Tính từ khi Nhật bắt đầu công bố các số liệu có liên quan đến vấn đề này, chỉ tính 9 tháng cuối năm 2012 con số thống kê đã vượt qua kỷ lục 156 lượt của năm 2011. Báo cáo này chỉ ra, sau sự kiện Nhật quyết định quốc hữu hóa quần đảo Senkaku bằng cách “mua lại” các hòn đảo này, quan hệ Nhật – Trung đang dần trở lên căng thẳng.
Không chỉ máy bay, tàu tuần tiễu Nhật - Trung cũng đã nhiều lần va chạm
Từ sau sự kiện Nhật Bản “mua đảo” dẫn đến cục diện Senkaku trở nên căng thẳng, tàu công vụ Trung Quốc liên tục áp sát khu vực Senkaku. Tháng 12 năm 2012, máy bay hải giám Trung Quốc mang số hiệu B3837 bay vào không phận Senkaku hợp cùng biên đội tàu hải giám đang tuần tra ở đây, lần đầu triển khai phương thức tuần tra lập thể hải – không hỗn hợp. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc điều máy bay tiến vào không phận Senkaku để tuần tra, tuyên bố “chủ quyền không thể tranh cãi” của Trung Quốc ở Senkaku.
Ngày 07/01 năm nay, biên đội 4 tàu Hải giám 51, 26, 66, 137 lại tiếp tục tiến vào vùng biển đang tranh chấp này, sau đó Trung Quốc lại tiếp tục cử các tàu Hải giám 75, 84 và máy bay Hải giám B3843 tuần tra khu vực biển Đông.
Chiếc máy bay tuần tra của hải giám Trung Quốc bị F-15 Nhật chặn ngày 05/01 vừa qua.
Nhật Bản đã tuyên bố sẽ tham chiếu các thông lệ quốc tế để đối phó với các máy bay của Trung Quốc xâm nhập Senkaku, Bộ ngoại giao Trung Quốc đã phản bác, cho rằng máy bay và tàu công vụ Trung Quốc chỉ tiến hành các hoạt động tuần tiễu thông thường, là hoạt động chấp pháp chính đáng trên vùng biển thuộc chủ quyền của mình. Trung Quốc nhất mực phản đối các hoạt động xâm phạm chủ quyền trên không, trên biển “của Trung Quốc ở khu vực Senkaku/Điếu Ngư” và đề nghị Nhật Bản phải chấm dứt những hành động đó.
Ngày 18/01, Bộ ngoại giao Trung Quốc tuyên bố, phía Nhật Bản không ngừng tiến hành các hành động tiêu cực, huy động máy bay chiến đấu can thiệp vào hoạt động bay tuần thông thường của máy bay Trung Quốc. Hành động mang màu sắc quân sự này của Nhật Bản đã gây nên tình hình căng thẳng ở khu vực này, đi ngược với xu hướng “giải quyết hòa bình các vấn đề tranh chấp” của các nước trong khu vực.
Nhật đã huy động 160 lượt máy bay để ngăn chặn Trung Quốc tại khu vực tranh chấp
Tuy nhiên, cục trưởng Cục phụ tá giám sát Nhật Bản, ông Iwasaki cho rằng, hoạt động của không quân, hải quân Trung Quốc ở biển Hoa Đông đang tăng cao bất thường nhưng nó không hoàn toàn xuất phát từ vấn đề Senkaku trong thời gian gần đây mà đã xuất phát từ trước đây gần chục năm, điều đó chứng tỏ Trung Quốc đã manh nha chiến lược này từ nhiều năm về trước.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho rằng, bắt đầu từ năm 2009, các hoạt động ngăn chặn của máy bay chiến đấu Nhật Bản nhằm vào các hành động của Trung Quốc đã bắt đầu gia tăng, đơn cử như năm 2011 cao hơn năm 2010 tới 60 vụ. Ngoài ra, Bộ Quốc phòng Nhật Bản còn công bố số liệu từng quý kể từ năm 2005, từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2012 đã ghi nhận một kỷ lục, Nhật đã 91 lần đưa máy bay lên ngăn chặn máy bay Trung Quốc, tăng 31 vụ so với cùng kỳ năm trước và hơn quý 3 năm đó tới 37 vụ.
