Tầm nhìn chiến lược của “Hoàng tử vaccine” Ấn Độ

• Ấn Độ sẽ nối lại việc xuất khẩu vaccine ngừa Covid-19
• Ấn Độ hợp tác với Việt Nam thử nghiệm và sản xuất vaccine Nanocovax
• Ấn Độ vẫn chưa thể xuất khẩu vaccine ra nước ngoài

“Hoàng tử vaccine” Ấn Độ đã đầu tư 800 triệu USD cho “canh bạc” sản xuất vaccine sớm nhất

Bất chấp rủi ro

Khi đó, Adar Poonawalla đã huy động được 800 triệu USD vào cơ sở sản xuất của SII ở Ấn Độ để có thể sản xuất hàng triệu liều vaccine Covid-19 AstraZeneca vẫn đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng. Tổng cộng, SII đã đồng ý sản xuất tới 200 triệu liều vaccine cho 92 quốc gia, như một phần của thỏa thuận với Quỹ Gates và liên minh vaccine Gavi. Trong lúc mạng sống của hàng trăm triệu người dễ bị tổn thương nhất trên hành tinh đang bị đe dọa, SII đã cam kết cung cấp cho các nước nghèo hơn. Nếu thắng “canh bạc” này, Adar Poonawalla sẽ cứu được vô số người và được ca ngợi như một anh hùng trong thời kỳ đại dịch. Gia đình của anh cũng sẽ trở nên giàu có hơn nữa nhờ một hợp đồng cực kỳ quan trọng.

Nhưng đáng nói, tất cả những điều đó đã xảy ra trước khi các cơ quan quản lý cấp phép cho vaccine AstraZeneca. “Nếu các thử nghiệm đối với loại vaccine đó không thành công, SII sẽ sản xuất hàng loạt rồi vứt bỏ hết”, Adar Poonawalla nói với kênh truyền hình Mỹ CNN đồng thời cho biết: “Đó là một rủi ro có tính toán. Thành thật mà nói, tôi không thấy sự lựa chọn nào khác vào thời điểm đó”.

Khi cả thế giới trao tiền và cả sự tin tưởng cho Poonawalla, mọi thứ dường như đang diễn ra theo đúng kế hoạch. Vaccine AstraZeneca đã nhận được sự chấp thuận từ các cơ quan quản lý của Vương quốc Anh vào tháng 12-2020.

Từ nhà chăn nuôi ngựa đến sản xuất vaccine

Có một câu hỏi đặt ra là tại sao một số tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực y tế lại chọn dựa vào gia đình Poonawalla? Đơn giản, rất ít nhà sản xuất vaccine có thể đạt tới quy mô được như SII. Công ty do ông Cyrus Poonawalla, cha của Adar Poonawalla, thành lập cách đây 55 năm. Hiện họ sản xuất 1,5 tỷ liều vaccine mỗi năm để phòng ngừa bệnh sởi, rubella, uốn ván và nhiều bệnh khác. Trọng tâm phân phối của SII là các quốc gia có thu nhập thấp trên toàn thế giới, bao gồm cả Ấn Độ. Adar Poonawalla ước tính rằng, hơn 50% trẻ sơ sinh trên thế giới phụ thuộc vào vaccine được sản xuất tại SII.

Con đường để gia đình Poonawalla trở thành một trong những nhà sản xuất vaccine ưu việt trên thế giới khá… bất thường. Họ đã lai tạo và “đua ngựa thuần chủng” từ những năm 1940, đa dạng hóa sang lĩnh vực dược phẩm, tài chính và bất động sản trong nửa thế kỷ qua. Ông Cyrus Poonawalla hiện là người giàu thứ 7 Ấn Độ với giá trị tài sản hơn 16 tỷ USD, theo Bloomberg. Con trai ông, Adar, đảm nhận vị trí Giám đốc điều hành vào năm 2011 và tập trung vào việc mở rộng ra thị trường quốc tế.

Adar Poonawalla tốt nghiệp ngành nghiên cứu kinh doanh tại Đại học Westminster ở London. Anh cho biết, SII có thể đưa ra quyết định sản xuất vaccine nhanh chóng hơn nhiều công ty khác, vì đây là một doanh nghiệp gia đình. “Sự linh hoạt trong việc có thể quyết định ngay lập tức thực sự là yếu tố thay đổi cuộc chơi chính giúp chúng tôi có thể làm được điều này”, Adar, người có văn phòng là một chiếc Airbus A320 tân trang cho biết.

Adar Poonawalla, CEO của Viện Huyết thanh Ấn Độ quyết định sẽ sản xuất vaccine AstraZeneca ngay từ giai đoạn thử nghiệm lâm sàng

Trở lại tham vọng ban đầu

Sau khi các cơ quan quản lý của Vương quốc Anh phê duyệt vaccine AstraZeneca, Adar bắt đầu cung cấp cho người Ấn Độ và các quốc gia khác. Đến tháng 5-2021, Gavi đã nhận được khoảng 30 triệu liều vaccine từ SII. Nhưng ngay sau đó, người ta thấy rõ Poonawalla đã tính toán sai lầm về những thách thức đi kèm với việc phân phối hàng triệu vaccine vào giữa đại dịch.

Đầu năm 2021, làn sóng dịch thứ hai tấn công Ấn Độ. Lúc đỉnh điểm, quốc gia này ghi nhận hơn 400.000 ca nhiễm mới mỗi ngày. Vào thời điểm đó, Ấn Độ mới chỉ có 2% trong 1,3 tỷ dân số đã tiêm chủng đầy đủ và chính phủ nước này chậm trễ trong việc đặt hàng thêm vaccine. Ấn Độ sau đó đã quyết định ngừng xuất khẩu tất cả các loại vaccine, ngăn cản SII thực hiện các cam kết của mình với quốc tế. “Tôi luôn là một người yêu nước. Nếu đất nước của tôi cần cơ sở của tôi trước tiên, tôi phải làm theo những gì họ nói”, Adar nói.

Hậu quả của việc này là uy tín của “Hoàng tử vaccine” Ấn Độ sụt giảm, một số quốc gia nghèo nhất trên thế giới cũng bị tổn thương do không có nguồn cung vaccine kịp thời. Thế giới cũng nhận thức rõ hơn mối nguy hiểm của việc phụ thuộc quá nhiều vào một nhà sản xuất vaccine.

Đến nay, mặc dù Adar Poonawalla chưa đạt được các mục tiêu cao cả của mình, nhưng vẫn còn cơ hội để anh và SII có thể trở lại đúng hướng. Điều này rất quan trọng nhằm chấm dứt tình trạng bất bình đẳng vaccine trên toàn thế giới. Ấn Độ đã quyết định bắt đầu xuất khẩu vaccine trở lại khi tỷ lệ tiêm chủng của nước này tăng lên. Tính đến tháng 10-2021, quốc gia đông dân thứ hai thế giới này đã dùng hết 1 tỷ liều vaccine Covid-19, trong đó khoảng 90% đến từ SII.

Viện Huyết thanh Ấn Độ cho biết, họ đã tăng sản lượng lên 220 triệu liều mỗi tháng kể từ tháng 10 năm nay. SII cũng đang mở rộng quan hệ đối tác, sau khi ký thỏa thuận với công ty công nghệ sinh học Novavax của Mỹ để sản xuất vaccine Covid-19, đang chờ phê duyệt theo quy định. Họ cũng hợp tác với Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga để sản xuất vaccine Sputnik.