Chiến tranh mạng không mới
Mới đây sự xuất hiện những hình ảnh của máy bay chiến đấu J-31 của Trung Quốc “phong cách” F-22 và F-35 của Mỹ không phải là một bất ngờ lớn nhưng cũng tạo sự ngạc nhiên. Chuyên gia Trung tâm Phân tích chiến lược và công nghệ Nga Vasily Kashin cho rằng máy bay chiến đấu mới của Trung Quốc có được nhờ sự thành công của hoạt động gián điệp mạng Trung Quốc. Từng có thông tin vào năm 2009 về vụ bẻ khóa qua mạng vi tính một công ty phát triển F-35, các “tin tặc” từ lãnh thổ Trung Quốc đã thâm nhập vào hệ thống Lầu Năm Góc và trộm khối lượng lớn các dữ liệu về F-35.
Trong thời gian gần đây, con số hệ thống máy tính mạng của các công ty bị tấn công đã gia tăng nhanh chóng, ngay cả các bệnh viện nơi hồ sơ riêng của các bệnh nhân cũng bị lấy đi. Một thí dụ điển hình là cuộc tấn công gây trở ngại 30.000 máy tính của công ty Saudi Aramco, công ty dầu khí quốc doanh vương quốc Arab Saudi hồi tháng 8 vừa qua.
Một ví dụ dễ hiểu nữa: Ngày 17 tháng Giêng năm 1991, trước khi máy bay của lực lượng đồng minh, gồm 34 nước, do Mỹ lãnh đạo, tấn công Iraq, tất cả hệ thống radar của Iraq bỗng chớp chớp vài cái rồi tắt ngúm. Máy bay đồng minh bay vào không phận Iraq như bay vào cõi không người. Không có phát súng phòng không nào bắn lên cả. Quân đội của Saddam Hussein hoàn toàn mất kiểm soát bầu trời của họ. Sau này, người ta được biết, toàn bộ hệ thống máy tính của Iraq lúc ấy, vốn do Pháp trang bị, đều bị Mỹ cài virus.
Trong vài năm trở lại đây, Iran đã là mục tiêu của nhiều vụ tấn công mạng nhằm làm gián đoạn các hệ thống hạt nhân của nước này. Nước Cộng hòa Hồi giáo buộc tội Mỹ và Israel đứng sau các vụ này.
Con bọ mật danh Olympic Games
Chương trình chiến tranh mạng có mật danh Olympic Games manh nha từ năm 2006 khi Tổng thống Mỹ khi đó là ông George W.Bush nhận thấy vài lựa chọn khả thi trong việc đối phó với Iran. Theo tiết lộ chấn động từ tờ New York Times, lo ngại nhiên liệu hạt nhân có thể được sử dụng theo cách khác bên cạnh việc tạo ra điện năng, đó là hình thành một kho dự trữ mà Iran có thể được làm giàu thành nguyên liệu chế tạo bom nguyên tử, chính quyền Bush đã xem xét các lựa chọn quân sự nhưng ngại chúng có thể kích động một khu vực vốn trong tình trạng chiến tranh và sẽ mang lại những hậu quả khó lường.
Cùng với các quan chức tình báo, tướng James E.Cartwright đã trình bày một ý tưởng hoàn toàn mới mẻ dính líu đến một vũ khí ảo tinh vi hơn rất nhiều so với những thứ mà Mỹ tạo ra trước đó. Đó là chương trình “Olympic Games” với sự phối hợp giữa Cục An ninh Quốc gia Mỹ (NSA), CIA và Israel với chi phí hàng trăm triệu USD. Mục tiêu của chương trình là giành quyền kiểm soát hệ thống máy tính công nghiệp của nhà máy Natanz. Điều này đòi hỏi việc vượt qua bức tường điện tử cách ly nhà máy Natanz (nơi nghiên cứu hạt nhân của Iran) và internet. NSA và một đơn vị Israel có trình độ siêu việt về mạng đã phát triển một con sâu máy tính. Đó là một đoạn mã gọi là kẻ mở đường có khả năng cài vào các máy tính được chế tạo bởi công ty Siemens của Đức và một nhà sản xuất Iran, nhằm ghi lại cấu trúc và chuỗi hoạt động thường nhật của máy tính kiểm soát những chiếc máy ly tâm khổng lồ vốn quay với tốc độ cực lớn nằm sâu dưới lòng đất của Iran.
Ngay từ những tháng đầu nhậm chức tổng thống Mỹ, ông Barack Obama đã cho phép, mở rộng đáng kể phạm vi sử dụng vũ khí ảo của Mỹ. Thực tế, cả Israel và Mỹ đều nhắm vào một bộ phận cụ thể của nhà máy, một khu vực quan trọng mà việc nó bị phá hoại có thể khiến chương trình hạt nhân của Iran thụt lùi đáng kể. Đợt cuối cùng trong một loạt những cuộc tấn công, xảy ra vài tuần sau khi Stuxnet bị phát hiện trên toàn thế giới, đã tạm thời loại bỏ gần 1.000 trong số 5.000 máy ly tâm được Iran khởi động nhằm tinh chế uranium.
CyberWar lan rộng
Ban đầu Iran bác bỏ việc những cơ sở làm giàu bị Stuxnet tấn công song sau đó nói họ đã phát hiện virus và kiềm chế nó. Vào năm ngoái, nước CH Hồi giáo này thông báo họ đã thành lập đơn vị quân đội ảo sẵn sàng giao chiến với các kẻ thù trong hình thái chiến tranh internet và chiến tranh mạng. Có bằng chứng cho thấy họ đã phản công, Iran cũng đã bị xem là nơi xuất phát nhiều cuộc tấn công trên mạng. Chẳng hạn như nhóm tin tặc Izz ad-Din al-Qassam Cyber Fighters tuyên bố đã tiến hành một loạt vụ tấn công nhằm vào các ngân hàng lớn của Mỹ.
Gần đây, các tin tặc đột nhập hệ thống máy tính của Văn phòng Quân sự Nhà Trắng (WHMO), cơ quan phụ trách một số hoạt động liên lạc bí mật nhất của chính phủ Mỹ, trong đó nắm giữ dữ liệu về chiếc “vali hạt nhân”, thiết bị điều khiển và kiểm soát vũ khí hạt nhân của tổng thống dùng để liên lạc thường trực với chỉ huy các lực lượng hạt nhân chiến lược trong trường hợp tiến hành một cuộc tấn công hạt nhân. Một cựu quan chức tình báo cấp cao nhận định: “Đây là văn phòng bí mật nhất của Chính phủ Mỹ. Việc mạng máy tính bị xâm nhập có thể gây ra những tổn thất chiến lược nghiêm trọng với nước Mỹ”.
Thực tế, không có quốc gia nào có cơ sở hạ tầng phụ thuộc nhiều vào hệ thống máy tính như Mỹ và do đó nước này dễ bị tổn thương bởi các cuộc tấn công mạng hơn. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta nhấn mạnh rằng nước Mỹ đang đối mặt với mối đe dọa của một cuộc tấn công quy mô lớn trên mạng, có thể gây ra tổn thất về cơ sở vật chất và sinh mạng. Theo ông, hậu quả của cuộc tấn công này có thể so sánh với vụ khủng bố 11-9-2001 và dẫn đến một “trận Trân Châu Cảng trên mạng”. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng kêu gọi Quốc hội thông qua dự luật an ninh trên mạng để bảo vệ đất nước. Bộ An ninh nội địa Mỹ thông báo sẽ thành lập một lực lượng dự bị chiến tranh mạng gồm các chuyên gia an ninh mạng. Một hội thảo có một không hai vừa được tổ chức ở Miami. 570 khách mời bao gồm cả hai thành phần tin tặc và chống tin tặc bàn về hai chủ đề: nguy cơ tin tặc tấn công vào các công ty và chính quyền, và nhu cầu tuyển mộ những hacker “cải biến” để chống lại lực lượng tin tặc phá hoại.
Khả năng cho một Đại chiến mạng thế giới?
Richard Clark, cựu cố vấn về chống khủng bố trong Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, tác giả cuốn Cyber War xuất bản năm 2010, trong một cuộc phỏng vấn, hình dung diễn tiến của cuộc chiến tranh trong tương lai như sau: Khi một nước nào đó tấn công một nước khác, họ sẽ không khai chiến, không cho máy bay cất cánh, không chuyển quân và không nổ súng. Tất cả đều án binh bất động. Tất cả đều im lặng. Chỉ có các chuyên viên ngồi trước máy tính làm việc. Và bỗng dưng, ở nước thù địch bị tấn công, mọi ống dẫn xăng dầu nổ tung và bùng cháy dữ dội; mọi đường dây điện, và cùng với chúng, mọi bóng đèn, từ đèn đường đến đèn nhà, đều tắt ngúm; hệ thống không lưu ở phi trường ngừng hoạt động; máy bay không thể lên hay xuống được; hệ thống điều hành xe lửa cũng bị hư, xe lửa hoặc đứng yên hoặc tông vào nhau rầm rầm; nước trong các hồ chứa ở các thành phố hoặc ngừng chảy hoặc chảy tràn, thành lụt, ở khắp nơi; và mọi hồ sơ chuyển tiền, vay tiền trong ngân hàng đều bị xóa sạch; các máy rút tiền đều bị chết cứng, không ai còn có thể rút tiền được nữa. Tất cả, theo Clark, đều diễn ra trong khoảng 15 phút. Suốt cả 15 phút ấy, kẻ thù vẫn khuất mặt.
Không ai biết cả.
Với xu hướng toàn cầu hóa hiện nay, mọi sinh hoạt đều có tính chất liên lập, khi gây thiệt hại cho nước này, người ta không thể tránh gây thiệt hại cho nước khác, kể cả chính nước của mình. Một cuộc chiến tranh mạng với quy mô lớn có thể gây ra những phản ứng ngược, dẫn đến những hậu quả ngoài ý muốn mà không ai có thể lường trước được. Triển vọng một cuộc chiến tranh mạng lớn, do đó, không dễ xảy ra. Tuy nhiên, người ta không dám hoặc không thể tiến hành chiến tranh mạng với quy mô lớn, thì vẫn có thể tiến hành, và trên thực tế, tiến hành một cách thường xuyên các cuộc tấn công mạng ở quy mô nhỏ; chỉ riêng ở Mỹ, cả hàng chục ngàn vụ mỗi năm, gây không biết bao nhiêu là thiệt hại. Các cuộc tấn công này nhắm đến hai mục tiêu chính: một là phá hoại (đánh sập các trang mạng) và hai là ăn cắp thông tin, từ thông tin quốc phòng đến thông tin thương mại và kỹ thuật.
Giám đốc điều hành hãng sản xuất phần mềm diệt virus Kaspersky Lab có trụ sở tại Maskva (Nga), ông Eugene Kaspersky cho rằng cuộc chiến tranh mạng trên toàn cầu đang ngày càng trở nên tinh vi và nguy hiểm hơn. Ông khẳng định: "Chiến tranh mạng đang ở giai đoạn hoạt động cao nhất và chúng tôi cho rằng nó sẽ leo thang trong năm 2013".
