“Lồng ấp” doanh nghiệp trẻ

ANTĐ - Ấn Độ đang hy vọng tìm được một Nandan Nilekani (nhà đồng sáng lập hãng xuất khẩu phần mềm Infosys) mới hay “phiên bản” của tỷ phú Azim Premji, Chủ tịch Wipro - một trong những công ty dịch vụ công nghệ lớn nhất thế giới bằng cách lập “vườn ươm” doanh nghiệp trẻ nhiều tiềm năng nhưng cũng đầy mạo hiểm.

Ông Saurabh Srivastava (trái), Chủ tịch India Angel Network gặp gỡ chủ doanh nghiệp trẻ ở New Delhi

Một ngày hè thứ bảy ở New Delhi, một nhóm nhân vật quan trọng về công nghệ tranh luận về tương lai của doanh nghiệp trẻ Ấn Độ. Sau khi “quay” 5 đội suốt vài tiếng đồng hồ, nhóm India Angel Network (Mạng lưới Thiên thần Ấn Độ) chấm 2 đội có sự khởi đầu hứa hẹn vào danh sách tài trợ tiềm năng. “Angel Network cố gắng nuôi dưỡng những phát minh và đột phá”, ông Padmaja Ruparel - Chủ tịch của tổ chức này nói. “Những nỗ lực của chúng tôi đang thực sự cầm lái động cơ kinh tế Ấn Độ”.

Saurabh Srivastava, người sáng lập Công ty phần mềm IIS Infotech năm 1989, cho biết ngày trước, ông đã phải chờ đợi hai năm rưỡi để được chính phủ cho phép công ty khởi động. Gần đây, mặc dù Ấn Độ nổi tiếng với ngành công nghiệp phần mềm nhưng đây không phải là môi trường tốt đối với những công ty công nghệ mới nổi. Không giống như ở Silicon Valley, những doanh nghiệp ở giai đoạn “trứng nước” không dễ dàng tiếp cận với vốn, đặt quan hệ với một mạng lưới doanh nhân hay trau dồi những ý tưởng của họ thông qua “vườn ươm”. Giờ các doanh nhân giàu như ông Srivastava thuộc Mạng lưới Thiên thần Ấn Độ đang tìm cách giảm bớt gánh nặng cho thế hệ sau, tạo “lồng ấp” để các doanh nhân trẻ có được sự tư vấn và vay được vốn ban đầu.

Tuy nhiên, “thiên thần đầu tư” - thuật ngữ trong ngành kinh doanh dùng để chỉ các nhà đầu tư ngay từ khi doanh nghiệp còn ở giai đoạn “trứng nuớc” - giống như một trò chơi có giải thưởng cao nhưng đầy rủi ro. Các nhà phân tích cho rằng, không chắc mạng lưới này sẽ tạo được “mẻ thu hoạch” lớn tại Ấn Độ như kiểu ở thung lũng Silicon hay nó sẽ sụp đổ nếu các nhà đầu tư ban đầu bị lỗ quá nhiều. Trong khi bỏ ra khoảng 1 triệu USD, nhà đầu tư chỉ biết đánh cược rằng một khi doanh nghiệp khởi sắc, số tiền thu về sẽ gấp 10 lần kinh phí ban đầu. Mặt khác, các doanh nghiệp trẻ của Ấn Độ vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, đó là cơ sở hạ tầng yếu kém và một hệ thống giáo dục nghèo nàn.

India Angel Network hiểu những cạm bẫy đó. Được thành lập năm 2006, nhóm 175 thành viên này có sự tham gia của các hãng gia công phần mềm khổng lồ Raman Roy và Rajan Anandan, Giám đốc điều hành của Google Ấn Độ. Ông Anandan đã dành phần lớn thời gian làm việc cho McKinsey & Company và Dell tại Hoa Kỳ, sau đó gia nhập Mạng lưới Thiên thần Ấn Độ năm 2006 ngay khi về nước.

Để tính toán đầu tư, nhóm gặp nhau vào thứ bảy trong phòng họp trực tuyến trên khắp Ấn Độ. Họ nghe mỗi bài diễn thuyết của các doanh nhân trẻ ở Ấn Độ và nước ngoài khoảng 20 phút. Sau khi đạt được sự nhất trí, họ giới thiệu cho thành viên lớn hơn đầu tư tiền. Trong 5 năm qua, các nhà đầu tư của Angel đã đầu tư cho 25 dự án, trị giá gần 200 triệu USD cho các doanh nghiệp trẻ, một dữ liệu từ Venture Intelligence, công ty nghiên cứu ở Mumbai cho biết. Riêng ở Mỹ, kiểu đầu tư này, chỉ riêng năm 2010 đã lên tới đỉnh điểm là 20 tỷ USD.

Các ứng viên được coi như đi qua chiếc “máy vắt” bởi mỗi năm có khoảng 200 bài thuyết trình nhưng kết quả đầu tư tài chính thì chỉ đếm trên đầu ngón tay. Như tại một cuộc họp gần đây, diễn giả đầu tiên là 2 sinh viên tốt nghiệp IIT Roorkee, một trường kỹ thuật có uy tín trong nước trình bày ý tưởng phát triển một công ty học tập ảo cho sinh viên đã tốt nghiệp để tăng tính hấp dẫn đối với các công ty đa quốc gia đang hoạt động ở Ấn Độ. Dù đây là nhu cầu lớn ở Ấn Độ nhưng ý tưởng không chú trọng vào giải pháp nên cuối cùng bị loại bỏ vì khó khả thi. Như lời một giám khảo nói: “Quan trọng là chúng ta có thể tăng giá trị cho công ty, tăng giá trị cho Ấn Độ”.