Hôm 13-5, phát biểu với báo chí trước khi tham dự phiên họp của Ủy ban Ngoại giao và Quốc phòng của Quốc hội, Thứ trưởng Quốc phòng Đài Loan Andrew Yang cho biết, Hải quân Đài Loan sẽ triển khai khinh hạm lớp Chengkung và khinh hạm lớp Kidd tham gia cuộc diễn tập sẽ diễn ra tại vùng biển cách cực nam Đài Loan khoảng 164 hải lý (304km), nơi một tàu tuần tra của Lực lượng Phòng vệ bờ biển Philippines đã bắn chết một ngư dân Đài Loan hôm 9-5.
Đài Loan đã lên án vụ sát hại ngư dân này và yêu cầu chính phủ Philippines xin lỗi chính thức, bắt giữ thủ phạm và bồi thường thiệt hại.
Hôm 11-5, người đứng đầu chính quyền Đài Loan Mã Anh Cửu đã đưa ra tối hậu thư 72 giờ để Philippines trả lời yêu cầu của Đài Loan về vấn đề này. Thời hạn chót sẽ kết thúc vào đêm nay.
Trong phiên họp này, các nhà lập pháp thuộc các đảng phái trong cơ quan lập pháp Đài Loan đã cùng kêu gọi chính phủ có quan điểm cứng rắn với Manila, đồng thời thông qua một nghị quyết cho phép đáp trả Philippines.
Khinh hạm Lafayette và tàu tuần tra Đài Loan rời cảng Cao Hùng, ngày 12/05
Họ cho rằng nếu Philippines không có câu trả lời thích đáng theo tối hậu thư nêu trên, thì quân đội và CGA của Đài Loan sẽ có hành động mạnh hơn để bảo vệ ngư dân đang hoạt động tại các vùng biển tranh chấp, bao gồm cả tổ chức diễn tập quân sự trên biển Đông, xua đuổi các tàu cá của Philippines khỏi vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý mà Đài Loan đã tuyên bố chủ quyền, lục soát tàu cá và bắt giam ngư dân Philippines.
Khi được hỏi về nguyên tắc đối phó khi giáp mặt với tàu chính phủ Philippines, ông Andrew Yang cho rằng Hải quân sẽ không khai hỏa để tránh gia tăng căng thẳng tại khu vực. Tuy nhiên, quân đội sẵn sàng có biện pháp đáp trả và sẽ cho phép các tàu hải quân nhả đạn "nếu cần thiết", ông cho biết thêm.
Phó cục trưởng CGA Cheng Chang-Hsiung còn cho biết, thuyền trưởng của các tàu tuần tra thuộc lực lượng bảo vệ bờ biển được phép ra lệnh sử dụng "vũ khí hạng nhẹ", như súng máy 20mm và 40mm khi tự thấy có nguy cơ xảy ra xung đột quân sự với các tàu Philippines.
Trước đó, hôm 13-5, Hải quân Đài Loan đã triển khai khinh hạm lớp Lafayette đến phối hợp cùng 3 tàu tuần tra của lực lượng Bảo vệ bờ biển được triển khai tại khu vực này. Ngoài khinh hạm Lafayette, Hải quân Đài Loan còn có một khinh hạm lớp Knox thường xuyên tuần tra tại khu vực này.
