Nhận biết và phòng chống bệnh dịch hạch
(ANTĐ) - Bệnh dịch hạch hiện đang xuất hiện tại phía Tây Trung Quốc làm một số người mắc, trong đó ít nhất đã có 3 người tại tỉnh Thanh Hải tử vong. Đây là một bệnh truyền nhiễm tối nguy hiểm có khả năng lây lan mạnh với tỷ lệ tử vong cao. Các chuyên gia y tế nhận định, tuy dịch bệnh này ít khả năng lây lan sang nước ta song chúng ta cũng không được chủ quan, phải sẵn sàng chuẩn bị các biện pháp phòng chống.
 |
| Chủ động phòng ngừa bệnh dịch hạch phải thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường |
TS. Trần Thanh Dương - Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường - Bộ Y tế cho biết, dịch hạch là một bệnh truyền nhiễm tối nguy hiểm, được xếp vào diện phải kiểm dịch và khai báo quốc tế. Bệnh do trực khuẩn Yersinia pestis gây ra, lưu hành trong quần thể động vật thuộc những loài gặm nhấm (chủ yếu là chuột) và bọ chét ký sinh trên chúng. Bệnh lây truyền sang người qua trung gian bọ chét nhiễm khuẩn.
ở Việt Nam, bệnh dịch hạch thường phát triển mạnh vào mùa khô, phù hợp với mùa phát triển của chuột và bọ chét. Tuy nhiên, dịch cũng được ghi nhận vào các thời gian khác trong năm kể cả trong mùa mưa. Bệnh dịch hạch ở người gồm các thể bệnh: thể hạch, thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi và thể màng não, thường gặp hơn cả là thể hạch (chiếm hơn 90% các thể bệnh).
Thể hạch biểu hiện bằng phát bệnh đột ngột, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ, đau bụng, buồn nôn và đau đầu. Sau đó, bệnh chuyển sang giai đoạn toàn phát với các triệu chứng đặc trưng là nhiễm khuẩn, nhiễm độc và sưng hạch. Hạch có thể to bằng ngón tay cái hoặc bằng quả trứng gà, lúc đầu đau và cứng chắc, sau đó, hạch mềm hóa mủ. Thể hạch có thể tiến triển thành nhiễm khuẩn huyết, thể phổi hoặc viêm màng não thứ phát. Nếu không được điều trị sớm và thích hợp, thể hạch rất dễ tiến triển đột ngột thành nhiễm khuẩn tối cấp với sốt cao 40 - 41 độ C, tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm độc, huyết áp giảm, mạch nhanh, nhỏ, vật vã, rối loạn tinh thần, hôn mê, thường bệnh nhân chết trong vòng 3 - 5 ngày.
Thời gian ủ bệnh của bệnh dịch hạch từ 1-7 ngày, có thể kéo dài thêm vài ngày ở người đã được tiêm phòng. Bệnh dịch hạch thể phổi tiên phát thường có thời kỳ ủ bệnh ngắn hơn từ 1 - 4 ngày.
TS. Trần Thanh Dương khuyến cáo, mọi người đều có thể cảm nhiễm đối với bệnh dịch hạch. Miễn dịch sau khi khỏi bệnh là tương đối, không bảo vệ được nếu bị nhiễm một lượng lớn vi khuẩn. Để phòng, chống dịch, ở những địa phương có dịch hạch lưu hành và những vùng có nguy cơ khi chưa có dịch phải thường xuyên theo dõi kết quả giám sát dịch tễ học dịch hạch để chủ động phòng chống. Tập huấn phòng chống dịch hạch cho tuyến cơ sở, màng lưới cộng tác viên. Tuyên truyền giáo dục cộng đồng thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, bố trí và sắp xếp vị trí cũng như cấu trúc nhà ở và nhà kho hợp lý, quản lý lương thực, thực phẩm, diệt chuột, bọ chét, khi thấy chuột chết bất thường phải khai báo ngay với y tế cơ sở. Các hiện tượng sốt, nổi hạch phải đến cơ sở y tế để khám và điều trị. Chuẩn bị sẵn sàng cơ số thuốc điều trị, hóa chất, phương tiện, nhân lực phục vụ chống dịch.
Nguyễn Phan
