Tập đoàn ma túy chuyển hướng hoạt động
(ANTĐ) - Khi trời còn chưa sáng hẳn, một người dân ở thị trấn trung tâm Amozoc, Mexico phát hiện thấy có những tiếng động lạ trong khu ruộng gần nhà liền báo cho chính quyền địa phương. Lúc những người có trách nhiệm đến hiện trường họ bắt gặp chiếc xe tải đang lăn bánh rời khỏi khu ruộng cùng với gần 20 nghìn lít dầu thô. Ba đối tượng trên xe đã khoan một lỗ trên đường ống dẫn dầu chính chạy qua thị trấn này và rút dầu lên xe bằng vòi hút. Tồi tệ hơn, tất cả những đối tượng tình nghi đều là nhân viên cảnh sát của thị trấn.
 |
| Xe chở dầu của Pemex |
Những vụ trộm dầu như vậy đang trở nên phổ biến ở Mexico, nhất là ở những bang yếu kém về pháp luật và trật tự. Năm 2010, tập đoàn độc quyền dầu lửa của Chính phủ Pemex đã phát hiện 712 vụ rút dầu trên đường ống, tăng gấp 5 lần so với 136 vụ được phát hiện năm 2005. Trộm cắp dầu thô đã khiến Chính phủ thiệt hại đáng kể, đặc biệt vào thời điểm khi mà các cuộc cách mạng ở Trung Đông đang đẩy giá dầu lên cao tới hơn 100 USD một thùng.
Chỉ riêng mẻ trộm ở Amozoc đã gây thiệt hại cho Chính phủ 12.000 USD, tương đương với khoảng 120 thùng dầu. Dầu trộm cắp được đem tiêu thụ ngay trong nước, bán lại cho những người sản xuất gạch, sử dụng dầu thô để đốt lò, nhưng cũng có lúc được qua tay những người trung gian trở lại các trạm dầu của tập đoàn Pemex, rồi tiếp tục đến tay người tiêu dùng. Dầu trộm cắp cũng được chuyển lậu qua biên giới bán lại cho những ôm trùm dầu lửa ở Mỹ.
Đáng báo động là những đối tượng trộm cắp trong nhiều vụ là thành viên của các tập đoàn tội phạm ma túy. Điều này cho thấy giới tội phạm ma túy đang nhúng tay vào các lĩnh vực khác. Cũng giống như hoạt động ma túy, hoạt động ngầm của thị trường dầu lửa bất hợp pháp Mexico khiến cho việc xác định những thiệt hại trở lên rất khó khăn. Pemex là một trong những công ty dầu lửa hàng đầu trên thế giới với thu nhập lên tới 104 tỷ USD năm 2010.
Chỉ riêng đóng góp của công ty này đã chiếm 40% ngân sách liên bang của Mexico. Các quan chức của công ty khẳng định, công ty đã mất khoảng 1% “vàng đen” vào tay bọn tội phạm. Tuy nhiên, các chuyên gia năng lượng cho rằng con số này chưa phản ánh chính xác tình hình. Theo ước tính của các chuyên gia, thị trường đen hiện nay chiếm khoảng từ 2 tỷ đến 4 tỷ USD mỗi năm. Do quá bận rộn giải quyết những vấn đề khác như nạn ma túy, những vụ ám sát, những thị trấn nằm dưới sự kiểm soát của tội phạm ma túy… nên Chính phủ đã không thấy hết được điều này.
Các quan chức tập đoàn Pemex cho biết, họ đã có những biện pháp nhằm phát hiện những vụ hút dầu trộm, nhưng cũng thừa nhận rằng rất khó để ngăn chặn bọn tội phạm. Theo ông Juan Jose Suarez, giám đốc Pemex, tập đoàn đã trang bị công nghệ để phát hiện những thay đổi áp suất trong đường ống dẫn dầu, nhưng bọn tội phạm cũng rất tinh vi.
Hơn nữa, việc kiểm soát dầu thô còn trở lên khó khăn hơn do một số bang có nhiều dầu của Mexico lại là nơi bao lực và ma túy diễn ra khốc liệt nhất như ở Tamaulipas giáp biên giới với Texas, nơi đã diễn ra vụ ám sát ứng cử viên thống đốc hồi tháng 6-2010, vụ sát hại 18 người hồi tháng 3 năm ngoái… Những vụ trộm cắp dầu lửa không phải là ưu tiêu hàng đầu trong danh sách giải quyết các vụ việc phạm tội của cảnh sát ở những bang này.
Trong một cuộc điều tra ở Tamaulipas, cảnh sát phát hiện ra một nhóm của nhóm Zetas đã tổ chức cướp và vận chuyển dầu sang Texas. Và tháng 2 vừa qua, chính quyền Mexico đã đóng băng 1,3 triệu USD trong các tài khoản ngân hàng được cho là có nguồn gốc từ phi vụ cướp này. Tuy nhiên, theo các nhà chức trách Mexico, số tiền đó chỉ là muối bỏ biển trong số 42 triệu USD mà nhóm tội phạm này kiếm được nhờ bán dầu bất hợp pháp trong 2 năm qua.
Nhìn nhận vấn đề ở một khía cạnh khác, các nhà chức trách khẳng định rằng, sự chuyển hướng sang các hoạt động trộm cắp dầu lửa chứng tỏ rằng bọn tội phạm đang thất bại trong cuộc chiến ma túy. Do sức ép của cuộc chiến chống ma túy bọn tội phạm đã chuyển sang nhiều hoạt động tội phạm khác như trộm dầu, trộm xe, bắt cóc hoặc tống tiền.
Tuy nhiên, các nhà phê bình lại lập luận rằng sự đa dạng hóa trong hoạt động của các tập đoàn tội phạm Mexico chứng tỏ rằng chúng ngày càng mạnh hơn và thâm nhập vào nhiều lĩnh vực của cuộc sống hơn. Dù hoạt động trong lĩnh vực nào thì bọn tội phạm cũng có những rủi ro. Trộm dầu sẽ dẫn đến rò rỉ đường ống và gây cháy nổ. Điển hình là vụ nổ đường ống dẫn dầu ở San Martin Texmelucan hồi tháng 12-2010 đã phá hủy cả khu dân cư, thiêu trụi hàng chục gia đình và giết chết 30 người.
Hiếu Trung
(Theo NYT)
