- Thủ tướng Tây Ban Nha kiện thẩm phán đang điều tra vợ mình
- Phu nhân Thủ tướng Tây Ban Nha bị tòa án triệu tập
 |
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez |
Vấn đề này được đặt ra khi các nhà lãnh đạo châu Âu gặp nhau tại Brussels (Bỉ) để thảo luận về hợp tác quốc phòng sâu rộng hơn vào tuần tới. Những câu hỏi về việc các quốc gia thành viên EU nên chia sẻ gánh nặng an ninh và khả năng phục hồi như thế nào vẫn là vấn đề được quan tâm hàng đầu. “Chúng tôi hy vọng cam kết của NATO về việc dành 5% ngân sách cho chi phí quốc phòng thực sự đang được đẩy nhanh. Chúng tôi đang chạy đua với thời gian” - Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan Antti Hakkanen cho biết.
Trước đó, tại hội nghị thượng đỉnh hồi tháng 6, các nhà lãnh đạo NATO đã nhất trí tăng chi tiêu cho quốc phòng và an ninh từ mức 2% lên 5% GDP/năm trong thập kỷ tới. Một số quan chức Bắc Âu tin rằng, mục tiêu này với thời hạn năm 2035 là quá ít và chậm. Ngoài ra, châu Âu phải tăng cường chi tiêu quốc phòng vì Mỹ sẽ không thể giúp đỡ mãi. Tuy nhiên, Thủ tướng Tây Ban Nha Sanchez đã từ chối ký vào mục tiêu này. Điều đó khiến ông hứng chịu cơn thịnh nộ của Tổng thống Mỹ - người tuần này đã đe dọa áp đặt mức thuế quan mới để trừng phạt Tây Ban Nha.
Chi tiêu của Tây Ban Nha cho NATO trước năm 2025 chỉ ở mức 1,28% GDP, mức thấp nhất trong số các quốc gia thành viên. Ông Pedro Sanchez lập luận rằng, Tây Ban Nha không cần phải chi tiêu nhiều để đáp ứng các nghĩa vụ của mình. “Việc đảm bảo các đồng minh đóng góp vào nỗ lực chung luôn phụ thuộc vào từng nước thành viên. Không ai có thể nghi ngờ cam kết của Tây Ban Nha đối với NATO. Chúng tôi đã là một đối tác đáng tin cậy trong 40 năm qua” - Bộ trưởng Quốc phòng Tây Ban Nha Margarita Robles phát biểu tại cuộc họp của các Bộ trưởng quốc phòng khối NATO tại Brussels hôm 15-10. Tổng Thư ký NATO Mark Rutte đã cố hạ thấp mức độ nghiêm trọng của cuộc tranh cãi này.
Theo dữ liệu của Ủy ban châu Âu (EC), Tây Ban Nha đang có tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ bất thường, đạt 3,2% vào năm 2024 và dự kiến sẽ tăng trưởng 2,6% trong năm 2025. Trong khi đó, việc ông Donald Trump đe dọa áp thuế quan trừng phạt Tây Ban Nha khiến các quan chức EU bối rối. Về mặt pháp lý, Mỹ không thể áp thuế quan cụ thể đối với một quốc gia thành viên EU vì khối này xử lý các vấn đề thương mại chung. Nhưng điều Tổng thống Mỹ có thể làm là nhắm mục tiêu vào các mặt hàng xuất khẩu của Tây Ban Nha như thịt lợn hoặc rượu sherry. Ông Olof Gill - Người phát ngôn của EC cho biết, thỏa thuận thương mại EU - Mỹ luôn là nền tảng để giải quyết bất kỳ vấn đề thương mại hoặc liên quan nào.
Tuy nhiên, Thủ tướng Tây Ban Nha có thể không quá lo lắng. Cuộc đấu đá đang diễn ra với ông Donald Trump có thể khiến quan hệ giữa Madrid và Washington trở nên khó xử, nhưng những căng thẳng này lại là một điểm tích cực cho ông Pedro Sanchez ở trong nước. Các cuộc thăm dò cho thấy, phần lớn người Tây Ban Nha ủng hộ ông khi ông từ chối tăng mạnh chi tiêu quân sự của Tây Ban Nha.
Nhà khoa học chính trị Pablo Simon tại Đại học Carlos III ở Thủ đô Madrid cho biết, theo truyền thống, Tây Ban Nha không muốn can dự quá mức vào chính sách an ninh quốc tế và giữ thái độ trung lập trong các cuộc xung đột toàn cầu. Quyết định gia nhập NATO năm 1982 của nước này đã gây ra rất nhiều tranh cãi và hàng triệu người đã biểu tình phản đối chính phủ khi ủng hộ cuộc xâm lược của Mỹ vào Iraq năm 2003. “Lập trường của ông Sanchez được người dân trong nước ủng hộ vì nó phản ánh cách tiếp cận thận trọng của người Tây Ban Nha đối với vấn đề quốc phòng. Hơn nữa, ông Donald Trump là nhân vật không được ưa chuộng ở Tây Ban Nha. Xét về góc độ chính trị nội bộ, miễn là người Tây Ban Nha cảm thấy họ đang thực hiện nghĩa vụ của mình với tư cách là một quốc gia, thì đó là một chiến lược chiến thắng” - ông Simon phân tích.
