The New York Times cho biết, Cục tình báo Trung ương Mỹ CIA đã phải thừa nhận, Nga và Trung Quốc không bao giờ để cho máy bay không người lái Mỹ xâm nhập vào không phận và trong lãnh thổ của họ để thu thập thông tin tình báo. Vì vậy, nhưng địa điểm này phải là địa bàn hoạt động của gián điệp kiểu cổ điển.
Các quan chức CIA cho biết, sau khi máy bay không người lái được đưa vào sử dụng trong lĩnh vực chống khủng bố, Cục tình báo Trung ương Mỹ đứng trước một thách thức rất lớn. Đó là sự điều chỉnh nhiệm vụ của một số lượng lớn các nhân viên chống khủng bố.
Số nhân viên này cơ bản đều đã trải qua hơn 10 năm làm nhiệm vụ truy bắt các phần tử khủng bố tại các khu vực khác nhau trên thế giới, hiện nay phải tiến hành tái huấn luyện để họ có thể đảm nhận nhiệm vụ gián điệp tại Nga, Trung Quốc và các khu vực được gọi là “mục tiêu cứng”.
“Mục tiêu cứng” là khái niệm dùng để chỉ một số quốc gia cực khó bị xâm nhập và giám sát, ở phạm vi hẹp hơn, nó là Nội các Chính phủ và các cơ quan trực thuộc quan trọng như Bộ quốc phòng, Bộ ngoại giao… Đây là những trọng điểm theo dõi bất biến của CIA trong hàng chục năm qua. Bắc Kinh và Moscow chính là những mục tiêu như vậy.
Trong tuần trước đã phát sinh một sự việc đáng xấu hổ là Cơ quan chống gián điệp Nga đã bắt giữ một nam thanh niên tại Moscow, chỉ đích danh là nhân viên của CIA đang cố gắng chiêu mộ một quan chức Chính phủ Nga để làm gián điệp cho Mỹ. Đài truyền hình Trung ương Nga liên tục liên tục phát sóng những hình ảnh công khai về các hoạt động gián điệp của Mỹ.
Với những căn cứ quân sự nằm sâu trong nội địa, không một loại UAV nào có thể xâm nhập được
10 năm qua, Cục tình báo Trung ương Mỹ đã xây dựng và tu sửa một số cơ sở bí mật rất lớn ở Kabul và Baghdad để dung nạp và huấn luyện hàng trăm nhân viên công tác bí mật trẻ tuổi. Rất nhiều người trong số họ lần đầu tiên thực hiện các công tác bí mật ở hải ngoại.
Tổng thống Mỹ Obama đã từng thừa nhận, cuộc chiến trong bóng tối của Mỹ vẫn phải tiếp tục tiến hành, mà CIA chính là trụ cột trong cuộc chiến này. Chính phủ Mỹ hy vọng, theo đà biến đổi của trọng tâm chiến lược từ khu vực Trung Đông và lĩnh vực chống khủng bố sang các khu vực và lĩnh vực khác, CIA sẽ có những sự điều chỉnh cần thiết để bắt kịp yêu cầu nhiệm vụ.
Không chỉ đối với CIA, các cơ quan tình báo khác cũng vẫn phải sử dụng các nhân viên tình báo cổ điển, ví dụ như ngay cả khi họ sử dụng các phương tiện gián điệp tiên tiến thì vẫn phải có người điều khiển và xử lý những sự cố phát sinh của nó.
Năm 2006, tình báo Nga FSB đã bắt giữ 4 người đàn ông Anh bị cáo buộc là nhân viên của Cơ quan tình báo đối ngoại Anh Mi-6, tiến hành các hoạt động gián điệp tại Moscow bằng cách rải các hòn đá gián điệp ngụy trang khéo léo trên đường phố Moscow, theo dõi hoạt động của các cơ quan đầu não của Nga.
FSB đã theo dõi một người đàn ông thường xuyên đi ngang một tảng đá kỳ lạ trên đường phố Moscow, thỉnh thoảng anh ta lại đá vào nó một cái. Có lẽ, dụng cụ này đã gặp trục trặc và hoạt động không ổn định nên người đàn ông này đã đá vào nó để kiểm tra. Tảng đá được FSB mang đi chụp X-quang và kết quả thật bất ngờ, bên trong nó là các dụng cụ điện tử phục vụ cho mục đích gián điệp.
Tháng 9 năm ngoái, một một tốp 8 - 10 người đàn ông châu Á đã bị tình nghi do thám căn cứ tên lửa hạt nhân chiến lược của Mỹ ở Wyoming. Nhóm người này đã dừng xe trước cổng căn cứ, đề nghị cho dùng nhờ Toilet của nhà khách căn cứ. Tiếp theo, họ bắt đầu lân la làm quen và ngỏ ý muốn chụp ảnh cùng các sĩ quan không quân để tạo không khí thân mật. Sau đó, các vị khách khả nghi này đề nghị được chụp ảnh dãy tên lửa sát cổng căn cứ nhưng đã bị từ chối.
Nhân viên tình báo Anh đá vào hòn đá gián điệp trên đường phố Moscow
Ngày 26/02/2004, 2 quan chức ngoại giao Trung Quốc đã bị chặn lại bên ngoài Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos ở bang New Mexico. Hai quan chức ngoại giao trú tại tổng lãnh sự Trung Quốc ở Los Angeles này bị chặn lại, khi đang điều khiển một chiếc xe thuê chạy rất nhanh qua một trạm kiểm soát an ninh, sau đó 2 quan chức này đã bị áp giải rời khỏi khu vực trên.
Con đường mà họ đi không phải là đường dành cho công chúng mà nó chạy qua 2 khu vực rất nhạy cảm là phòng thực nghiệm quốc gia Los Alamos, còn gọi là cơ sở lắp ráp quan trọng thuộc khu công nghệ 18 (Critical Assembly Facility) và cơ sở nghiên cứu plutonium thuộc khu công nghệ 55 (Plutonium Research Facility). Đây đều là các cơ sở nghiên cứu vu khí hạt nhân bí mật.
Nhân viên tình báo Trung Quốc còn bị phát hiện ở khu vực Fort Greely, bang Alaska khi đang theo dõi một trong 2 căn cứ tên lửa đánh chặn thuộc hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ. Căn cứ tên lửa thứ 2 nằm ở California cũng là mục tiêu thu thập tin tức tình báo trọng yếu của tình báo Trung Quốc.
Tất cả những khu vực nhạy cảm này không thể có một loại vệ tinh gián điệp, UAV trinh sát nào có thể xâm nhập để tiến hành theo dõi được, chỉ có sử dụng con người hoặc là làm nội tuyến, hoặc là tìm cách gắn các thiết bị quay lén, nghe trộm xâm nhập vào hệ thống mới có thể giám sát được.
Điều này chứng tỏ, tuy trong thời đại bùng nổ thông tin, tràn ngập các phương tiện trinh sát, giám sát và tự động thu thập thông tin nhưng yếu tố con người vẫn mang tính chất quyết định. Có thể khẳng định, trong một số lĩnh vực, không một loại máy móc nào có thể thay thế được gián điệp kiểu cổ điển.
