- Bộ Tài chính điều chỉnh hàng loạt chi phí tính giá xăng dầu
- Bộ Tài chính giải thích vì sao không giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu
Bộ Tài chính vừa thông tin về số dư Quỹ bình ổn giá xăng dầu, theo đó số dư Quỹ đến hết ngày 31/12/2022 hơn 4.617 tỷ đồng.
Trong đó, Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) có số dư Quỹ bình ổn dẫn đầu với 1.985 tỷ đồng, Tổng Công ty Dầu Việt Nam – Công ty cổ phần (PV Oil) có số dư âm lớn nhất là hơn 513 tỷ đồng.
Trong quý IV/2022, tổng số trích Quỹ bình ổn giá xăng dầu là hơn 2.155 tỷ đồng (từ ngày 1/10/2022 đến hết ngày 31/12/2022).
Trong đó, Petrolimex là doanh nghiệp trích lập nhiều nhất, với hơn 991 tỷ đồng, tiếp đến là PV Oil trích lập hơn 282 tỷ đồng...
 |
Trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu 2.155 tỷ đồng trong quý IV/2023 |
Tổng số tiền sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu để bình ổn xăng dầu trong quý IV/2022 là 79,2 tỷ đồng.
Cũng theo Bộ Tài chính, lãi phát sinh trên số dư Quỹ bình ổn giá xăng dầu dương trong quý IV/2022 là trên 2 tỷ đồng. Lãi vay phát sinh trên số dư Quỹ âm trong quý IV/2022 là trên 1,4 tỷ đồng.
Trước đó, số dư Quỹ bình ổn xăng dầu tại thời điểm 30/9/2022 ở mức 2.540 tỷ đồng. Như vậy, số dư Quỹ bình ổn xăng dầu đã tăng gấp đôi sau 3 tháng.
Vấn đề nên hay không nên duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu nhận được nhiều ý kiến tranh luận trái chiều thời gian qua.
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong góp ý cho Dự thảo sửa đổi Nghị định 83 và 95 cho rằng, cả lý thuyết và thực tiễn đều cho thấy Quỹ bình ổn không đạt được mục tiêu giúp bình ổn giá như mong muốn của Nhà nước, đó là nhằm khiến giá xăng dầu không tăng và giảm quá mạnh.
TS. Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học (Đại học Kinh tế Quốc dân) cũng cho rằng, Quỹ bình ổn xăng dầu chưa thực hiện tốt chức năng bình ổn giá, chưa giúp bình ổn giá trong nước.
Theo TS. Phạm Thế Anh, quỹ bình ổn giá xăng dầu là một “sáng tạo” của Việt Nam. Quỹ này hoạt động theo nguyên tắc trích lập trước, chi sau qua giá nên không giúp hạ thấp chi phí xăng dầu.
Quỹ có xu hướng trích lập khi giá thế giới kỳ trước giảm và ngược lại. Ngoài ra, việc trích lập khi giá thế giới tăng cũng khá phổ biến. Tuy nhiên, nguyên tắc này không đảm bảo "bình ổn".
Dù vậy, cơ quan quản lý vẫn cho rằng cần thiết giữ Quỹ này. Theo Bộ Công Thương, Quỹ bình ổn giá xăng dầu là Quỹ tài chính không nằm trong cân đối ngân sách nhà nước, toàn bộ nguồn trích lập, chi sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu để tham gia điều tiết, hỗ trợ cho mục tiêu bình ổn giá xăng dầu trong nước.
Quỹ bình ổn giá xăng dầu hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, không phát sinh cơ chế quản lý tập trung và không phát sinh tổ chức bộ máy, không có cơ chế tài chính riêng.
Trước ý kiến cho rằng nên bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu vì không hiệu quả, Bộ Công Thương cho biết, do Quỹ bình ổn giá xăng dầu là công cụ linh hoạt duy nhất để Nhà nước có thể điều hành mức tăng giảm giá xăng dầu trong từng kỳ điều hành giá. Nếu bỏ Quỹ bình ổn giá sẽ đồng nghĩa với việc bỏ điều hành giá xăng dầu.
Bộ Công Thương cho rằng thời gian qua, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đã được Liên Bộ Công Thương – Tài chính sử dụng nhất quán cho mục tiêu bình ổn giá xăng dầu theo đúng quy định của pháp luật.
Việc sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã phát huy tác dụng tích cực và hiệu quả trong việc tạo nên một “bước đệm” nhằm góp phần bình ổn giá (giữ ổn định hoặc giảm mức tăng) trong trường hợp cần thiết, linh hoạt trong việc bình ổn giá nhằm ổn định giá xăng dầu trong một thời kỳ hoặc không cho giá xăng dầu trong nước tăng quá mạnh, góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng và ổn định an sinh xã hội.
