Bộ Tài chính không muốn bỏ bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới

• VCCI đề xuất chủ xe máy không phải mua bảo hiểm bắt buộc
• Cử tri nhiều địa phương kiến nghị bỏ quy định “bắt buộc mua bảo hiểm xe máy”

Hầu hết các nước đều áp dụng

Cụ thể, Bộ Tài chính cho rằng, theo quy định pháp luật hiện hành, xe cơ giới (bao gồm cả ô tô, xe mô tô, xe gắn máy) được xác định là nguồn nguy hiểm cao độ (khoản 1 Điều 601 Bộ Luật dân sự).

Còn theo quy định tại Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 nêu rõ: "Bảo hiểm bắt buộc là sản phẩm bảo hiểm nhằm mục đích bảo vệ lợi ích công cộng, môi trường và an toàn xã hội".

Bảo hiểm bắt buộc bao gồm bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Chính phủ được giao quy định chi tiết về điều kiện bảo hiểm, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu đối với bảo hiểm bắt buộc.

Bộ Tài chính cũng cho biết, hầu hết các nước đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy và thậm chí có quốc gia áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm cả các nước phát triển có số lượng xe mô tô, xe máy thấp như Mỹ (khoảng 8 triệu xe), EU (11,6 triệu xe) hay các nước đang phát triển có số lượng lớn xe mô tô, xe máy tham gia giao thông như Ấn Độ (221 triệu xe), Trung Quốc (trên 90 triệu xe), Indonesia (110 triệu xe), Thái Lan (22 triệu xe).

Hơn nữa, để bảo đảm thực hiện, nhiều quốc gia như Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore,… đã có quy định việc tham gia giao thông khi không có bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba là bất hợp pháp và có thể áp dụng hình phạt tù trong trường hợp tái phạm, vi phạm nhiều lần.

Tại Việt Nam, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bao gồm cả ô tô, xe máy) được thực hiện đến nay đã 34 năm (từ năm 1988 theo Quyết định của Hội đồng Bộ trưởng).

Hiện nay mô tô, xe gắn máy vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam. Theo số liệu thống kê của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, tổng số xe máy đã đăng ký tính đến ngày 14/10/2020 là 72 triệu xe, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn.

Căn cứ quy định pháp luật, kinh nghiệm quốc tế và thực tế triển khai, Bộ Tài chính vẫn đề xuất giữ nguyên quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới do pháp luật có liên quan (Luật Giao thông đường bộ) quy định xe cơ giới bao gồm cả xe ô tô, xe máy.

Về đề xuất xem xét bỏ bắt buộc đối với bảo hiểm xe máy, Bộ Tài chính cho biết Bộ này đang rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị định về bảo hiểm bắt buộc nhằm đồng bộ với Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15.

“Trường hợp Bộ Tư pháp là cơ quan thẩm định thấy có đầy đủ cơ sở pháp lý để bỏ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với chủ xe máy, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ thống nhất bỏ quy định này” – Bộ Tài chính cho hay.

Bộ Tài chính đề xuất tiếp tục giữ bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe máy

Đơn giản hóa thủ tục, tăng mức hỗ trợ, bồi thường

Tại hồ sơ dự thảo Nghị định về bảo hiểm bắt buộc, về cơ bản Bộ Tài chính kế thừa các quy định tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP, đồng thời đề xuất nhiều quy định giúp tăng tỉ lệ chi bồi thường đối với bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy.

Trong đó, về giảm phí bảo hiểm, Dự thảo Nghị định đã bổ sung quy định tỉ lệ giảm phí 15% đối với các xe có lịch sử bồi thường thấp để tạo chủ động của doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro (trước đây không có quy định về giảm phí).

Về tăng mức bồi thường bảo hiểm, do năm 2021, Nghị định 03/2021/NĐ-CP của Chính phủ vừa tăng mức trách nhiệm bảo hiểm từ 100 triệu đồng/người/vụ lên 150 triệu đồng người/vụ, do đó, cần có thời gian đánh giá dựa trên tình hình triển khai thực tế trong giai đoạn từ 04 đến 05 năm tới.

Do vậy, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu phương án tăng mức trách nhiệm trong thời gian tới trên cơ sở đánh giá đầy đủ kết quả triển khai, tình hình thị trường, xu thế, lợi ích và các rủi ro liên quan.

Bộ Tài chính cũng đề xuất tăng tỉ lệ chi hỗ trợ nhân đạo từ 25% lên 30%, nhằm tăng cường hơn nữa chi hỗ trợ nhân đạo trong trường hợp tai nạn thuộc loại trừ trách nhiệm bảo hiểm hoặc không thuộc phạm vi bồi thường.

Dự thảo Nghị định cũng đã thu hẹp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo hướng chỉ loại trừ trách nhiệm bảo hiểm trong trường hợp lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức trị số bình thường theo hướng dẫn của Bộ Y tế (Theo quy định tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP, lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn gây tai nạn sẽ không được bồi thường bảo hiểm).

Dự thảo Nghị định đã kế thừa quy định về hồ sơ bồi thường bảo hiểm tại Nghị định số 03, theo đó cắt giảm 2/5 chứng từ, tài liệu chứng minh thiệt hại về sức khỏe, tính mạng; chỉ thu thập tài liệu của cơ quan Công an có thẩm quyền trong trường hợp tử vong, đồng thời quy định rõ thời hạn cơ quan có thẩm quyền phải cung cấp tài liệu cho doanh nghiệp bảo hiểm; bổ sung biên bản giám định xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất được thống nhất giữa doanh nghiệp bảo hiểm và chủ xe, người lái xe quy định nhằm đẩy nhanh tốc độ giải quyết bồi thường bảo hiểm.

Bộ Tài chính cũng đề xuất bổ sung trách nhiệm của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam trong việc công khai thông tin về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới tại dự thảo Nghị định.