Láng giềng tốt Mỹ và Cuba

ANTĐ - Từng là địch thủ đối đầu gay gắt, quan hệ Mỹ và Cuba đã sang trang mới, nỗ lực trở thành “láng giếng tốt” sau khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mở đại sứ quán và có cuộc hội đàm lịch giữa Bộ trưởng Ngoại giao lần đầu tiên.
Láng giềng tốt Mỹ và Cuba ảnh 1

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez cùng tin tưởng vào tương lai hai nước sau bình thường hóa

Ngay sau lễ thượng cờ Cuba tại Đại sứ quán Cuba ở Thủ đô Washington của Mỹ ngày 

20-7, Ngoại trưởng nước chủ nhà John Kerry đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Cuba Bruno Rodriguez ở trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ nhằm thảo luận việc hợp tác song phương sau khi chính thức bình thường hóa quan hệ. Đây cũng chính là cuộc hội đàm lịch sử trong chuyến thăm đầu tiên của một Ngoại trưởng Cuba tới Bộ Ngoại giao Mỹ kể từ năm 1958. 

Bởi thế, rất dễ hiểu vì sao Ngoại trưởng Kerry khi phát biểu bằng tiếng Tây Ban Nha, ngôn ngữ chính thức của Cuba, ngay sau cuộc hội đàm đã dùng những lời lẽ có cánh để nói về mối quan hệ Mỹ-Cuba sau bình thường hóa. Ông Kerry đã gọi ngày 20-7 là một ngày lịch sử, là ngày để phá bỏ các rào cản để mở ra một khởi đầu mới, đưa hai nước “chung sống như những láng giềng tốt trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau” nhằm hướng tới tương lai với niềm hy vọng.

Có nhìn lại mối quan hệ thăng trầm giữa hai quốc gia chỉ cách nhau khoảng 150 km đường biển ở Tây Bán cầu mới thấy vì sao Ngoại trưởng Mỹ lại tỏ ra phấn khích đến vậy khi nhìn về tương lai hợp tác với Cuba. Suốt hơn nửa thế kỷ qua, sau khi cách mạng Cuba thành công ngày 1-1-1959, Mỹ không chỉ áp đặt cuộc cấm vận hà khắc gây thiệt hại nặng nề mà còn thi hành chính sách thù địch hòng lật đổ chế độ tại đảo quốc này.

Tuy nhiên, khi mà chính sách thù địch và bao vây cấm vận chống Cuba ngày càng lỗi thời và bị cộng đồng quốc tế lên án gay gắt, Mỹ dần có cách tiếp cận mới trong quan hệ với Cuba, đặc biệt là sau khi Tổng thống Barack Obama lên cầm quyền. Chính quyền Tổng thống Obama dần nới lỏng lệnh cấm vận, thay đổi chính sách thù địch chống Cuba.

Trong khi đó, tại Cuba cũng có những thay đổi mạnh mẽ theo hướng thực thi cải cách, mở cửa để hội nhập với thế giới. Đổi mới và mở cửa ở Cuba đã dần thúc đẩy cải thiện quan hệ giữa Cuba và các quốc gia phương Tây, đặc biệt là Mỹ. 

Quan hệ giữa Mỹ và Cuba khi đặt lên “đường ray cải thiện” đã tiến nhanh ngoài dự kiến của những người lạc quan nhất với đỉnh điểm là việc Chủ tịch Cuba Raul và Tổng thống Mỹ Obama hồi tháng 12-2014 cùng tuyên bố về việc hai nước sẽ bình thường hóa quan hệ sau hơn 50 năm đối đầu. Chỉ hơn nửa năm sau tuyên bố này, Mỹ và Cuba đã chính thức bình thường hóa quan hệ, thiết lập quan hệ ngoại giao ở cấp đại sứ.

Bình thường hóa và mở ra chân trời mới cho quan hệ giữa Mỹ và Cuba, song không phải vì thế mà chặng đường phía trước đã hết quanh co khúc khuỷu mà trở ngại lớn nhất là dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận chống Cuba. Ngoại trưởng Rodriguez nhấn mạnh dỡ bỏ hoàn toàn bao vây cấm vận, trả lại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng trái phép Guantanamo… là những bước đi quyết định để thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương Cuba-Mỹ.