công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng trong Công an nhân dân phải thực sự trong sạch, vững mạnh. Chỉ có “thực sự trong sạch” thì mới “thực sự vững mạnh”. Muốn “thực sự trong sạch” thì phải có đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính - mấu chốt của vấn đề là đây. Cho nên, “xây dựng lực lượng Công an cách mạng” và “xây dựng lực lượng Công an thực sự trong sạch, vững mạnh” là một thể thống nhất, đồng nghĩa, nhưng nhấn mạnh “thực sự trong sạch, vững mạnh” là để nói đến tầm quan trọng của đạo đức cách mạng. Bác Hồ vẫn nói: “Đạo đức là gốc, là sức mạnh. Sức có mạnh thì mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng mà không có đạo đức cách mạng thì tài giỏi mấy cũng không làm nên trò trống gì”. Chính vì vậy, vấn đề đạo đức cách mạng hiện nay rất quan trọng.

Tại sao trong bối cảnh hiện nay phải nhấn mạnh “thực sự trong sạch, vững mạnh”? Bởi vì chúng ta đang đứng trước một thực trạng suy thoái, thậm chí suy thoái nghiêm trọng, cả về tư tưởng, chính trị, đạo đức và lối sống. Sự suy thoái này sẽ dẫn đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, đe dọa ngay sự tồn vong của chế độ và sinh mệnh của Đảng. Công an nhân dân là lực lượng vũ trang bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân dân. Mà muốn bảo vệ được thì chính Công an nhân dân phải thật trong sạch, thật vững mạnh, không có những biểu hiện cá nhân chủ nghĩa, không vì danh, vì lợi, tham chức, tham quyền mà xa rời động cơ chân chính của mình là phục vụ Đảng, phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. Việc nhấn mạnh yêu cầu “thực sự trong sạch, vững mạnh” là để nhấn mạnh sức sống, sức chiến đấu của một tổ chức cách mạng vô cùng đông đảo. Bác Hồ đã từng nói: “Công an là bạn dân. Công an phải suốt đời phục vụ dân, bảo vệ an ninh, trật tự, cuộc sống bình yên cho nhân dân để nhân dân làm chủ xã hội, góp phần phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc”. Nếu cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân mà không chú trọng rèn luyện đạo đức, không chú trọng nâng cao sự trong sạch, vững mạnh của chính tổ chức mình thì sẽ mất đi sự đảm bảo quan trọng để chống lại tha hóa, biến chất, chống lại sự suy yếu và xa rời nhân dân, không còn xứng đáng là lực lượng bảo vệ nhân dân thì vô cùng nguy hiểm.

“Chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” là những yêu cầu về chất lượng của đội ngũ Công an nhân dân từ kỹ thuật, công nghệ, trí tuệ, tư duy và bản lĩnh chính trị (Ảnh: Trịnh Minh Quyên)

Chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” là những yêu cầu về chất lượng của đội ngũ Công an nhân dân từ kỹ thuật, công nghệ, trí tuệ, tư duy và bản lĩnh chính trị

(Ảnh: Trịnh Minh Quyên)

Nghị quyết của Đảng nhấn mạnh như vậy là nói đến tầm quan trọng sinh tử của vấn đề đạo đức cách mạng hiện nay. Điều đó cũng có sự liên hệ đến một vấn đề mà chúng ta cần phải thấm nhuần về mặt tư tưởng. Đó là tại sao đến lúc cuối đời, Bác của chúng ta lại dằn vặt nhiều về vấn đề đạo đức trong nội bộ, trong Đảng, trong các tổ chức quần chúng đến như thế. Những năm tháng đó, Bác còn viết cả một tác phẩm về chủ đề đạo đức cách mạng và chỉ thị đăng trên báo Đảng vào đúng dịp kỷ niệm thành lập Đảng, ngày 3-2-1969. Tựa đề ban đầu của tác phẩm là: “Quét sạch chủ nghĩa cá nhân để nâng cao đạo đức cách mạng”. Sau này, chúng ta đề nghị Bác cho điều chỉnh thành “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” để nhấn mạnh đạo đức cách mạng lên trước. Bác đồng ý nhưng có nói, đầu đề các chú sửa cũng được, nhưng trong bài báo nhất thiết phải in đậm cho Bác câu: “Quét sạch chủ nghĩa cá nhân để nâng cao đạo đức cách mạng”. Bác còn đưa ra một ví dụ rất dễ hiểu: “Khi ta mua sắm bàn ghế, giường tủ mới thì có kê ngay vào trong nhà được không, hay là phải quét sạch rác rưởi trong nhà trước đã?”. Điều này càng cho thấy Bác dằn vặt rất nhiều xung quanh tác hại của chủ nghĩa cá nhân. Chính vì không vượt qua được chủ nghĩa cá nhân mà người cách mạng, trong đó có cả lực lượng Công an nhân dân, lại biến mình thành tù binh của chủ nghĩa cá nhân, không còn khả năng miễn dịch, không còn sự cảnh giác, không còn sức chiến đấu để tự bảo vệ mình. Những thói hư, tật xấu, những suy thoái ở bên ngoài đã thâm nhập vào con người, vào tổ chức. Trong quá trình học tập và làm theo Bác, Đảng ta ngày càng thấm thía lời Bác dạy là lấy đức làm gốc, nâng cao đạo đức cách mạng bằng cách suốt đời chống chủ nghĩa cá nhân. Bác còn căn dặn: “Chống chủ nghĩa cá nhân không có gì khác là chống chính thói hư tật xấu trong bản thân mình”. Cho nên, suốt đời nâng cao đạo đức cách mạng phải bằng cách chống bằng được chủ nghĩa cá nhân mà Bác gọi là “giặc nội xâm”. “Giặc nội xâm” bao giờ cũng phá từ trong phá ra, nếu không có đủ dũng khí, bản lĩnh để tự rèn luyện cho mình cái đức trong sạch, ngay thẳng, cần, kiệm, liêm, chính thì sẽ gục ngã trước chủ nghĩa cá nhân, ngay cả với Đảng cũng vậy.

Từ những năm 1960, khi đã ngoài 70 tuổi, Bác nói: “Một dân tộc, một đảng, một con người có thể vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, nhưng không phải mãi mãi được như vậy, không nhất thiết được như vậy nếu ngày hôm nay lòng dạ không còn trong sáng nữa”. Lời cảnh báo này của Bác ngày càng trở nên thấm thía. Bác đã nhìn xa, trông rộng, thấy trước những xu thế tiêu cực, những ảnh hưởng xấu có khả năng tác động vào Đảng mà nếu không biết tự bảo vệ mình thì không thể bảo vệ sự nghiệp cách mạng. Do đó, càng chống chủ nghĩa cá nhân quyết liệt bao nhiêu, càng giữ cho được đạo đức cách mạng trong sạch bao nhiêu thì Đảng, trong đó có lực lượng Công an nhân dân, càng vững mạnh bấy nhiêu.

Sức mạnh của chính quy, tinh nhuệ, hiện đại phải được đảm bảo bằng đạo đức - đạo đức vì nhân dân (Ảnh: Nguyễn Công Quân)

Sức mạnh của chính quy, tinh nhuệ, hiện đại phải được đảm bảo bằng đạo đức - đạo đức vì nhân dân

(Ảnh: Nguyễn Công Quân)

Sự ra đời Nghị quyết mới của Đảng, của Bộ Chính trị lần này đối với lực lượng Công an nhân dân có thể coi là tiếp thêm cho lực lượng Công an nhân dân sức mạnh tinh thần, tư tưởng. Bài phát biểu của đồng chí Tổng Bí thư ngày 17-6-2022 tại Hội nghị quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW đã nói rất rõ vì sao lúc này phải ra một nghị quyết như vậy; vì sao phải nhấn mạnh “thực sự trong sạch, vững mạnh” đến vậy. Chính là bởi Đảng lãnh đạo và cầm quyền, Đảng mà không trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên mà không trong sạch, vững mạnh, thì làm sao có khả năng lôi cuốn, lãnh đạo quần chúng nhân dân khi tình hình thời cuộc diễn biến phức tạp và kẻ thù luôn luôn nhòm ngó, phá hoại chế độ như hiện nay. Nghị quyết đã đặt lên hàng đầu vấn đề “thực sự trong sạch, vững mạnh” thì có thể nói đó là thực sự cách mạng. Cách mạng thể hiện ngay trong ánh sáng của đạo đức.

Bài học Đông Âu và Liên Xô sụp đổ đau đớn như vậy chỉ vì suy thoái đạo đức, chỉ vì không trong sạch, vững mạnh. Khi đã mất lòng tin của dân, mất sự ủng hộ của xã hội thì đảng không còn cơ sở đứng vững nữa. Việc nhấn mạnh “thực sự trong sạch” để “thực sự vững mạnh” chính là đảm bảo cơ sở xã hội rộng lớn nhất của Đảng là nhân dân. Vì nhân dân tin vào Đảng, tin vào cán bộ, đảng viên, tin công an là bạn của dân thì công an càng phải chứng tỏ trước dân là mình trong sạch, vững mạnh. Ở đây có một quan hệ rất biện chứng, đó là có trong sạch về đạo đức thì mới vững mạnh về chính trị, tư tưởng, vững mạnh về tổ chức. Ngược lại, chính trị càng vững mạnh, tư tưởng càng tiên tiến, tổ chức càng có hiệu lực thì lại càng chứng minh sự trong sạch về đạo đức. Cho nên, trong sạch đạo đức như một tiền đề tiên quyết để dẫn đến sức mạnh của tổ chức, của tư tưởng, của chính trị. Bài học thực tiễn là phải chống bằng được chủ nghĩa cá nhân mà rõ nhất là chống được quan liêu và tham nhũng. Ngày xưa, Bác Hồ dùng từ “tẩy trừ” - tẩy trừ sạch quan liêu, tham nhũng. Còn Đảng ta bây giờ kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng và hơn thế nữa là chống cả tệ nạn tiêu cực, bởi đó là nguồn gốc đẻ ra tham nhũng. Tiêu cực xét đến cùng cũng là không trong sạch. Do đó, lực lượng Công an nhân dân từ tướng lĩnh cho đến cán bộ, chiến sĩ trẻ phải thấm nhuần tầm quan trọng cốt tử của vấn đề đạo đức. Phải thường xuyên rèn luyện đạo đức, nhân cách để từng cá nhân cho tới tổ chức được “thực sự trong sạch, vững mạnh”. Từ đó làm tròn sứ mệnh cao cả mà Đảng và nhân dân giao phó là “thanh bảo kiếm” và “lá chắn” bảo vệ chế độ.

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo (bên phải) trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo (bên phải) trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô

Đứng về mặt lý luận, “thực sự trong sạch, vững mạnh” nhấn mạnh nội dung quan trọng hàng đầu lúc này là xây dựng và chỉnh đốn Đảng về đạo đức. Đã có một thời chúng ta xem nhẹ đạo đức. Dù không cố ý, nhưng sức hấp dẫn từ lợi ích vật chất của kinh tế thị trường đã làm cho chúng ta có lúc, có nơi quên đi vấn đề rèn luyện đạo đức. Điều đó dẫn đến những hư hỏng, thoái hóa từ đảng viên, cán bộ, chiến sĩ cho tới người dân. Trong hoàn cảnh hiện nay, phải nhấn mạnh thực sự trong sạch, thực sự vững mạnh tức là đề cao nhân tố đạo đức, đề cao sức mạnh đạo đức cách mạng trong chống chủ nghĩa cá nhân, để cuối cùng là bảo vệ được Đảng, bảo vệ nhân dân. Đó là ý tưởng mới, rất sâu sắc đặt ra ở ngay phần đầu Nghị quyết và bao trùm khắp nội dung Nghị quyết. Quán triệt Nghị quyết đó phải biến thành hành động để hơn lúc nào hết từng cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân luôn thường trực bài học tu dưỡng đạo đức “thực sự trong sạch, vững mạnh”.

“Đừng chết chìm trong thông tin mà vẫn đói khát về trí tuệ”

- Nếu như coi vấn đề “thực sự trong sạch, vững mạnh” là sự tôi luyện chất thép thật tốt cho “thanh bảo kiếm” của Đảng thì “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” chính là mài giũa cho “thanh bảo kiếm” đó sắc bén hơn để chiến đấu chống lại kẻ địch và các thế lực chống phá Đảng, Nhà nước và nhân nhân ta, có phải vậy không thưa Giáo sư?

- Đúng vậy! Chính quy, tinh nhuệ, hiện đại là nói về trình độ phát triển của lực lượng Công an nhân dân. Trong tình hình phát triển nhanh và bền vững như hiện nay, Công an nhân dân cần phải chính quy, tinh nhuệ, hiện đại ngay. Nhưng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại là ta còn phát triển cả về tư tưởng chính trị, tổ chức. Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an có nói “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở” đấy là nói đến tổ chức. Vấn đề này lực lượng Công an nhân dân có thể tự hào là làm rất tốt trong quá trình đổi mới tổ chức vừa qua và rất được lòng dân. Chính quy, tinh nhuệ, hiện đại cũng có yếu tố về kỹ thuật, nhất là trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khi công nghệ phát triển thì ta phải đối mặt với rất nhiều vấn đề phi truyền thống, phải đáp ứng được thách thức an ninh phi truyền thống. Lực lượng Công an nhân dân bây giờ phải có đội ngũ chuyên nghiệp, tinh nhuệ, hiện đại để đối mặt với những cuộc chiến trên mạng nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ ổn định trật tự xã hội, bảo vệ ngay cả niềm tin của nhân dân, nhất là không để kẻ địch đầu độc, làm ô nhiễm môi trường tinh thần của thế hệ trẻ. Thông tin hiện nay tràn ngập trên mạng bao gồm cả thông tin thật lẫn giả, xấu, độc. Kẻ địch cũng rất tinh vi khi giữa rất nhiều tin xấu đã “gài” vào một phần tin thật. Nếu người không có bản lĩnh, không có kinh nghiệm sống, nhất là lớp trẻ, rất dễ bị mắc bẫy, chao đảo niềm tin và dễ chạy theo những xu hướng xấu. Hãy nhớ rằng, trong thời buổi hiện nay, giữa sự bùng nổ dữ dội của thông tin thì con người có nguy cơ chết đuối, chết chìm trong thông tin mà vẫn đói khát về trí tuệ. Tức là khi thông tin giả, xấu, độc được trộn lẫn một cách cố ý với thông tin thật thì người ta không thể tìm ra những gì là chân chính, là khoa học, là chân lý và đạo lý. Trách nhiệm của chúng ta, trong đó có lực lượng Công an nhân dân, là tạo ra môi trường lành mạnh để định hướng tư tưởng, hành động và niềm tin cho các tầng lớp nhân dân mà trước hết là thế hệ trẻ.

Chính quy, tinh nhuệ, hiện đại còn là có trình độ phát triển, làm chủ công nghệ ngang tầm quốc tế. Công an nhân dân cũng đã hội nhập quốc tế, do đó yêu cầu phải rất hiện đại. Điều kiện đã thay đổi, yêu cầu ngày một cao, do đó “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” là những yêu cầu về chất lượng của đội ngũ Công an nhân dân từ kỹ thuật, công nghệ, trí tuệ, tư duy và bản lĩnh chính trị. Thế nhưng, phải lưu ý tất cả những yếu tố ấy không thể tách rời đạo đức. Đạo đức luôn luôn đảm bảo cho sự đúng đắn của “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. Kỹ thuật công nghệ hiện đại, người sử dụng khoa học - công nghệ có trình độ cao, nhưng nếu không có đạo đức trong sáng, không vì dân, vì nước, thì không bảo vệ được đội ngũ, không thể bảo vệ được quần chúng nhân dân, thậm chí họ còn có thể quay lại tấn công vào chính tổ chức của mình. Điều này trên thực tế cũng đã xảy ra. Chính vì vậy, hơn bao giờ hết, càng chính quy, càng tinh nhuệ, càng hiện đại thì càng phải có đạo đức trong sáng, hết lòng vì dân, vì nước, chí công vô tư, Tổ quốc trên hết, dân tộc lên trên hết. Thậm chí còn cần phải hy sinh những thứ cá nhân khi cần thiết, có dũng khí và bản lĩnh vượt qua những ích kỷ, vụ lợi. Tuyệt đối không vô cảm, không thấy đau đớn trước nỗi khổ của nhân dân mà dửng dưng trước cái ác như một kẻ đứng ngoài cuộc. Đó là sự băng hoại, thiếu vắng của đạo đức.

Khi xây dựng lực lượng Công an nhân dân “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” thì càng thấy rõ mối liên hệ mật thiết với đạo đức. Và luôn luôn phải nhớ, dù công nghệ kỹ thuật có hiện đại đến đâu cũng không thể thay thế được con người, vì đó chính là sản phẩm của trí tuệ con người, do con người làm chủ. Có thể nói, công nghệ càng hiện đại bao nhiêu, xã hội càng đứng trước thách thức về đạo đức bấy nhiêu. Hơn lúc nào hết, vấn đề đạo đức trong Đảng, trong lực lượng Công an nhân dân, trong xã hội càng trở nên quan trọng. Đạo đức chính là công cụ hỗ trợ, bảo vệ đầy hiệu quả để những người sử dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại làm những điều đúng đắn, không lợi dụng sức mạnh công nghệ làm những việc bất minh. Sức mạnh của chính quy, tinh nhuệ, hiện đại phải được đảm bảo bằng đạo đức - đạo đức vì nhân dân.

Sự hài lòng của dân là thước đo năng lực, uy tín của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân

- Theo Giáo sư, để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW, lực lượng Công an nhân dân phải thực hiện những mục tiêu, nhiệm vụ gì?

- Nghị quyết này rất quan trọng bởi nó không chỉ đưa ra một nhận thức mới, một giá trị lý luận mới về trọng trách, vị trí, vai trò của Công an nhân dân mà còn khiến chúng ta nhận thức rõ được trong điều kiện, bối cảnh hiện nay lý do cần phải “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Nhưng để thực hiện được như thế rất cần những quan điểm, chỉ đạo, những mục tiêu cả trước mắt lẫn lâu dài, từ đó có các hệ thống giải pháp thiết thực để thực hiện.

Để thực hiện Nghị quyết thì về quan điểm chỉ đạo Đảng đã nói rất rõ là Đảng lãnh đạo toàn diện, trực tiếp, tuyệt đối các lực lượng vũ trang. Và việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân lúc này là một nhiệm vụ chính trị hết sức hệ trọng để đảm bảo sự phát triển của đất nước ổn định, tích cực, lành mạnh; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thực hiện bằng được nhiệm vụ mang tính quy luật là vừa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vừa kết hợp được sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại. Do đó, lực lượng Công an nhân dân với vai trò “thanh bảo kiếm” và “lá chắn” của chế độ, được Đảng trực tiếp lãnh đạo, tôn trọng sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện nghiêm sự lãnh đạo của Đảng trong hệ thống tổ chức Công an là một yêu cầu rất quan trọng. Bên cạnh đó phải phát huy được sức mạnh của dân chủ gắn với luật pháp, kỷ cương.

Đại hội XIII đã nêu ra một quan hệ nói lên quy luật của đổi mới là “ra sức thực hành dân chủ gắn liền với tăng cường pháp chế, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương xã hội”. Mục đích là để xã hội không rối loạn, để dân chủ mà không rơi vào quan liêu, độc đoán, chuyên quyền, để dân chủ thực chất chứ không phải dân chủ hình thức. Chỉ có dân chủ thực chất thì mới chống được dân chủ hình thức và vi phạm dân chủ. Chúng ta đã xây dựng Dự án Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, mặc dù đã có Quy chế dân chủ cơ sở, có Pháp lệnh dân chủ cơ sở, nhưng chưa đủ, đã đến lúc phải nâng thành một đạo luật về dân chủ cơ sở. Và nếu được Quốc hội thông qua thì nhân dân sẽ có một công cụ đầy hiệu lực để tự bảo vệ mình, bảo vệ chế độ, trong đó trực tiếp là bảo vệ lực lượng Công an nhân dân, huy động được sức mạnh của Công an nhân dân để phục vụ nhân dân. Như vậy, quan điểm của Đảng thể hiện rất rõ trong Nghị quyết này, xây dựng cả tư tưởng, chính trị, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Đó là một hệ thống các vấn đề toàn diện, không thể bỏ sót trong nội dung xây dựng, chỉnh đốn Đảng và ứng dụng vào tổ chức Đảng của lực lượng Công an nhân dân.

Ngoài ra, phải đặc biệt chú trọng đào tạo, bồi dưỡng để đội ngũ cán bộ luôn được làm mới về kiến thức, nâng cao nhận thức, kỹ năng công tác, có bản lĩnh xử lý tình huống để bảo vệ được dân và chống lại kẻ thù của nhân dân. Bên cạnh đó còn làm nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục cho nhân dân. Công an nhân dân phải rất chú trọng công tác dân vận khi hàng ngày phục vụ nhân dân. Tăng cường kiểm soát quyền lực để không rơi vào tha hóa. Có kiểm soát tốt quyền lực thì mới tránh được tình trạng lộng quyền, lạm quyền, lợi dụng chức quyền để làm sai, gây tổn hại đến vật chất và tinh thần của nhân dân, mất thanh danh, uy tín của tổ chức. Như chúng ta đã thấy, chưa bao giờ có một đại hội như Đại hội khóa XIII chưa đi hết nửa nhiệm kỳ mà 7 Ủy viên Trung ương Đảng đã bị khai trừ Đảng, cách chức, cho thôi tham gia Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Như vậy, đó là những giải pháp đồng bộ giữa tư tưởng chính trị với tổ chức, giữa đạo đức với văn hóa để làm cho Nghị quyết này trở thành một cơ hội giúp cho tổ chức Đảng trong Công an nhân dân “thực sự trong sạch, vững mạnh”; để làm cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân thực sự có chuyển biến tích cực về mọi mặt; và cuối cùng là đo cho được hiệu quả niềm tin và sự hài lòng của dân. Đảng ta đã nói, sự hài lòng của dân là thước đo quan trọng nhất về năng lực, hiệu quả, uy tín của cán bộ. Niềm tin của dân với Đảng, với chế độ là tài sản vô giá không được phép đánh mất, không được phép để suy giảm. Có dân là có tất cả, mất lòng tin của dân là mất hết, đó là quy luật của muôn đời. Công an là bạn dân, hàng ngày, hàng giờ tiếp xúc với dân, phục vụ dân, thì càng phải chú trọng tận dụng hết các cơ hội để tự xây dựng mình, tự chỉnh đốn chính mình để phát huy hiệu quả với xã hội - đó là sự mong đợi của Đảng qua Nghị quyết số 12-NQ/TW.

- Trân trọng cảm ơn Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo về cuộc trao đổi này!

(Còn nữa)