- Thuế thu nhập cá nhân: Giảm biểu thuế còn 5 bậc, tăng mức giảm trừ gia cảnh, người nộp thuế có lợi gì?
- Giảm trừ gia cảnh: Đề xuất mức 15,5 triệu đồng cho người nộp thuế và 6,2 triệu cho người phụ thuộc
- Trình Quốc hội nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân vào tháng 10/2025
Giảm thuế thuế suất bậc cao để thu hút nhân tài, giảm trốn thuế
Tại Dự thảo mới nhất của Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa gửi Bộ Tư pháp thẩm định, liên quan đến biểu thuế lũy tiến từng phần, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ phương án 2 gồm 5 bậc thuế (giảm từ 7 bậc hiện tại).
Theo đó, mức thuế suất cao nhất được áp dụng là 35%, đối với phần thu nhập chịu thuế trên 100 triệu đồng.
Góp ý cho dự thảo, đa số các ý kiến đồng tình với phương án này. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến đề xuất tiếp tục hạ mức thuế suất tối đa từ 35% như đề xuất xuống 25%, đồng thời giãn cách hợp lý giữa các bậc và điều chỉnh ngưỡng chịu thuế để phản ánh đúng lạm phát nhằm đảm bảo công bằng, đồng thời nâng sức cạnh tranh trong khu vực, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao.
Cụ thể, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An đồng ý quy định 5 bậc thuế như phương án 2, tuy nhiên đề nghị nghiên cứu giảm mức thuế suất ở các bậc, đảm bảo mức cao nhất là 25% để khuyến khích, động viên người nộp thuế
Tương tự, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La cũng cho rằng cần tiếp tục rà soát, đánh giá tác động của từng mức lũy tiến đặc biệt là 2 mức áp thuế là 30% và 35%. “Đây là các mức khá cao sau khi trừ gia cảnh, cần có đánh giá tác động của mức này đối với thu nhập và hành vi của người nộp thuế, nhằm có hiệu quả trong quản lý, giảm thiểu tình trạng trốn, tránh thuế” – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La góp ý.
 |
Nhiều ý kiến đề xuất không áp mức thuế suất thuế thu nhập cá nhân 35% |
Cùng quan điểm, Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP.HCM cho biết, đa phần các ý kiến đều tán thành và góp ý nên bỏ mức thuế suất 35%, chỉ giữ mức thuế suất từ 30% trở xuống để tạo lợi thế cạnh tranh môi trường làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài và các chuyên gia, nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao. Đồng thời, khuyến khích và tạo động lực làm giàu chính đáng, hạn chế gian lận, trốn thuế và chuyển giá, cũng như thu hút thêm các nguồn thu nhập của người lao động nước ngoài.
Về bậc thuế, Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP.HCM tán thành với phương án 2 song cần có điều chỉnh giãn khoảng cách rộng hơn tại các bậc 1 và bậc 2, tăng thêm từ 10 triệu đồng - 15 triệu đồng so với dự thảo.
So sánh với các nước khác trong khu vực, Công ty TNHH Tư vấn thuế Deloitte Việt Nam lại cho rằng biểu thuế hiện tại của Việt Nam đang nằm trong nhóm quốc gia đánh thuế thu nhập cá nhân cao so với khu vực Đông Nam Á.
Cụ thể, về thuế suất, hiện tại thuế suất tối đa của Việt Nam là 35%, tương đương Thái Lan và Philippines, trong khi Singapore chỉ áp dụng 24%, còn Malaysia, Myanmar là 30%.
Trong khi về thu nhập tính thuế tại từng bậc ở Việt Nam lại thấp hơn nhiều so với các nước.
Với lý do trên, Deloitte đề xuất Bộ Tài chính ngoài việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến như dự thảo, thì cần cân nhắc nghiên cứu tăng ngưỡng thu nhập chịu thuế phù hợp hơn với tốc độ phát triển kinh tế của quốc gia, đặc biệt là ở bậc cao nhất. Theo Deloitte, điều này nhằm đảm bảo tăng khả năng cạnh tranh và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đến làm việc tại Việt Nam, đồng thời hỗ trợ lực lượng lao động trong nước.
Nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế suất cao
Công Ty TNHH Thuế Và Tư vấn PwC cũng cho rằng đối với mức thu nhập chịu thuế suất cao nhất, so với mặt bằng chung các nước trong khu vực (như Philippines, Indonesia, Thái Lan, Malaysia) thì mức thu nhập chịu thuế ở Việt Nam đang thấp hơn nhiều lần so với các nước. Do đó, đơn vị này kiến nghị Bộ Tài chính xem xét thêm về mức thu nhập chịu thuế ở mức thuế cao nhất.
Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam đề xuất phương án nâng mức cao nhất chịu thuế suất 35% lên 160 triệu đồng.
Về phía các doanh nghiệp trong nước, Tập đoàn Vingroup và Hiệp hội bất động sản Việt Nam đề xuất thực hiện theo tinh thần phương án 2, tuy nhiên giảm số bậc thuế xuống 4 bậc; đồng thời giảm thuế suất (áp dụng thuế suất 10% cho thu nhập trên 10 triệu đến 30 triệu đồng), tăng phần thu nhập tính thuế/tháng.
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đưa ra kiến nghị điều chỉnh ngưỡng chịu thuế ở bậc 2 và bậc 3 để phản ánh đúng thực tế lạm phát những năm qua.
Cụ thể, Ngân hàng đề xuất bậc 2 điều chỉnh thành 15–45 triệu đồng (hoặc làm tròn 50 triệu đồng), bậc 3 từ 45–75 triệu đồng (hoặc làm tròn 80 triệu đồng). Với các bậc cao hơn (bậc 4 và 5), ngân hàng này cho rằng cũng cần điều chỉnh theo hướng nâng mức chịu thuế để đảm bảo đánh vào thu nhập cao đến rất cao.
Vietcombank dẫn chứng nhiều nước Đông Nam Á đặt ngưỡng thuế suất cao nhất ở mức gấp nhiều lần GDP bình quân đầu người. Cụ thể, Philippines là 17 lần, Malaysia là 36 lần. Với Việt Nam, ngân hàng đề xuất lấy tỷ lệ trung bình 20–25 lần GDP/người. Nếu tính theo GDP bình quân đầu người hiện nay khoảng 4.600 USD/năm, ngưỡng bắt đầu của bậc 5 tương ứng khoảng 200 triệu đồng/tháng.
Ngân hàng Vietcombank phân tích, việc duy trì ngưỡng chịu thuế trong thời gian dài mà không tính đến lạm phát đã tạo ra bất cập là thu nhập danh nghĩa của người lao động tăng nhưng thu nhập thực tế lại không tăng. Tuy nhiên, với chính sách hiện hành, khi thu nhập tăng, đồng nghĩa người lao động vẫn bị đẩy vào bậc thuế cao hơn.
Theo tính toán, trong giai đoạn 2009–2024, lạm phát lũy kế khoảng 55%, song biểu thuế được đề xuất chỉ đơn thuần là gộp các bậc ở biểu thuế cũ (hiệu lực từ 2009) mà không có điều chỉnh tăng ngưỡng chịu thuế. Điều này khiến gánh nặng thuế thực tế lớn hơn so với mức tăng thu nhập. Vì vậy, ngân hàng kiến nghị bậc 4 phải nâng tối thiểu lên 75 triệu đồng, bậc 5 tối thiểu 120 triệu đồng.
