Bí ẩn cao “Linh Miêu”

(ANTĐ) - Dù đã cố công tìm kiếm, lục lọi thông tin từ muôn vàn nguồn gốc khác nhau nhưng tôi cũng không rõ chính xác từ bao giờ, mèo - một loài vật thân thiết với con người lại được đem ra làm thịt và trở thành món nhậu khoái khẩu. Càng khó hiểu hơn khi người ta quy kết, mèo chính là con hổ con và đem róc xương mèo nấu cao để mong “mạnh như hổ”.

Chuyện vui Tết con mèo:

Bí ẩn cao “Linh Miêu”

(ANTĐ) - Dù đã cố công tìm kiếm, lục lọi thông tin từ muôn vàn nguồn gốc khác nhau nhưng tôi cũng không rõ chính xác từ bao giờ, mèo - một loài vật thân thiết với con người lại được đem ra làm thịt và trở thành món nhậu khoái khẩu. Càng khó hiểu hơn khi người ta quy kết, mèo chính là con hổ con và đem róc xương mèo nấu cao để mong “mạnh như hổ”.

Cao mèo tràn lan trên mạng

Chỉ cần nhấp chuột máy tính, vào trang tìm kiếm Google và đánh từ  khóa “cao mèo đen” là hàng loạt các lời rao bán cao mèo hiện ra cùng những lời mời chào hấp dẫn. Trên bất kể kết quả nào, chúng ta cũng đọc được hàng chữ in đậm ngay đầu trang: Cao mèo đen thật 100%.

Công dụng của cao mèo được quảng cáo chẳng khác nào thần dược: “Trị mỏi đầu gối, lưng, chân tay, bổ thận, cường dương, mạnh gân cốt, bổ dưỡng gân cốt, trục phong hàn, phòng ngừa loãng xương, phù hợp với những người hay đau mỏi xương khớp, thể trạng yếu, kém ăn, cơ thể suy nhược ở người mới ốm dậy, đau nhức gân xương, kinh nguyệt không đều, trẻ em còi xương, xanh xao, biếng ăn, phụ nữ sau khi sinh, rất tốt cho người cao tuổi...”.

Bên dưới không quên niêm yết thông báo: Lưu ý cao nấu có thời gian và số lượng có hạn nên nếu không đáp ứng được nhu cầu kịp thời của quý khách, mong quý khách thông cảm”. Tôi nhấc điện thoại lên gọi theo số 0983.313… Ở đầu dây bên kia, một người tự xưng tên Hoàng nói giọng khê đặc: “Đang sẵn hàng. Nếu cần thực sự thì hãy hỏi giá, không thì thôi!”. Vờ như khách hạng VIP, không tiếc tiền mà chỉ sợ mua đồ rởm, chúng tôi yêu cầu được đến tận xưởng xem hàng. Qua một phút ngần ngại, cuối cùng người này cũng đồng ý cung cấp địa chỉ xưởng nấu cao của mình.

Xưởng nấu cao… tại gia của Hoàng thực chất là một căn nhà cấp 4 với một khoảnh sân rộng nằm ở vùng ven ngoại thành. Cảm giác đầu tiên chúng tôi ngửi thấy là mùi tanh lành lạnh của thịt mèo, mùi hôi nồng của nhiều thứ phế phẩm ngổn ngang ngay đầu cống. Trong sân, một chiếc nồi cỡ to đặt ở đó. Củi đốt vứt ngổn ngang chưa được thu dọn. Hoàng là một người đàn ông trung niên, râu tóc bờm xờm, tiếp chúng tôi với thái độ dè dặt, ngần ngại. Sau một hồi ngó nghiêng ra vẻ “sành sỏi”, tôi mở lời: “Lấy đâu ra nhiều mèo đen để làm cao thế ông anh? Cao rởm là bọn em không mua đâu”. Người đàn ông trả lời vẻ khó chịu: “Bọn anh có nguồn riêng, em muốn lấy bao nhiêu cũng có. Anh là người làm ăn có uy tín, lâu dài nên em không phải lo”.

Hệ lụy từ lời đồn

Nhiều loại cao không rõ nguồn gốc, xuất xứ bị thu giữ
Nhiều loại cao không rõ nguồn gốc, xuất xứ bị thu giữ

Mang những thông tin cùng sự cảm nhận từ xưởng nấu cao trên, chúng tôi tìm gặp đến Vũ - người bạn cũ ở đất Thái Bình, mảnh đất được mệnh danh là “xưởng thịt mèo của miền Bắc”. Trước kia, Vũ từng có nhiều năm nấu cao mèo, đã lang thang khắp các xó xỉnh hành nghề nấu thuê.

Sau tuần trà cùng dăm câu chuyện thăm hỏi xã giao, Vũ cho biết: “Người nấu cao hay người đi tìm mua cao mèo đều phải biết cao mèo có hai loại là cao toàn tính (để nguyên cả thịt) hoặc cao xương (lọc hết thịt, gân, tủy trước khi nấu)".

Bàn về quy trình, Vũ sành sỏi, thực chất những người làm cao mèo đều dựa trên nguyên tắc chế… cao hổ. Cách nấu thì cũng là cách sàng lọc từ trên xuống, cô nước lấy cốt trong 3 lần. Còn lý do thì Vũ hóm hỉnh: “Chắc tại mèo cùng họ với hổ nên sau này khi hiếm hổ thì người ta bê nguyên công thức chế cao hổ áp dụng luôn… Vì thế cũng như cao hổ, người ta cho rằng xương của mèo mang tính dương nên những người nóng trong thì không thể dùng được mà phải pha thêm xương của những loài động vật có tính âm để trung hòa như: khỉ, rắn…

Tất nhiên, người ta nấu xương mèo ở nồi riêng, xương các loại khác riêng rồi tùy bệnh trạng, huyết áp của người bệnh mà pha 2 loại này thành cao theo tỷ lệ cũng… riêng rồi mới cô đặc và cắt thành bánh. Tôi thắc mắc: “Thế sao cao mèo trên thị trường lại toàn bán theo lạng, theo miếng đóng gói sẵn? Chẳng may thừa tính dương hay ngược lại thì sẽ có hậu quả gì?”. Vũ cười: “Thì toàn cao… không đủ chất lượng nên chuyện đó khó bàn. Hơn nữa, loại “hàng chợ” đó chắc gì là cao xịn, vì mèo đen đào đâu ra mà bán xô bồ như… rau muống vậy?”.

Vũ cho rằng, trong truyền thuyết, mèo đen tuyền được coi là linh miêu. Người chết chưa khâm liệm nếu không canh kỹ, để linh miêu nhẩy qua, xác chết sẽ bật dậy ngay. Từ xưa đã có quan niệm như vậy nên xương mèo đen cũng “huyền bí” và mê hoặc. Trong câu chuyện Vũ cũng thừa nhận, ngay cả người trong cuộc cũng khó phân biệt giữa cao mèo đen và cao mèo thường, thậm chí có thể lẫn cả cao… chó. Bản thân làm nghề nấu cao mèo nhưng Vũ cũng bật mí: “Chuyên môn” của tôi là do ông anh chuyên bán thịt mèo bày cách làm, chứ chẳng có học hành gì. Nhưng vì có “thâm niên” về nghề này nên giờ tôi cũng khá tiếng tăm đấy ông ạ! - Vũ tự hào.

Sự thật về “thần dược”

Từ nhiều nguồn thông tin, chúng tôi tìm gặp cụ Nguyễn Văn Mạnh, gần 80 tuổi, ở Hào Nam (Hà Nội) là người đã từng sử dụng nhiều loại cao mèo này để chữa bệnh thấp khớp. Cụ bức xúc: “Lúc tôi đi mua cao, người bán hàng “xui” mua cao mèo toàn tính là tốt nhất. Nhưng dùng mãi mà chẳng thấy sức khoẻ cải thiện, về sau mới biết mình mua phải cao mèo… rởm. Cũng may là chưa bị hậu quả gì”.

Nhằm tìm lời giải đáp cho loại “tiên dược” này, chúng tôi tìm gặp Lương y Nguyễn Thị Vinh, nguyên cán bộ của Cục Dược phẩm Trung ương, là người rất am hiểu về cao. Bà Vinh cho biết: “Hiện nay chỉ có nấu cao hổ và cao ngựa bạch mới có quy trình, còn cao mèo thì mới chỉ dựa trên… cảm tính. Còn về công dụng “thần dược” trên chỉ là do truyền miệng. Gần đây cao mèo đen còn được “đồn thổi” có thể chữa được bệnh yếu sinh lý. Đó là điều hoàn toàn… không tưởng bởi hiện chưa có nghiên cứu nào khẳng định loại cao này có khả năng, tác dụng chữa bệnh”.

Bên cạnh đó, để đẩy nhanh tiến độ, hiện nay những người nấu cao thường sử dụng nồi áp suất nên không đảm bảo quy trình. Thậm chí, họ còn pha thêm những loại xương khác để tăng số lượng, lừa bịp khách hàng. Nhiều người sử dụng đã phải khốn khổ sau khi dùng những loại cao này. Với nhận định trên, bà Vinh khuyến cáo cần cảnh giác với những chiêu quảng cáo về tác dụng của cao mèo.

Nguyễn Thuỷ - Thanh Quang