Vì sao chiếc áo khoác lông thú chứa thuốc nổ đến được London và vụ đánh bánh bom Văn phòng Thuộc địa Anh bất thành?

ANTD.VN - Hồ sơ của Tổng cục An ninh Anh (MI5) công bố tháng 12-2017 cho thấy, Stern Gang - một nhóm khủng bố đã thực hiện vụ đánh bom Văn phòng Thuộc địa Anh tại Thủ đô London năm 1947 nhưng bất thành. MI5 hoàn toàn không nắm được thông tin gì về kế hoạch tấn công này. 11 tháng sau vụ việc, MI5 bắt được 2 đối tượng tại biên giới giữa Pháp - Bỉ trong một vụ tấn công khủng bố khác và phát hiện vụ đánh bom bất thành tại London là một kế hoạch hoàn hảo và chỉ có may mắn quả bom mới không phát nổ.

Vì sao chiếc áo khoác lông thú chứa thuốc nổ đến được London và vụ đánh bánh bom Văn phòng Thuộc địa Anh bất thành? ảnh 1Trụ sở của chính quyền Anh đóng tại khách sạn King David ở Jerusalem sau vụ nổ ngày 22-7-1946

Quả bom chứa 24 bánh thuốc nổ không phát nổ

Tháng 7-1946, nhóm chiến binh khủng bố Irgun do Menachem Begin lãnh đạo đã cho “thổi bay” trụ sở của chính quyền Anh đóng tại Khách sạn King David ở Jerusalem, làm chết nhiều dân thường và hư hại toàn bộ tòa nhà. Các tài liệu MI5 mới công bố cũng cho thấy, một nhóm khác chống lại người Anh, có tên là Lehi hoặc tên gọi khác “Stern Gang” đã cử các thành viên của mình thực hiện vụ đánh bom và ám sát tại chính nước Anh. Nhóm Stern Gang được coi là nhóm khủng bố cuối cùng trên thế giới tự công bố công khai hoạt động, trong đó các thành viên sử dụng thuật ngữ “khủng bố” như một niềm vinh dự. 

Tháng 4-1947, 2 kẻ khủng bố bao gồm 1 nam 1 nữ của Stern Gang đã cố gắng đánh bom Văn phòng thuộc địa ở Whitehall, trung tâm London. Chúng chế tạo một quả bom chứa 24 bánh thuốc nổ chủ định đặt nó tại tòa nhà Dover House, trụ sở của Văn phòng Thuộc địa, nhưng nó đã không phát nổ vì dây dẫn bị đứt mạch. Chỉ huy Leonard Burt, người đứng đầu Chi nhánh cơ quan đặc biệt Anh tại London khi ấy tin rằng, nếu quả bom phát nổ, nó sẽ gây ra thiệt hại vô cùng thảm khốc.

Âm mưu đánh bom Văn phòng thuộc địa ở London của Stern Gang đáng ra phải được phát hiện trước khi quả bom đưa vào trong tòa nhà. Hồ sơ từ kho lưu trữ bí mật của Anh lần đầu tiên công bố cho thấy, các thành viên sáng lập của Stern Gang bị theo dõi như thế nào. Tài liệu cũng tiết lộ những tình tiết mới quan trọng về nội tình câu chuyện mà dường như MI5 quá chủ quan dẫn tới để lọt vụ việc và chỉ có may mắn mới không gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Tháng 6-1947, 2 tháng sau khi vụ đánh bom Văn phòng Thuộc địa bất thành, chi nhánh tổ chức Stern Gang ở Italia đã gửi 21 bom thư tới các chính trị gia và thành viên nội các cấp cao của Anh bao gồm Thủ tướng Clement Attlee, Ngoại trưởng Ernest Bevin, văn phòng Bộ Tài chính tại Stafford và Văn phòng Đảng Đối lập Winston Churchill.

Hầu hết bom thư đều bị chặn lại, nhưng một số đã đến được người nhận mà nhóm khủng bố mong muốn, tuy nhiên các quả bom cũng không phát nổ. Các chuyên gia chất nổ của Anh cho biết, tất cả các bom thư đều có khả năng gây chết người. Một thành viên của nhóm Stern Gang tham gia vào âm mưu này sau đó còn tuyên bố đã phát minh ra “sách bom”.

Vì sao chiếc áo khoác lông thú chứa thuốc nổ đến được London và vụ đánh bánh bom Văn phòng Thuộc địa Anh bất thành? ảnh 2Lệnh truy nã của lực lượng Cảnh sát Palestine trong giai đoạn ủy nhiệm 1920-1948 

Vụ bắt giữ tại biên giới Pháp - Bỉ

Sau vụ Văn phòng Thuộc địa bị cài bom và vụ bom thư gửi tới nhiều địa chỉ, công tác kiểm tra an ninh biên giới, bến cảng ở Anh được cảnh giác cao nhằm phát hiện những kẻ đáng ngờ có khả năng lên kế hoạch tấn công khủng bố từ xa. MI5 đã đặt các nhóm Hồi giáo cực đoan ở Anh dưới sự giám sát chặt chẽ. 

Trong một cuộc kiểm tra định kỳ vào tháng 6-1947, Cảnh sát Bỉ chặn lại và kiểm tra hành lý 2 người, 1 đàn ông và 1 phụ nữ trẻ, tại đường biên giới từ Bỉ sang Pháp. Họ tìm thấy trong vali của người phụ nữ một khoang bí mật. Chiếc vali được tạo thêm một đáy hết sức tinh vi.

Trong khoang bí mật này, họ phát hiện nhiều bức thư ghi địa chỉ nơi nhận là các quan chức Anh, một khối lượng lớn thuốc nổ, 14 chiếc bút chì, 7 kíp nổ và 1 chiếc đồng hồ đếm giây có khả năng đóng mạch theo giờ hẹn. Tất cả các bức thư có đặc điểm tương tự như bom thư gửi 2 tháng trước đó và cách lắp đặt khối thuốc nổ trong vali giống hệt như quả bom đặt tại Văn phòng Thuộc địa ở London. Ngay lập tức, 2 người này bị Cảnh sát Bỉ bắt giữ. Cảnh sát Bỉ đã liên lạc với chính quyền Anh.

Tuy nhiên, MI5 chưa thể kết luận 2 người này có lên kế hoạch thực hiện các vụ tấn công bằng bom ở Anh hay không. Một lá thư trong chiếc vali bị thu giữ được gửi đến Chánh Thư ký Văn phòng Palestine, John Shaw - một đầu mối công tác bí mật với MI5 để thẩm định.

Người phụ nữ 22 tuổi bị bắt được xác định là Betty Knouth, còn biết đến dưới cái tên Gilberte Elizabeth Lazarus, công dân Pháp, đã từng tham gia lực lượng kháng chiến trong chiến tranh và theo như lời khai báo, cô ta tham gia lực lượng kháng chiến chống lại người Anh. Cô ta bị kết án 1 năm tù ở Bỉ vì mang theo chất nổ. Kiểm tra hồ sơ lưu trữ của mình, MI5 nhanh chóng phát hiện ra Knouth giống người phụ nữ trong lời khai của các nhân chứng.

Họ mô tả về một người phụ nữ trẻ đẹp, hấp dẫn, bất ngờ xuất hiện tại Văn phòng Thuộc địa đúng thời điểm quả bom được cài lại. Người phụ nữ đó cũng cầm một chiếc túi xách hình vuông và bằng da màu xanh giống như chiếc túi của người phụ nữ bị bắt tại biên giới Bỉ. Knouth cũng thừa nhận đã đến Anh vào thời điểm Văn phòng Thuộc địa bị cài bom.

Người đàn ông bị bắt giữ dưới cái tên Jacob Elias, nhưng khi dấu vân tay của anh ta được gửi đến London, danh tính thật sự của anh ta là Yaacov Levstein - một kẻ có nhiều năm hoạt động khủng bố. Tên của anh ta xuất hiện trong “Bản danh sách khủng bố” do Cảnh sát Palestine và MI5 biên soạn, lưu hành.

Levstein là thành viên của nhóm Stern Gang trong suốt chiến tranh, từng bị Cảnh sát Palestine truy nã vì giết nhiều nhân viên cảnh sát và âm mưu sát hại quan chức cấp cao của Anh tại Palestine. Levstein bị bắt và kết án tù chung thân tại Palestine nhưng đã trốn khỏi nhà tù. Dấu vân tay của anh ta khớp với những gì được tìm thấy trên bộ đếm thời gian của quả bom không nổ tại Văn phòng Thuộc địa. 

Vì sao chiếc áo khoác lông thú chứa thuốc nổ đến được London và vụ đánh bánh bom Văn phòng Thuộc địa Anh bất thành? ảnh 3Betton Knouth hay Gilberte Elizabeth Lazarus thành viên Stern Gang

Kế hoạch tinh vi nhưng bất thành

Vụ việc cho thấy MI5 đã hoàn toàn bị động, không phát hiện ra hoạt động khủng bố này. Các đoạn ghi chép trong hồ sơ lưu ý rằng Levstein là một chuyên gia về chất nổ. Hồ sơ còn ghi lại một cách chính xác, một cựu chiến binh Pháp đã kết hợp với Levstein thực hiện âm mưu tấn công nước Anh, Jacques Martinsky. Tên này bị từ chối nhập cảnh vào Anh vì không có lý do chính đáng.

Theo kế hoạch, hắn phải đến London vào tháng 3-1947. MI5 cũng không phát hiện ra rằng, theo chỉ dẫn của Levstein, Martinsky sử dụng chân giả mà hắn mang sau lần bị thương trong chiến tranh, để giấu thuốc nổ đưa vào Anh đánh bom Văn phòng Thuộc địa. Việc Jacques Martinsky bị chặn ở biên giới cũng là điều may mắn cho cơ quan an ninh của Anh, nếu không vụ đánh bom đã xảy ra sớm hơn.

Martinsky làm đổ bể kế hoạch, nhưng còn có các thành viên khác của Levstein. Sau này, Levstein giải thích, anh ta thành công trong việc chuyển thuốc nổ vào Anh bằng cách khéo léo khâu khối thuốc nổ dưới một chiếc áo khoác lông thú. Robert Misrahi, sinh viên người Pháp và là người bảo vệ của Jean-Paul Sartre (một chính trị gia nổi tiếng người Pháp) đã mặc chiếc áo này đi từ Sorbonne qua kênh đào vào Anh. Misrahi cũng có tên trong danh sách chú ý của MI5, thế nhưng MI5 cũng phát hiện ra phương thức này.

Các tài liệu của MI5 về thành viên của Stern Gang trong những năm đầu của Chiến tranh Lạnh cho thấy khía cạnh hoàn toàn mới về chủ nghĩa khủng bố. Các tài liệu này để lại giá trị lâu dài. Nhiều kỹ thuật của cơ quan an ninh đặc biệt của Anh, dùng đối phó với Irgun và Stern Gang như lập hồ sơ giám sát các nhóm cực đoan, kiểm tra biên giới, cảng biển; liên lạc, phối hợp với các cơ quan cảnh sát nước ngoài... đã phát triển thành phương pháp chống khủng bố ngày nay.