Nhóm thanh sát viên của Liên Hơp Quốc và Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW) với khoảng 20 người đã đến Syria từ hôm thứ 3 tuần trước (1-10) để kiểm tra, khảo sát tình hình và chính thức bắt đầu quá trình tiêu hủy vũ khí vào 6-10.
Do tính nhạy cảm của vấn đề, một quan chức bộ Liên Hợp Quốc đề nghị giấu tên cho biết, thiết bị sản xuất vũ khí bao gồm nhiều máy trộn và nạp hóa chất cùng một số thiết bị lưu động khác. Vị quan chức này cũng cho biết thêm Syria phải chịu trách nhiệm trong hoạt động tiêu hủy kho vũ khí, trong khi nhóm thanh tra OPCW sẽ tiến hành theo dõi, giám sát và xác minh vũ khí được tiêu hủy.
Phái đoàn thanh sát viên LHQ tới Syria để tiêu hủy kho vũ khí hóa học
Được biết, nhóm thanh sát viên có thể sử dụng nhiều cách thức để tiêu hủy, bao gồm cả các cách thô sơ như dùng búa tạ để phá vỡ bảng điều khiển hoặc dùng xe tăng để nghiền nát tên lửa mang đầu đạn hóa học. Tuy nhiên, viêc tiêu hủy số vũ khí dùng trong chiến đấu thì tốn kém và mất nhiều thời gian hơn, chẳng hạn như nung trong lò kín ở nhiệt độ cực cao hoặc hóa lỏng.
Đây mới chỉ là bước khởi đầu trong quá trình phức tạp loại bỏ khoảng 1.000 tấn vũ khí hóa học trong các cơ sở sản xuất và các kho dự trữ vũ khí ở Syria, nằm rải rác tại 45 địa điểm trên khắp cả nước. Trước đó, Damascus được cho là đã phát triển chương trình hóa học từ những năm 1980-1990, xây dựng một kho vũ khí hóa học lớn, trong đó có loại khí lưu huỳnh mù tạt và chất độc thần kinh sarin.
Nhiệm vụ giải trừ vũ khí trên xuất phát từ một vụ tấn công chết người hôm 21-8 ở ngoại ô thủ đô Damascus, nơi mà các thanh sát viên vũ khí hóa học Liên Hợp Quốc xác nhận rằng chất độc thần kinh đã được sử dụng khiến hàng trăm người thiệt mạng, trong đó có nhiều trẻ em. Mỹ và các đồng minh phương Tây đổ lỗi cho chính quyền Syria và bắt họ phải chịu trách nhiệm, trong khi chính quyền của tổng thống Assad lại cáo buộc phiến quân nổi dậy thực hiện vụ tấn công này.
