Chống ngộ độc bằng than hoạt
(ANTĐ) - “Rất nhiều bệnh nhân bị ngộ độc nhập viện trong tình trạng rất nặng, mà nếu được sơ cứu thì sẽ không phải chịu hậu quả thảm khốc đến như vậy” - PGS.TS Nguyễn Thị Dụ (nguyên Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai) cho biết.
Than hoạt - lựa chọn tối ưu
Trong phác đồ điều trị ngộ độc đường tiêu hóa mấy năm gần đây của Trung tâm Chống độc đều có một loại thuốc thiết yếu: Than hoạt dạng nhũ. Vậy nhưng không phải ai cũng mua được thuốc này tại các cửa hàng dược phẩm, thậm chí nhiều dược sĩ còn không biết là có một loại thuốc như vậy!
Ngộ độc cấp đường tiêu hóa là một cấp cứu thường gặp. Chỉ tính riêng tại Khoa Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, mỗi năm có tới 1.500-1.800 bệnh nhân ngộ độc, trong đó 90% là ngộ độc qua đường tiêu hóa. Để xử lý các trường hợp này, song song với việc phải sử dụng thuốc giải độc đặc hiệu cũng như các biện pháp cấp cứu kịp thời thì việc loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể là hết sức cấp bách. Than hoạt là loại bột đen mịn được y học thế giới thừa nhận là có tác dụng gắn với các chất độc, đồng thời làm ngừng tác dụng của chất độc. Vì vậy, than hoạt được chỉ định với mục đích hấp thụ các chất độc, nhằm ngăn chặn chất độc xuyên qua thành ruột vào máu. Sau đó, bệnh nhân sẽ dùng thuốc nhuận tràng để tẩy chất độc theo phân ra ngoài.
Cần có trong tủ thuốc gia đình
| “Mỗi gia đình nên có một lọ thuốc để đề phòng mỗi khi bất trắc. Khi uống vào cơ thể, than hoạt sẽ bao bọc lấy chất độc, không cho chất độc tan vào máu, vào các niêm mạc, bệnh nhân sẽ được bảo vệ bước đầu trước khi được đưa tới bệnh viện cấp cứu. Thuốc này cũng đặc biệt tốt đối với những người hay đi biển có nguy cơ bị ngộ độc cá nóc: Khi bắt đầu có triệu chứng tê lưỡi thì ngay lập tức uống than hoạt”… |
Tại Việt Nam, than hoạt đã được Bộ Y tế đồng ý cho sản xuất dưới dạng nhũ dựa theo kết quả của một đề tài nghiên cứu cấp Bộ dưới cái tên Antivois B.Mai. Theo PGS. TS Nguyễn Thị Dụ, trước khi có loại thuốc dạng nhũ này, Trung tâm Chống độc đã sử dụng dạng than hoạt bột để điều trị cho bệnh nhân. Phải đối mặt với rất nhiều ca “nước sôi lửa bỏng”, tính mạng con người được giành giật trong gang tấc, những người làm công tác chống độc hiểu rất rõ về sự quý giá của thời gian. Dạng than hoạt bột đã nhanh chóng bộc lộ nhiều nhược điểm nên than hoạt dạng nhũ là lựa chọn tốt nhất.
“Than hoạt dạng nhũ được đóng thành lọ, bao gồm các thành phần gồm hoạt tinh chế, Sorbitol và một số tá dược với tỷ lệ thích hợp. Thuốc có mùi thơm, vị hơi ngọt, dễ uống…, thích hợp cho cả trẻ em” - TS Dụ cho biết. Bất kỳ trường hợp ngộ độc đường tiêu hóa nào cũng có thể sử dụng loại thuốc này.
Đỏ mắt đi tìm
Thế nhưng, vì không ai cũng biết đến tầm quan trọng của loại thuốc này, nên thời gian vừa qua, việc sản xuất thuốc cũng chỉ ở mức cầm chừng, chủ yếu được sử dụng trong các cơ sở y tế. “Công ty Dược Bình Định được Bộ Y tế đồng ý cho phép sản xuất loại thuốc này, nhưng hiện nay chúng tôi được biết là họ có thể sẽ ngừng sản xuất do tiêu thụ chưa tốt. Vì thế, chúng tôi rất lo lắng, bởi đó là thiệt hại lớn của người dân. Có thể Trung tâm sẽ dùng giải pháp trước mắt là phối hợp với Khoa Dược của Bệnh viện Bạch Mai sản xuất để sử dụng trong khuôn khổ bệnh viện ” - TS Dụ nói.
Được biết, đây là bài thuốc được Bộ Y tế đánh giá là rất an toàn, tất cả những người ngộ độc qua đường tiêu hóa đều có thể sử dụng được. Sau khi uống bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn, không nôn, không chướng bụng và không thấy xuất hiện tác dụng phụ của thuốc (chỉ có một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân có táo bón).
Phương Dung
