Ngày 3-5-2014, Cục hải sự Trung Quốc đưa ra “Cảnh báo hàng hải số 14033” với tiêu đề “Về vấn đề tác nghiệp khoa giếng tại vùng biển phía nam của giàn khoan Haiyang Shiyou 981, cảnh báo toàn bộ các tàu thuyền không được hành trình vào khu vực tác nghiệp khoan thăm dò của giàn khoan này.
Địa điểm tác nghiệp tại khu vực phía nam đảo Tri Tôn - quần đảo Hoàng Sa (Trung Quốc gọi là Tây Sa) có tọa độ 15,29,58N-111,12,06E (15 độ 29 phút 58 giây vĩ bắc và 111 độ 12 phút 06 giây kinh đông), thời gian tác nghiệp từ ngày 2-5 đến 15-8-2014.
Vị trí tọa độ khoan thăm dò của giàn khoan Haiyang Shiyou 981 nêu trong “Cảnh báo hàng hải” của Cục Hải sự Trung Quốc nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam, tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, cách bờ biển Việt Nam khoảng 120 hải lý.
Trắng trợn hơn, Trung Quốc còn cấm tất cả tàu thuyền các nước đi vào khu vực biển bán kính 1 hải lý, lấy tâm là tọa độ tác nghiệp trên, để phục vụ công tác khoan thăm dò phi pháp của giàn khoan này.
Tiếp theo, ngày hôm nay (5/5), Cục Hải sự Trung Quốc tiếp tục ra “Cảnh báo hàng hải số 14034”, hủy bỏ “Cảnh báo hàng hải số 14033”, sửa đổi thời gian bắt đầu tác nghiệp của giàn khoan này từ ngày 2-5, lùi sang ngày 4-5 (giữ nguyên địa điểm và thời gian kết thúc tác nghiệp), đồng thời mở rộng phạm vi cấm tàu thuyền từ 1 hải lý lên 3 hải lý.
Tuyên bố của Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam nêu rõ, việc làm này của Tổng công ty dầu khí Hải dương Trung Quốc đã xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam theo quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Giàn khoan nước sâu Haiyang Shiyou 981 chính thức được đưa vào hoạt động ngày 9-5-2012. Đây là giàn khoan nước sâu đầu tiên của Trung Quốc, Haiyang Shiyou 981 lần đầu đi vào hoạt động tại giếng khoan Liwan 6-1-1 có độ sâu 1.500m, nằm cách bờ biển Hồng Kông 320 km về phía đông nam.
Giàn khoan này ra mắt lần đầu tiên vào năm 2010, trực thuộc sự quản lý của Tổng công ty dầu khí Hải dương Trung Quốc. Nó có trọng lượng 30.670 tấn, chiều dài 114m, rộng 90m, số lượng nhân viên vận hành 160 người. Giàn khoan có thể hoạt động ở những vùng biển có độ sâu tối đa 3km, độ khoan sâu tối đa 12km.
