"Giải mã" việc Philippines từ chối viện trợ của EU

ANTD.VN - Căng thẳng giữa Philippines và Liên minh châu Âu (EU) về cuộc chiến chống ma túy lại tiếp tục gia tăng khi Manila tuyên bố từ chối viện trợ của EU trong việc tái thiết thành phố Marawi bị tàn phá trong cuộc chiến chống khủng bố.

Chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte từ chối viện trợ của EU trong việc tái thiết thành phố Marawi 

Thư ký truyền thông của Tổng thống Philippines, ông Martin Andanar ngày 22-10 đã một lần nữa nhắc lại quan điểm của Tổng thống Rodrigo Duterte rằng nước này từ chối nhận các khoản viện trợ của Liên minh châu Âu (EU) trong việc tái thiết thành phố Marawi vừa được giải phóng hoàn toàn khỏi tay các phần tử khủng bố.

Lý do từ chối, theo ông Martin Andanar là “nhiều tổ chức phi Chính phủ đang hành xử như trẻ con ở châu Âu” khi sử dụng viện trợ để can thiệp vào công việc nội bộ của Philippines.

Tuyên bố trên của Thư ký truyền thông Tổng thống Philippines được đưa ra chỉ vài ngày sau khi quân đội và lực lượng an ninh nước này tiêu diệt hết các tay súng Hồi giáo cực đoan để hoàn toàn giải phóng thành phố Marawi sau những trận chiến ác liệt từ ngày 23-5 tới ngày 17-10 vừa qua. Những trận giao tranh dữ dội kéo dài gần 5 tháng ở đây không chỉ khiến hơn 1.000 người thiệt mạng mà còn tàn phá khá nặng nề thành phố Mararawi. 

Với tiềm lực còn hạn chế, chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte phải trông đợi không ít vào viện trợ từ nước ngoài trong việc tái thiết thành phố Marawi nhằm sớm ổn định cuộc sống người dân, tránh nơi đây lại trở thành một điểm “nóng” khủng bố. Từ chối viện trợ của EU, nhưng ông Martin Andanar vẫn khẳng định, Manila vẫn rất hoan nghênh và trân trọng các khoản tài trợ để tái thiết thành phố Marawi.

Chính vì thế việc chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte thẳng thừng từ chối viện trợ của một đối tác lớn như EU cho thấy mâu thuẫn giữa hai bên rất sâu sắc. Mâu thuẫn này đã nảy sinh ngay sau khi ông Rodrigo Duterte nhậm chức Tổng thống cuối tháng 6-2016 và phát động chiến dịch chống ma túy gây tranh cãi.

Nhằm bài trừ tệ nạn ma túy tại Philippines, một trong những quyết định đầu tiên mà ông Rodrigo Duterte lập tức ban hành sau khi chính thức nhậm chức Tổng thống là phát động chiến dịch chống ma túy quy mô toàn quốc và vô cùng khốc liệt. Chỉ tới cuối năm 2016 đã ước tính có hơn 12.500 người thiệt mạng trong cuộc chiến chống ma túy, trong đó có 4.000 trường hợp bị tiêu diệt trong các chiến dịch của lực lượng cảnh sát và nhiều trường hợp bị sát hại bởi những kẻ ám sát giấu mặt.

Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế, đặc biệt là các tổ chức nhân quyền đã lên án chiến dịch chống ma túy mà họ cho là đẫm máu của Tổng thống Rodrigo Duterte. Trong số phản ứng gay gắt và quyết liệt nhất, đòi ông Rodrigo Duterte phải ngừng ngay chiến dịch chống ma túy khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng có Mỹ và EU.

Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn tới mâu thuẫn và căng thẳng ngày càng leo thang giữa chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte và EU - đối tác quan trọng hàng đầu, viện trợ 217 triệu USD cho Philippines trong năm 2016. Hai bên găng nhau tới mức Tổng thống hồi tháng 5 năm nay đã tuyên bố từ chối viện trợ của EU bởi liên minh này gắn nó với chiếc dịch chống ma túy của Philippines, hơn thế ông Rodrigo Duterte còn dọa trục xuất các nhà ngoại giao EU tại Manila nếu đại diện của EU đến Philippines để yêu cầu ông ngừng chiến dịch chống ma túy.

Mâu thuẫn giữa chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte và EU khó có thể được giải quyết nếu hai bên giữ quan điểm của mình. Tuy nhiên, một động thái liên quan rất đáng chú ý là dù tỏ ra cứng rắn khi bên ngoài đề cập tới cuộc chiến chống ma túy, song Tổng thống Rodrigo Duterte ngày 11-10 vừa qua đã ra lệnh cho cảnh sát ngừng hoạt động liên quan tới cuộc chiến ma túy và giao lại việc này cho bộ phận chuyên trách về chống ma túy (PDEA), một cơ quan nhỏ so với lực lượng cảnh sát lên đến 190.000 người.