Bảo vệ 100% đối với khoảng 91% người gửi tiền
Từ ngày 12/12/2021, hạn mức trả tiền bảo hiểm tiền gửi sẽ là 125 triệu đồng đối với mỗi cá nhân gửi tiền tại một tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo Quyết định số 32/2021/QĐ-TTg ngày 20/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ về hạn mức trả tiền bảo hiểm.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), việc tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm từ 75 triệu đồng lên 125 triệu đồng vào thời điểm này là phù hợp.
Hơn nữa, theo khuyến nghị của Hiệp hội Bảo hiểm tiền gửi quốc tế (IADI), hạn mức bảo hiểm tiền gửi cần bảo hiểm toàn bộ được từ 90% - 95% người gửi tiền được bảo hiểm. Thực tế hiện nay, số người gửi tiền có số dư nhỏ hơn hoặc bằng 125 triệu đồng tại 1.283 tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi là khoảng 65 triệu người, chiếm tỷ lệ khoảng gần 91%.
Như vậy, theo ông Hùng, mức bảo hiểm 125 triệu đồng hiện nay là phù hợp với thông lệ quốc tế, và phù hợp với năng lực tài chính của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam.
Bởi vì, tính đến cuối tháng 9/2021, tổng tài sản của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đạt gần 80 nghìn tỷ đồng, trong đó Quỹ dự phòng nghiệp vụ đạt gần 74 nghìn tỷ đồng. Với năng lực hiện có, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam có thể đáp ứng chi trả ngay lập tức trong trường hợp cần thiết theo quy định của pháp luật.
Mặt khác, theo khuyến nghị của IADI, định kỳ 5 năm một lần, hạn mức bảo hiểm tiền gửi cần được đánh giá lại nhằm đáp ứng mục tiêu chính sách công, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, phù hợp với quy mô tiền gửi tại các ngân hàng, mức độ lạm phát, GDP và GDP bình quân đầu người...
 |
Việc nâng hạn mức bảo hiểm tiền gửi lên 125 triệu đồng thời điểm này là phù hợp |
Theo thống kê tại Việt Nam năm 2019, GDP bình quân đầu người đạt 2.715 USD, tương đương 63 triệu đồng, tăng 4,9% so với năm 2018. Năm 2020, dù bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, GDP bình quân đầu người của Việt Nam vẫn tăng 29,7% so với năm 2019, đạt mức 3.521 USD, tương đương 81 triệu đồng.
Trong khi đó, hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi ở mức 75 triệu đồng từ năm 2017 đến nay đã được 5 năm. Chính vì vậy, việc Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh hạn mức bảo hiểm tiền gửi vào thời điểm này là phù hợp với thực tế tại Việt Nam, cũng như các thông lệ quốc tế về bảo hiểm tiền gửi.
Cần có cơ chế chi trả trong trường hợp đặc biệt
Trên thực tế, hạn mức trả tiền bảo hiểm đã được điều chỉnh tăng dần theo từng thời kỳ, từ 30 triệu đồng (năm 1999), lên 50 triệu đồng (năm 2005), 75 triệu đồng (năm 2017) và tới đây là 125 triệu đồng theo Quyết định số 32.
Việc điều chỉnh tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm để bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người gửi tiền theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế, qua đó góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với hệ thống các tổ chức tín dụng.
Tuy nhiên, theo Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (DIV), thực tiễn xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, đặc biệt là các quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt cho thấy người gửi tiền cần được bảo vệ tốt hơn nữa; đặc biệt trong trường hợp thị trường tài chính có nguy cơ khủng hoảng thì cần có cơ chế về hạn mức trả tiền bảo hiểm trong các trường hợp đặc biệt.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng cơ chế bảo hiểm toàn bộ trong khủng hoảng tài chính, tuy nhiên cơ chế bảo hiểm toàn bộ thường được thực hiện thông qua cam kết chính trị từ Chính phủ (Indonesia, Philippine...).
Do vậy, theo DIV, cần thiết nghiên cứu để đề xuất bổ sung vào Luật Bảo hiểm tiền gửi quy định về việc chi trả trong trường hợp đặc biệt.
Có thể nói, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền là mục tiêu quan trọng nhất trong hoạt động bảo hiểm tiền gửi. Việc bảo vệ người gửi tiền trước hết cần có cơ chế, có cơ sở pháp lý để triển khai.
Do vậy, để việc sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm tiền gửi được đầy đủ, đảm bảo hiệu quả thực thi, cần tiếp tục chủ động nghiên cứu đưa ra đề xuất cụ thể, qua đó bảo vệ một cách tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
